Kurrë më parë nuk kishim arritur një shkallë kaq të lartë intimiteti me ulëset si pjesë e familjes së ndenjëseve, që tashmë nuk pozojnë vetëm në ambientet private të banimit, por janë transformuar në simbolin postmodern të natyrës së qetë shqiptare dhe të hapësirës së saj publike. Kështu, mjafton vetëm të ndjekësh karriget apo tavolinat e të gjitha formave dhe ngjyrave në trotuare, të cilat luajnë rolin e një navigatori tridimensional, që suksesshëm të udhëheqin drejt destinacionit tënd. Tashmë nuk ka më kuptim as tabela, as emri i lagjes, as edhe adresa; të mjafton që përmes navigatorit të ndenjëseve publike të lokaleve të orientohesh drejt pikës tënde fundore. Emrat e lokaleve sot janë kthyer në adresarin publik orientues pikërisht për shkak të shpeshtësisë së tyre dhe famës që ato gëzojnë tek qytetari.
Vendet e standardizuara, sidomos gjatë këtyre dy shekujve, e rritën industrializimin e tyre duke hapur fabrika e uzina, industri të mirëfillta, që pa fund shtriheshin në zona të cilat i kishin grupuar të gjitha aktivitetet industriale, duke u kthyer kështu në motorët e ekonomisë botërore. Në saje të këtij zhvillimi, shoqëritë e atyre vendeve u transformuan nga shoqëri agrare në shoqëri tanimë teknologjikisht dhe sociologjikisht të industrializuara, që sollën një seri ndryshimesh psikologjike në mënyrën e të konceptuarit të jetës, si dhe në aftësinë e shtuar të racionalizmit vetjak. Orientimi i qejfit të qytetarëve të këtyre vendeve ishte i racionalizuar në funksion të industrisë dhe industrializimit.
Si pasojë e kësaj, u kthye në kulturë kombëtare të atyre vendeve pasioni për punë dhe novacion, dhe qejfi shihej më së shumti në qasjen që individi kishte me produktivitetin e tij, duke e shndërruar punën në zbavitje. Zbavitja filloi të merrte kuptim nëpërmjet raporteve që njeriu kishte krijuar me punën dhe vetëplotësimin individual, në ndërtimin e një lloji qejfi aktiv që merrte domethënie vetëm nëpërmjet punës. Për këtë arsye, industria e qejfit në vendet e zhvilluara është derivat i industrisë në përgjithësi, në funksion të industrisë kombëtare prodhuese. Eshtë industria e cila prodhoi edhe qejfin, edhe çlodhjen, duke i dhënë kuptim asaj. Fundjavat në vendet e zhvilluara ekonomikisht u panë si çlodhje individuale pas suksesit të punës javore.
Ndërsa në realitetin tonë ndodhi procesi krejt i kundërt: qejfi u pa si industri e vetme, dhe çdo gjë që vinte më pas ishte në funksion të tij. Kjo edhe për faktin se ndërtimi i industrisë së qejfit është krahasueshmërisht më i lehtë dhe me më pak mund e dije për t’u zbatuar. Sepse industria e qejfit merret me individin si pasojë, dhe nuk i paraprin atij për t’i shërbyer përmes zbulimeve dhe lehtësirave teknologjike, siç ndodhi me novacionin teknologjik e industrial. Kështu, një vend si i yni, i shprishur për nga edukata e tregut dhe kapitalit, iu qas prodhimit fillimisht përmes niveleve primitive të tregtisë, dhe më pas u profilizua në sektorin e shërbimit të qejfit dhe qejfologjisë. Më e keqja është se ne nuk arritëm as edhe të kishim një industri tonën të qejfit, nga e cila të prodhonim vetë teknologjinë. Për fatin tonë të mbrapshtë, ne edhe brenda kësaj industrie vazhdojmë të jemi thjesht importues dhe shitës të saj, pra, riciklues të mundit dhe djersës së dikujt tjetër.
Tipar i industrisë së qejfit është harxhimi i madh i parave dhe stimulimi i përtacisë. Në këtë situatë, prej përtacisë kolektive është e vështirë të prodhohet shkathtësi kolektive. Dhe ja ku jemi ne si shoqëri, në përsëritjen e vazhdueshme të hapave të dikujt tjetër të bëra gabim; dhe riprodhojmë në formë besnike industrinë e përtacisë, e cila ngrihet dhe lulëzon vetëm me pak mund e sakrifica. /tesheshi.com/
