Gazetari amerikan Thomas Friedman ka paralajmëruar liderët arabë që të mos i nënshtrohen politikave të presidentit amerikan Donald Trump pa marrë asgjë në këmbim, duke u kërkuar atyre që të vendosin kushte të qarta kur bashkëpunojnë me të.
Gjatë paraqitjes së tij në “Kursin e ngjarjeve” të Al Jazeera Arabic, Friedman u dha këshilla të drejtpërdrejta liderëve arabë përpara një samiti urgjent arab të planifikuar për të martën në Kajro për të diskutuar zhvillimet në Rripin e Gazës dhe territoret palestineze.
Friedman theksoi se faza tjetër kërkon diplomaci të kujdesshme, veçanërisht në kontekstin e interesave divergjente midis Trump dhe kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu, duke besuar se kontradikta midis qëllimeve të tyre mund të çojë në konflikt të ardhshëm.
Friedman tha se situata në Izrael është konfuze pasi Netanyahu përballet me presion në rritje nga e djathta ekstreme dhe familjet e pengjeve, duke vënë në dukje se presioni nuk është ulur edhe pas lirimit të një numri të caktuar pengjesh, por është rritur, gjë që e ka detyruar Netanyahun të kërkojë opsione që do t’i lejojnë atij të qëndrojë në pushtet sa më gjatë të jetë e mundur.
Marrëdhënie të papajtueshme
Ai shtoi se marrëdhënia midis Trump-it dhe Netanyahu-t bazohet në simpati të fortë, por se interesat e të dy palëve nuk janë të pajtueshme. Ai shpjegon se Trump po përpiqet të arrijë një marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve midis Arabisë Saudite dhe Izraelit, ndërsa Netanyahu është i fokusuar të mbetet në pushtet.
Friedman theksoi se administrata Trump po vepron sipas logjikës së “merr gjithçka” ndaj Izraelit, i cili forcon pushtimin e territoreve palestineze nga Izraeli. Megjithatë, ai thekson se interesi i Shteteve të Bashkuara është një zgjidhje me dy shtete dhe krijimi i një blloku rajonal që kufizon ndikimin kinez, gjë që bie ndesh me politikën e Netanyahut.
Friedman nuk pranoi të përshkruante një vizion të qartë për mënyrën se si po funksionon administrata Trump, duke theksuar se asaj i mungon një strategji dhe mbështetet në ndryshimin e humorit të presidentit. “Unë nuk kam njohuri për atë që ata po bëjnë. Gjithçka varet se në cilën anë do të ngrihet Trump”, tha ai.
SHBA, siç e dinim, s’ekziston më
Duke analizuar situatën brenda SHBA-së, Friedman vuri në dukje se “SHBA-ja siç e dinte bota nuk ekziston më”, duke shpjeguar se katër vitet e ardhshme do të ishin krejtësisht të ndryshme.
Në këtë kontekst, ai vuri në dukje se SHBA-të, të cilat ruajtën rendin ndërkombëtar për dekada, sot janë shndërruar në një vend që shantazhon aleatët, siç ndodhi me Ukrainën.
Ai shprehu shqetësimin për të ardhmen e qeverisjes në SHBA, duke qenë se Trump nuk është më i rrethuar nga këshilltarë që e largojnë atë të marrë vendime të nxituara, por nga njerëz që ekzagjerojnë idetë e tij.
Ai shpjegoi se Trump mund të inkurajohet nga këshilltarët e tij për të zbatuar plane joreale, të tilla si zhvendosja e palestinezëve dhe kthimi i Gazës në një zonë investimi.
Për ndikimin e kësaj në botën arabe, Friedman tha se disa liderë e trajtojnë Trump-in si një mbret, duke vënë në dukje se ata e paguajnë atë për besnikërinë e tij.
Ai thekson se stabiliteti i shtetit ligjor është i vetmi faktor që ruan prosperitetin e çdo vendi, duke paralajmëruar se vetë SHBA-ja mund ta humbasë këtë stabilitet për shkak të sulmeve ndaj institucioneve të saj.
Në fund të bisedës, Friedman u dha këshilla të drejtpërdrejta liderëve arabë, duke thënë: “Mos lejoni që Trump t’ju imponojë gjithçka pa asgjë në këmbim. Bëni një plan, bëni kërkesa të qarta dhe nëse ai dëshiron që ju të bëni lëshime, ai duhet të ofrojë diçka në këmbim”. /tesheshi.com/
