Partia për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP) nuk arriti të marrë shumicën absolute në parlament, sipas rezultateve jozyrtare të zgjedhjeve legjislative që u zhvilluan të dielën. Ndërkohë që Partia Popullore Demokratike kurde përjashtoi çdo mundësi për një koalicion të mundshëm me partinë në pushtet. Ndërsa Partia e Lëvizjes Nacionaliste bëri thirrje për zgjedhje të parakohshme nëse përpjekjet për formimin e qeverisë dështojnë.
Rezultatet paraprake jozyrtare pas numërimit të 99,94 për qind të votave i japin AK Partisë 258 vende nga 550 që është numri përgjithshëm i deputetëve të parlamentit, duke e detyruar atë kështu për të formuar një qeveri koalicioni. CHP morri 132 vende dhe MHP 81 vende, ndërsa Partia popullore Demokratike kurde fitoi 79 vende.
Sipas këtyre rezultateve, Partia për Drejtësi dhe Zhvillim fitoi 40,9%, ndërsa Partia Popullore Republikane ka fituar 25% të votave, Partia e Lëvizjes Nacionaliste mori 16.3%, ndërsa Partia popullore demokratike Kurde ka marrë 13%, që do të thotë se ajo e ka kaluar pragun zgjedhor që e kualifikohen atë për të hyrë në parlamentin turk. Kështu në këto zgjedhje partija kurde është edhe partija e parë që hyn në parlament në historinë e vendit.
Në këtë kontekst, Kryetari i Komisionit të Lartë për Zgjedhjet në Turqi Sadi Kaufan theksoi se vetëm këto katër parti, nga 20 parti që garuan në total në zgjedhjet e së dielës, arritën të kalojnë pragun elektoral dhe të hynë në parlament.
Kaufan në një deklaratë për shtyp dje në mbrëmje tha nga Ankaraja se “procesi i votimit ka përfunduar jashtë dhe brenda vendit”, duke theksuar se “shpallja e rezultateve përfundimtare do të jetë pas përfundimit të afatit për paraqitjen e kontestimeve që ndodh brenda 11-12 ditësh.”
Qeveria e koalicionit
Fill pas shpalljes së rezultateve paraprake mbështetësit e Partisë Popullore Demokratike Kurde dolën në rrugët e Dijarbekrit -zonë në juglindje të Turqisë e populluar kryesisht nga kurdët- për të festuar, tha korrespondenti i Al-Jazeera Ahmed Zavita. Mbështetësit e partisë janë habitur nga rezultatet, pasi ata as që kishin shpresuar për ta kapërcyer pragun e nevojshëm për kualifikim, ndërsa tani kanë pothuajse 80 vende në parlament.
Reuters citoi udhëheqësin Salahudin Damartash të ketë thënë se partia nuk do bëjë aleancë me Partinë për Drejtësi dhe Zhvillim në formimin e një qeverie koalicioni dhe konsideroi se rezultati i zgjedhjeve në Turqi do t’i japë fund diskutimeve rreth sistemit presidencial.
Nga ana e tij, kreu i Partisë së Lëvizjes Nacionaliste Devlet Bahçeli bëri thirrje për mbajtjen e zgjedhjeve të reja në qoftë se Partia për Drejtësi dhe Zhvillim nuk zhvillon dot një koalicion me partitë e tjera të opozitës në parlament.
Partija e Lëvizjes Nacionaliste shikohet si partneri vogël në formimin e qeverisë me Partinë për Drejtësi dhe Zhvillim.
Por Bahçeli pothuajse e përjashtoi këtë si mundësi duke thënë se duhet të diskutohen më parë mundësitë të tjera dhe shtoi se “mundësia e parë për formimin e një koalicioni duhet të jetë mes Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim dhe partisë popullore demokratike” (pro-kurde). Modeli dytë i koalicionit qeverisës mund të përbëhet nga Partia për Drejtësi dhe Zhvillim dhe Partia Popullore Republikane demokratike.
Ai theksoi se në rast të dështimit të gjithë këtyre skenareve, atëherë duhet të mbahen zgjedhje të parakohshme.
Nga ana e tij. kryetari i Partisë Popullore Republikane, Murad Karajalgin, tha se rezultatet e zgjedhjeve pasqyrojnë një refuzim të qartë të elektoratit ndaj përpjekjeve të presidenti Rexhep Tajip Erdogan për të fituar kompetenca të gjera dhe për zhvendosjen drejt një sistemi ekzekutiv presidencial.
Nga ana tjetër, kryeministri Ahmed Davutoglu tha se Partia për Drejtësi dhe Zhvillim është fitues i qartë këtyre zgjedhjeve dhe u zotua se do të marrë të gjitha masat e nevojshme për të parandaluar një krizë të mundshme politike që do ta dëmtonte stabilitetin e vendit.
Davutoglu u tha gazetarëve nga ballkoni i selisë së partisë në Ankara se “Të gjithë duhet ta kuptojnë se Partia për Drejtësi dhe Zhvillim është fituese dhe se udhëheqësit e këtyre zgjedhjeve nuk duhet të përpiqen që të ndërtojnë triumfe me zgjedhje të humbura.”
Burimi: Reuters & Al Jazeera – Përshtati: Enklid Pelari – tesheshi.com