Çfarë do t’ju shkonte në mendje sikur t’ju thoshte dikush se i tërë qyteti ku jetoni do të zhvendoset në një tjetër vend?! Në fakt, për shqiptarët kjo nuk është ndonjë çudi e madhe, pasi këtë e kanë provuar banorët e Kukësit në fillim të viteve ’70-të, ku për shkak të ndërtimit të liqenit të hidroçentralit të Fierzës, u detyruan nga partia dhe pushteti që ngarkojnë plaçkat e t’i ngjiten kodrës për ta rindërtuar jetën në pllajën e stërmadhe sipër saj, aty ku u ndërtua Kukësi i ri.
Por së fundi, këtë pyetje janë ballafaquar banorët e qytetit më të largët të Suedisë, Kiruna. Që në vitin 2004, 23,000 banorët e saj kuptuan se toka në qytetin e tyre po u rrëshqiste nën këmbë, e po bëhej përherë e më e pamundur për të jetuar.
Qendra e qytetit Kiruna shtrihet pikërisht mbi minierën më të madhe të hekurit në botë, ku prodhohet 90% e këtij minerali në Evropë, e mjaftueshme për të prodhuar hekur brenda një dite sa për ndërtimin e gjashtë kullave Ejfel.
Dhe kërkesat gjithnjë në rritje, kanë bërë që kompania shtetërore LKAB të gërmojnë thellë e më thellë.
Por ky qytet që ekziston mu për shkak të kësaj miniere, tashmë i duhet të paguajë një çmim, sepse gërmimet e mëdha që kryhen çdo ditë dhe natë, kanë shkaktuar deformimin e tokës, andaj dhe kjo e fundit ka nisur të humbasë qëndryeshmërinë. Shkurt, po u rrëshqet nën këmbë.
Dhe, që miniera të vijojë punën, e natyrisht për ruajtur vendet e punës, qyteti duhet të zhvendoset.
E vendosur 145 km brenda zonës arktike, me dimra tejet të ashpër, pothuajse pa rreze dielli dhe me temperatura mesatare nën -15 grade celsius, koha për banorët e Kirunës pothuajse është ndalur prej 10 vitesh.
Për ta është pothuajse e pamundur të marrin vendime të mëdha jetësore, p.sh për të blerë shtëpi, për të pasur fëmijë, apo madje për të hapur ndonjë biznes.
Ndërkohë, plani për pjesën e re të qytetit, që është planifikuar të zhvendoset 4 km më në lindje, po jetësohet dita-ditës.
20 ndërtesat kryesore të qytetit të identifikuara si të traditës, pritet të çmontohen copë copë dhe të montohen sërish në lokacionin e ri.
Ndërsa për kishën prej druri të ndërtuar në vitin 1912, e zgjedhur kohë më parë si ndërtesa më e bukur në Suedi, si dhe për kullën e orës me konstruksion prej hekuri, është planfikuar zhvendosja e tyre në pjesën e re të qytetit, pa u prekur, ashtu siç janë. Ndërsa pjesa tjetër e qytetit pritet të çmontohet.
Qytetarët, shtëpitë e të cilëve pritet të rrënohen, do të marrin ose shtëpi në vendbanimin e ri, ose do të kompensohen me 125 përqind të vlerës së tregut të shtëpisë së humbur.
Me këtë rast, drejtuesit e qytetit shpresojnë të thithin një numër të madh turistësh, të cilët do ngarendin për të parë se si po zhvendoset i gjithi. /tesheshi.com/
