Te Sheshi
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • Të Gjitha
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Minierat e “ferrit” për nevojat e botës moderne

    Minierat e “ferrit” për nevojat e botës moderne

    Njeriu i SHBA-së në Prishtinë: Jo Srpska në Kosovë!

    Njeriu i SHBA-së në Prishtinë: Jo Srpska në Kosovë!

    Kur’ani, Finlanda s’do bjerë në marrëzinë e Suedisë

    Kur’ani, Finlanda s’do bjerë në marrëzinë e Suedisë

    Vodhi një makinë policie, ra në shinat e trenit…u shpëtua nga policia

    Vodhi një makinë policie, ra në shinat e trenit…u shpëtua nga policia

    Presidenti kroat: Serbisë ia vodhëm Kosovën!

    Presidenti kroat: Serbisë ia vodhëm Kosovën!

    Sofja, kushte Shkupit pas një rrahjeje në Ohër

    Sofja, kushte Shkupit pas një rrahjeje në Ohër

    Trump nis fushatën: Zoti krijoi dy gjini…!

    Trump nis fushatën: Zoti krijoi dy gjini…!

    Françesku, i shqetësuar për gjakderdhjen në tokën e shenjtë

    Françesku, i shqetësuar për gjakderdhjen në tokën e shenjtë

    E pathëna e krizës në arsimin gjerman: aty ku as emigrantët s’bëjnë derman!

    E pathëna e krizës në arsimin gjerman: aty ku as emigrantët s’bëjnë derman!

  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
Nuk ka Rezultat
Shiko të gjitha rezultatet
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • Të Gjitha
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Minierat e “ferrit” për nevojat e botës moderne

    Minierat e “ferrit” për nevojat e botës moderne

    Njeriu i SHBA-së në Prishtinë: Jo Srpska në Kosovë!

    Njeriu i SHBA-së në Prishtinë: Jo Srpska në Kosovë!

    Kur’ani, Finlanda s’do bjerë në marrëzinë e Suedisë

    Kur’ani, Finlanda s’do bjerë në marrëzinë e Suedisë

    Vodhi një makinë policie, ra në shinat e trenit…u shpëtua nga policia

    Vodhi një makinë policie, ra në shinat e trenit…u shpëtua nga policia

    Presidenti kroat: Serbisë ia vodhëm Kosovën!

    Presidenti kroat: Serbisë ia vodhëm Kosovën!

    Sofja, kushte Shkupit pas një rrahjeje në Ohër

    Sofja, kushte Shkupit pas një rrahjeje në Ohër

    Trump nis fushatën: Zoti krijoi dy gjini…!

    Trump nis fushatën: Zoti krijoi dy gjini…!

    Françesku, i shqetësuar për gjakderdhjen në tokën e shenjtë

    Françesku, i shqetësuar për gjakderdhjen në tokën e shenjtë

    E pathëna e krizës në arsimin gjerman: aty ku as emigrantët s’bëjnë derman!

    E pathëna e krizës në arsimin gjerman: aty ku as emigrantët s’bëjnë derman!

  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
Nuk ka Rezultat
Shiko të gjitha rezultatet
Te Sheshi
Nuk ka Rezultat
Shiko të gjitha rezultatet

‘LEXO!’/ Nga Agim BAÇI: Hija e …letërsisë

Nga te Sheshi
28/06/2015
në Kulturë, Të tjera
Reading Time: 4 mins read
A A
‘LEXO!’/ Nga Agim BAÇI: Hija e …letërsisë

(Shënime rreth romanit “Hija e erës” i Carlos Ruiz Zafon)

Si një hije që fryn mbi ne, për të ringjallur dashurinë, për veten dhe të tjerët. Vjen e nuk mundet të ndalet, edhe kur ata që duan ta mbajnë i kanë drejtuar armën e kohës moderne: harresën e fjalës dhe dashurisë! Ky do të jetë gjithnjë shkrimtari, ose më saktë, pasoja e shkrimtarit – fjala-, të cilën moderniteti kërkon ta lërë në një stacion ku trenat nuk nisen e mbërrijnë kurrë. Por era e… dashurisë për fjalën dhe fuqinë e saj do ta fryjë. Do ta fryjë për të ecur gjithnjë më shpejt se treni modern i pafjalësisë.

