Kombet e Bashkuara të hënën shënojnë 75-vjetorin e saj me parullën se “multilateralizmi nuk është një opsion por një domosdoshmëri” edhe pse pandemia e virusit koronar ka treguar brishtësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar.
Një seancë e Asamblesë së Përgjithshme të KB zakonisht fillon me një mbledhje të liderëve politikë dhe përfaqësuesve të gati 20 vendeve që diskutojnë problemet e botës dhe ofrojnë zgjidhje të panumërta.
Por këtë vit, Manhattan nuk do të shohë kolona limuzinash pa asnjë fund dhe nuk do të ketë ardhje të një numri të madh diplomatësh, gazetarësh dhe përkthyesish në sallat e KB.
COVID-19 e kufizoi lëvizjen globale, kështu që vetëm një përfaqësues nga secili prej 193 anëtarëve të KB u lejua të mbërrinte.
Të tjerët do të marrin pjesë përmes videokonferencës dhe pritet të flasin deri në 170 krerë shtetesh dhe qeverish.
“Diplomacia, në mënyrë që të jetë efektive, kërkon kontakte personale dhe më vjen shumë keq që nuk do të kemi mundësinë për të bashkuar udhëheqësit e vendeve,” tha Sekretari i Përgjithshëm i KB, Antonio Guterres.
Përkundër kësaj, “shumë takime virtuale” mbi ndryshimin e klimës, biodiversitetin dhe konfliktet në Libi dhe Liban janë planifikuar në kuadër të sesionit të Asamblesë së Përgjithshme, shtoi Guterres.
Mundësia e humbur
Ngjarja do të fillojë të hënën me një deklaratë të përbashkët plot qëllime të mira që bën thirrje për një luftë kundër unilateralizmit.
Por kjo hedh poshtë realitetin e shkaktuar nga shfaqja e COVID-19, e cila ka çuar në mbylljen e kufijve, bashkëpunim të kufizuar dhe braktisjen e vendeve për veten e tyre.
Bertrand Badie, një profesor në Institutin e Shkencave Politike të Parisit, tha se fuqitë e mëdha humbën mundësinë për të forcuar bashkëpunimin global në pandeminë e virusit koronar.
Në vend të kësaj, kishte një prishje të bashkëpunimit mes akuzave se Kina dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) nuk iu përgjigjën në kohën e duhur shpërthimit të virusit dhe tërheqjes së SHBA nga Organizata Botërore e Shëndetësisë.
Sjellja e superfuqive “shkaktoi dështimin dhe madje edhe shembjen e Këshillit të Sigurimit të KB”, tha Badie.
Forcat i janë përmbajtur “një vizioni shumë konservator të sigurisë, sikur njerëzimi të kërcënohet vetëm nga rivalitetet midis vendeve”, tha Badie për AFP, duke e përshkruar atë si “një tregues shumë i keq për të ardhmen”.
“Momentet e zhgënjimit”
Deklarata pranon që KB ka pasur “momente zhgënjyese” në më shumë se shtatë dekada.
“Bota jonë nuk është ende bota që themeluesit tanë e parashikuan 75 vjet më parë,” tha deklarata, duke paralajmëruar rritjen e pabarazisë dhe varfërisë, urisë, konfliktit të armatosur, terrorizmit dhe ndryshimit të klimës.
Deklarata gjithashtu tregon se KB ka ndihmuar në dekolonizimin, promovimin e lirive, vendosjen e standardeve për zhvillimin dhe çrrënjosjen e sëmundjeve.
“KB ka ndihmuar në zbutjen e dhjetëra konflikteve, ka shpëtuar qindra mijëra jetë përmes veprimeve humanitare dhe ka siguruar miliona fëmijëve me arsimimin që meriton çdo fëmijë,” shton deklarata.
Paraliza
Virusi koronar ka tërhequr vëmendjen në rivalitetin paralizues të fuqive të mëdha, veçanërisht midis SHBA dhe Kinës që kërcënon udhëheqjen globale të Uashingtonit.
“Të gjithë ishin aq të përqendruar në ndikimin e pandemisë në vendin e tyre sa nuk mund të shihnin pamjen globale,” tha Richard Gowan i Grupit Ndërkombëtar të Krizave.
“Unë jam me të vërtetë pesimist kur bëhet fjalë për shanset e një reforme të vërtetë të KB ose inovacionit në qeverisjen globale. Unë nuk e shoh se si Kina dhe SHBA mund të bien dakord tani për reforma të mëdha,” tha Gowan.
Badie tha që KB është “imobilizuar” nga rivaliteti i superfuqisë që nga themelimi i saj në 1945.
Ai shtoi se anëtarët e përhershëm të Këshillit të Sigurimit të KB – Shtetet e Bashkuara, Britania, Rusia, Franca dhe Kina – duhet të ndryshojnë mentalitetin e tyre të Luftës së Ftohtë në mënyrë që të fillojnë reformat.
Sidoqoftë, të pestë “gjithmonë do të refuzojnë, sepse kjo do të çonte në riorganizimin e komunitetit ndërkombëtar dhe humbjen e privilegjeve të elitës bërthamore”, tha Badie. /tesheshi.com/
