Sipas sondazheve, studiuesve dhe anketave, ndër figurat dhe personalitetet më të popullarizuara në Bosnje janë këngëtari dhe ikona e muzikës Dino Marlin, si dhe imami me origjinë shqiptare nga Kosova, Sulejman Bugari, por, i cili, nuk është fort i njohur në trojet shqiptare. Ai, si i ri, është shkolluar në Medresenë e më pastaj ka studiuar edhe në Fakultetin Teologjik në Sarajevë, ndërsa studimet e shkencave islame i ka kryer në Arabinë Saudite. Imami Sulejman Bugari ka shërbyer në xhaminë e Bashçarshisë dhe ka pasur poste edhe në Bashkësinë Islame të Bosnjës. Viteve të fundit ka qenë imam në Tivar dhe këshilltar i Reis Ulemasë në Mal të Zi. Pos karrierës si teolog, imam Sulejmani është edhe koordinator në organizatën Alternativa, që zhvillon veprimtari për rehabilitimin e personave të varur nga droga dhe të atyre që janë prekur nga sëmurjet shpirtërore. Më shumë është i njohur si mistik dhe sociolog. Ai, në predikimet dhe ligjëratat brilante dhe elokuente, me akademizëm intelektual, pos temave lidhur me ligjet universale, hyjnore e natyraliste, me një mprehtësi e talent të spikatur dhe narrativë të posaçme ka ekzagjeruar në mënyrë pragmatike edhe temat sociale, brengat e njeriut modern, krizën e identitetit, depresionin, divorcin, narkomaninë e shumë të tjera. Si njeri human, mysliman, në ish-republikat jugosllave ka admirues, ithtarë dhe ndjekës, madje edhe nga komunitetet e tjera, si në Kroaci, Serbi dhe Slloveni. Ai merr pjesë në bisedime të ndryshme nëpër studio, panele relevante televizive në Sarajevë, Zagreb, Beograd dhe Podgoricë.
Në periudhën e pandemisë, religjioni ka dhënë një kontribut, rezonancë dhe kohezion social për shumë individë që kanë qenë të prekur nga pasojat e pandemisë, si histeria, depresioni, izolimi, nervozizmi dhe sëmundje të tjera shpirtërore. Në këtë periudhë, z. Bugari nëpër tribuna dhe panele ka pasur miliona ndjekës, ithtarë nga të gjithë komunitetet në ish-republikat jugosllave. Në një studio në Zagreb, moderatori i fascinuar zbuloi se z. Bugari, si shqiptar, pos që njeh gjuhën serbokroate në nivel akademik, është edhe orator brilant dhe njeh shumë mirë edhe literaturën sllave. Moderatori konstatoi se populli më shumë ka besim tek disa liderë fetarë sesa tek lidershipi politik. Kur e pyeti nëse do të kishte formuar një subjekt politik, ngase gëzon një reputacion dhe besim tek populli, më shumë se liderët e subjekteve politike, z. Bugari me një buzëqeshje të ëmbël vuri në dukje se është paradoks dhe shkelje e kodit etik që ai të konvertohet nga një Krisht në anti-Krisht. Në konstatimin se ka një oratori të shkëlqyer, ka shkathtësi akademike, është personalitet i shquar dhe figurë karizmatike kur paraqitet me ligjërata para opinionit publik në Prishtinë dhe Shkup, Bugari me përgjigje se, fatkeqësisht, në predikimet dhe ligjëratat në gjuhën shqipe është paksa më i dobët, se nuk ka ndonjë oratori të theksuar në nivel akademik, se nuk disponon terminologji shprehjesh si në gjuhën serbokroate dhe boshnjake. Ai ka shkuar si i ri në Sarajevë, por komunikon në gjuhën e tij amtare, se krenohet që është shqiptar, nuk ndihet inferior dhe nuk kam krizë identiteti.
Bugari në ligjëratat dhe predikimet e tij ka piketuar krizën e njeriut post-modern e post-sekular. Shumica e njerëzimit, sidomos bota perëndimore, jeton në një begati të paparë deri më tash ndër epoka, duke bërë një revolucion shkencor dhe human të zhvillimit. Njerëzimi që nga fillimi i shek. 20 e deri në ditët e sotme, jeton më mirë se disa shekuj më parë dhe nga të gjitha epokat e mëhershme, nuk vuan aq shumë nga uria dhe ushqehet më mirë, jeton më gjatë, si rrjedhojë e rritjes ekonomike, konsumit, standardit të lartë dhe luksit. Por, me gjithë këto arritje që i ka pasur njerëzimi, akoma nuk është i lumtur dhe i kënaqur.
Bugari rrëfen për një gazetar që kishte marrë pjesë në një ekspeditë me një anije super luksoze, së bashku me elitën e pasur, për në ishujt e Karaibeve dhe në Haiti. Ai shkruan se nuk kishte parë fytyra të buzëqeshura. Shumë profetë, poetë, filozofë e sociologë shekuj me radhë kanë theksuar materializmin, megjithëqë pasuria nuk e bën njeriun të lumtur. Bugari thotë se pasuria të bën përkohësisht të lumtur dhe jo për një kohë më të gjatë. Sipas disa sondazheve, një pjesë e njerëzve që kishin pasur fatin të fitojnë në loto, jeta e tyre kishte ndryshuar, por pas një viti ata sërish kishin qenë të pakënaqur, kishin filluar të ankohen si më parë. Në një panel, ai rrëfen për historikun e dy vëllezërve. Ata së bashku kishin filluar një biznes dhe kishin korr sukses. Njëri nga vëllezërit, duke udhëtuar me makinë kishte pasur aksident dhe kishte thyer boshtin e kurrizit dhe kishte mbetur i palëvizshëm në karrocën e invalidëve, ndërsa vëllai tjetër kishte vazhduar me biznes dhe kishte zgjeruar veprimtarinë, duke u bërë me një firmë të suksesshme.
Vëllai që kishte pësuar aksident, kishte pasur jetë të lumtur bashkëshortore dhe kishte qenë i kënaqur me atë që kishte. Tjetri që merrej me biznes dhe që grumbullonte pasuri kishte pasur përplasje dhe kontradikta në jetën bashkëshortore. Në fund, pas divorcit, firma kishte falimentuar dhe ai kishte bërë vetëvrasje.
Bugari, në një tribunë citoi një frazë të Gëtes: Ata të cilët nuk janë të kënaqur me atë që kanë, atyre u është terur shpirti. Ai shpesh në ligjërata dhe predikime nëpër tribuna ka vazhduar të theksojë shkaqet dhe faktet që njeriu post-modern e post-sekular, që jeton në epokën më të begatë, ka mbetur i pakënaqur dhe jo i lumtur, shkaku se ka çuar një jetë të zbrazët, monoton, të zhveshur dhe të tjetërsuar, duke qenë i shkëputur nga komuniteti, fisi, familja, prindërit dhe fëmijët. Fenomeni qëndron në faktin se në epokën më të begatshme të njerëzimit, paraqitet si sfidë tjetërsimi i ligjeve universale dhe religjioze. /tesheshi.com/