Spanjolli Carlos Ruiz Zafon ka mundur të ndërtojë një jetë me letërsi dhe përmes saj, të na rizgjojë. Varreza e Librave të Harruar, nuk është veçse fjala e harruar në përditshmërinë tonë. Por mjafton vetëm të zgjasim dorën, të rrëmbejmë dhe ta duam atë që zgjodhëm, dhe të gjitha jetët reth nesh të ndryshojnë.

Kështu ndodh me Hijen e Erës, një libër që nis të marrë jetë kur Danieli 10-vjeçar nis ta lexojë, ta përjetojë, dhe të mësojë të vërtetën. Në momentin që ai tërheq librin, ndizet mekanizmi i pandalshëm i ndryshimit nga fjala- fjala e së vërtetës së asaj që duam, gjë të cilën e pikturon letërsia.

Dhe, më pas, ndodh ajo që duhet të ndodhë pasi fuqia i kalon fjalës, teksa njerëz të përgjumur, nisin e të jetojnë tjetër jetë, edhe pse me gjërat që gjithë jetën i kanë patur aty. Por tani është zgjuar “syri”, i cili mund të shohë ndryshe, edhe pse është “hije e erës”, ose thënë ndryshe, hija e shkrimtarit.

Danieli, Gustavo, Isaku, Fermini, Nuria, Hasinta, Mikeli, Bernarda, Klara, Bea, nuk janë thjesht emra, por fuqi e fjalës që ndezi dëshira e një njeriu për ta jetuar fuqinë e letërsisë. Ata kanë qenë aty. Kanë bërë një jetë të paditur. Ose s’kanë ekzistuar. Por në momentin që nisin të jetojnë përmes letërsisë, një dritë ndizet brenda tyre dhe i bën të shikojnë atë që s’kanë mundur kurrë të shikojnë më parë.

Përpjekjes së ringjalljes së fjalës i përgjigjet abuzimi, i pikturuar nën emrin Fumero në rastin tonë. Dhe në fakt, e keqja mund ta vrasë shkrimtarin, por jo fuqinë e fjalës së tij. Si për të na kujtuar, se në jetë mund të ndodhë që e keqja mund të fitojë shumë beteja, por  kurrë jo luftën.

Dhe kështu ndodh edhe me Fumeron – një fëmijë pa fëmijëri, një burrë pa burrëri, një pikturë  inferioritetit shpirtëror- pra, një fytyrë e së keqes moderne e kundërshtisë njerëzore, që është i destinuar të vritet nga fuqia e fjalës.

Dhe, natyrshëm, në fund të një beteje, nuk është shkrimtari, por personazhi i tij ai që e ndëshkon, sepse do të jetë jeta e letërsisë ajo që do të mundet të rikujtojë njeriun për fuqinë brenda tij. Ashtu siç ka patur gjithnjë letërsia “misionin” e saj të heshtur dhe fitues, duke ndezur qiriun e duhur për të parë atë që thellë brenda nesh nuk kemi mundur ta zgjojmë më parë.

Por Zafon e ndez, dhe flaka e tij ngroh por nuk djeg kurrë. Vetëm na bën të shikojmë brenda vetes dhe t’i japim ngrohtësi së mundshmes së mirë njerëzore. Ndaj, krejt natyrshëm, madje domosdoshëm, Lain Kuberi, personazh i ndërtuar nga Hulian Karaksi, ka nisur jetën e tij, për të ndëshkuar në emër të letërsisë, atë që shkrimtari nuk mundi. Natyrisht, edhe të asaj që shkrimtari ka dëshiruar.

Ashtu, padukshëm, siç fryn një erë, Zafon ndryshon fatin e një fëmije, duke e futur atë drejt një lirie tjetër, duke shkundur çdo fuqi brenda tij, duke kërkuar çdo grimë të njeriut, në çdo cep të lëkurës, në çdo fije floku, në çdo hap.

Eshtë nga ata libra ku lexuesi ndjehet bashkëudhëtues. Duke “ngarkuar” personazhin e tij Danielin të gjejë rrugët për të zbardhur fatin e një libri, Zafon ka ftuar në fakt lexuesin e drejtëpërdrejtë për të marrë në dorë fatin e librit, fatin e fjalës, duke e bërë bashkëudhëtar të rëndësisë për të parë tek vetja atë që na vjen përmes letërsisë, përmes artit në përgjithësi. Sepse fundja, njeriu që duhet të kërkojmë të takojmë më me ngulm është vetvetja, është leximi i gjërave rreth nesh.

E pas një rrëfimi të ardhur në shqip në mënyrë të jashtëzakonshme nga Ardian Klosi, vijmë e ndeshmi me një pyetje të përbotshme: A do ta mundim modernësinë që e ka kapur për gryke fjalën – atë fjalën e vërtetë njerëzore, atë që prek thelbin? Carlos Ruiz Zafon na paralajmëron një betejë. Një betejë që ka kohë që ka nisur, dhe ku njeriu duhet të gjejë kurajo për të vënë kufij. /tesheshi.com/

 

Të ngjashmeLajme

Shitja me çmim marramendës e kësaj “pikturë të harruar”
Kulturë

Shitja me çmim marramendës e kësaj “pikturë të harruar”

30/01/2023
“Herkuli kundër Romës” që pëlqenim në komunizëm, gjetur në kanalizime
Kulturë

“Herkuli kundër Romës” që pëlqenim në komunizëm, gjetur në kanalizime

28/01/2023
Arkivi: Si sot lindi Kadare, mësuesi që s’u bë kurrë mësues
Kulturë

Arkivi: Si sot lindi Kadare, mësuesi që s’u bë kurrë mësues

28/01/2023
Lajme të tjera
Një kishë, një xhami, dhe, në fund, një muze: historia thuajse 1500-vjeçare e Shën Sofisë

Një kishë, një xhami, dhe, në fund, një muze: historia thuajse 1500-vjeçare e Shën Sofisë

Njeriu që pëshpërit me kuajt

Njeriu që pëshpërit me kuajt

Zjarr në një park lojërash: 516 të plagosur, 8 në gjendje shumë të rëndë

Zjarr në një park lojërash: 516 të plagosur, 8 në gjendje shumë të rëndë

TË FUNDIT

Tre vjet Brexit: më mirë për Britaninë apo më keq?

Tre vjet Brexit: më mirë për Britaninë apo më keq?

33 minuta Më parë
Minierat e “ferrit” për nevojat e botës moderne

Minierat e “ferrit” për nevojat e botës moderne

54 minuta Më parë
Politika dëgjon denoncuesit e turpeve në Shqipëri

Politika dëgjon denoncuesit e turpeve në Shqipëri

4 orë Më parë
Çfarë i ka ndodhur Neuer-it?

Çfarë i ka ndodhur Neuer-it?

5 orë Më parë

NA NDIQNI!

KRYESORE

  • Kryesore
Njeriu i SHBA-së në Prishtinë: Jo Srpska në Kosovë!

Njeriu i SHBA-së në Prishtinë: Jo Srpska në Kosovë!

31/01/2023
“Tradhtia e Berlinit”: pse Amerika ushtron presion mbi aleatin e saj Gjermaninë?

“Tradhtia e Berlinit”: pse Amerika ushtron presion mbi aleatin e saj Gjermaninë?

31/01/2023
Tjetër tunel “me nam” në rrugët shqiptare, hapja provokon përlotje qeveritare

Tjetër tunel “me nam” në rrugët shqiptare, hapja provokon përlotje qeveritare

31/01/2023
Mesazhi që shkaktoi panik në vendin më të varfër në Evropë

Mesazhi që shkaktoi panik në vendin më të varfër në Evropë

31/01/2023

SHOSHITJE

  • Opinione

Nga Klaus Jurgens*: Si po ndërhyjnë mediat e huaja në zgjedhjet në Turqi

Nga Farid Hafez*: Pse e djathta ekstreme është e fiksuar pas djegies së Kur’anit?

Nga Dr. Arben Ramkaj: Djegia e Kur’anit, sot librat e nesër njerëzit!

Nga Jeanne Prades*: Qasja ndaj Islamit në Evropë, ku ndryshojnë Franca, Gjermania dhe Britania e Madhe?

Nga Gerti Gjyzeli: Drejtësia(e pavdekshme) popullore në Shqipëri

Te Sheshi

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

Harta e faqes

  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet

Na ndiqni

Nuk ka Rezultat
Shiko të gjitha rezultatet
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist