“Ai është quajtur ‘kasap’ që nga Lufta e Dytë Çeçene, dhe më pas nga Aleppo, Siri,” tha për Alexander Dvornikov gjeneral-koloneli Ihor Romanenko, një ish-zëvendës shef i forcave të armatosura të Ukrainës.
Dvornikov, i cili u shpall kohët e fundit si komandanti suprem i forcave ruse në Ukrainë, udhëhoqi një divizion të motorizuar rus që hyri në Grozny, kryeqyteti i provincës jugore të pavarur ruse de facto të Çeçenisë në fund të vitit 1999 dhe në fillim të vitit 2000.
Më pas forcat ruse bombarduan qytetin përpara se të dërgonin njësi të vogla këmbësorie që dyshohet se qëlluan mbi këdo që shihnin. Raketat dhe bombat thërrmuese të ndaluara vranë mijëra civilë dhe shkatërruan Grozny.
Qyteti ra më 6 shkurt 2000, duke rritur vlerësimin e kryeministrit rus Vladimir Putin, i cili u zgjodh president më pak se një muaj më vonë.
Këto ditë, vëzhguesit pohojnë se Moska po përdor taktika të ngjashme në qytetin e rrethuar jugor të Ukrainës, Mariupol. Zyrtarët ukrainas akuzojnë Rusinë për vrasjen e dhjetëra mijëra civilëve dhe shkatërruar pothuajse çdo ndërtesë në qytet.
Nivelimi i Aleppos me tokën
Në vitin 2015, Putin emëroi Dvornikov në krye të forcave ruse në Sirinë e shkatërruar nga lufta. Dvornikov shpëtoi administratën e presidentit sirian Bashar al-Assad nga rënia dhe mori përsipër betejën për Aleppon, bastionin kryesor të rebelëve.
Dhe atje ai përdori një taktikë të ngjashme si në Grozny, dhjetëra mijëra sirianë u vranë dhe qyteti historik u shndërrua në gërmadhë.
“Atë nuk po e ndalon asgjë. I përmbahet qasjes së vjetër sovjetike dhe ruse – nëse ka fuqi, atëherë ai fokusohet dhe përdoret për të shkatërruar gjithçka. Rezultatet e kësaj janë të dukshme në Aleppo”, thotë Romanenko.
Dvornik i interpreton ndryshe “rezultatet” e punës së tij.
“Aksioni ushtarak i grupit rus të forcave të armatosura ndryshoi rrënjësisht situatën në Siri në pesë muaj e gjysmë. Shpërbërja e mundshme e Sirisë është parandaluar”, tha ai në një intervistë të rrallë me të përditshmen Rossiiskaya Gazeta në mars 2016.
Pak ditë më parë, Putin i dhuroi Dvornikovit medaljen “Hero i Rusisë” në Kremlin, një nga nderimet më të larta në këtë vend.
Por një strategji e tillë nuk duket se jep rezultate në pjesën veriore dhe qendrore të Ukrainës.
Romanenko thotë se zonat pyjore, pritat dhe sulmet e guximshme nga forcat ukrainase, si dhe logjistika e dobët dhe morali i ulët i rusëve, kanë penguar përparimin e tyre drejt Kievit në ato pjesë të vendit. Rusët pësuan disfata të rënda, poshtëruese dhe u tërhoqën nga rajonet e Kievit, Chernykhiv dhe Sumy në fillim të prillit.
Megjithatë, ndryshe është jugu i Ukrainës, ku dominon peizazhi stepë dhe duket se Moska po përdor sërish të njëjtat taktika, thekson Romanenko.
Mbështetje për rebelët
Në vitin 2016, dy vjet pasi separatistët e mbështetur nga Kremlini nisën një kryengritje të armatosur në provincat juglindore të Ukrainës, Donetsk dhe Luhansk, Putin vendosi Dvornikov në krye të Qarkut Ushtarak Jugor të Rusisë. Ky pozicion përfshin bazat e aneksuara të Krimesë dhe ruse në rajonet separatiste gjeorgjiane të Osetisë Jugore dhe Abkhazisë, si dhe mijëra ushtarë që kanë përvojë në luftime.
Megjithëse Moska mohoi kategorikisht dërgimin e trupave në Ukrainë në atë kohë, zyrtarët e Kievit, inteligjenca perëndimore dhe media zbuluan praninë e trupave dhe “këshilltarëve” rusë në provincat separatiste.
Lufta u bë konflikti më i madh i armatosur në Evropë, duke marrë më shumë se 13,000 jetë dhe duke dëbuar miliona ukrainas që nga viti 2014. Në kohën kur Dvornikov u zhvendos në një seli të re në qytetin jugor rus të Rostov-on-Don, faza aktive e luftës përfundoi dhe konflikti i llogoreve vazhdoi.
Megjithatë, Dvornikov fitoi shumë njohuri për Ukrainën dhe ishte përgjegjës për formimin e Ushtrisë së Përzier të Gardës së Tetë, e cila është rimishërimi i forcës ushtarake nga Lufta e Dytë Botërore.
Ata ishin të vendosur pjesërisht në rajonet rebele të Ukrainës të quajtura kolektivisht Donbass, sipas Pavel Luzhin, një analist ushtarak rus në Fondacionin Jamestown në Uashington.
“Prandaj, ai është në një situatë shumë të mirë ushtarake në Ukrainën lindore”, tha ai për Al Jazeera-n.
Dvornik mendohet të jetë krijuesi i incidentit të vitit 2019 në Detin Azov, që ndodhet në verilindje të Krimesë së aneksuar, kur anijet ruse bllokuan dhe pushtuan tre anije të marinës ukrainase që përpiqeshin të hynin në det. Moska kapi 24 marinarë ukrainas të cilët në atë kohë ishin në duart e Rusisë për 10 muaj.
Sanksionet evropiane dhe manovrat e mëdha
Si rezultat, Bashkimi Evropian e vendosi Dvornikovin dhe shtatë gjeneralë dhe zyrtarë të tjerë rusë në listën e zezë të vitit 2019. Edhe pse u ndëshkua nga fuqitë perëndimore, ai fitoi pikë në llogarinë e Putinit duke kryer një sërë ushtrimesh të mëdha dhe mbresëlënëse ushtarake.
Ai drejtoi manovrat e mëdha të Kaukazit 2020 jo shumë larg kufirit me Ukrainën. Dhjetëra mijëra ushtarë nga Rusia dhe ish-republikat e tjera sovjetike morën pjesë në këto stërvitje, të cilat u mbajtën në rreth 30 vende në Rusi, Krimenë e aneksuar dhe Armeni. Ato u përdorën si një demonstrim i “skaloneve të lëvizshme”, një mënyrë e re e koordinimit të forcave në tokë, në ajër dhe në det.
Putin erdhi me madhështi në qytetin Kapustin Yar, rajoni i Vollgës, për të ndjekur pjesën e fundit të manovrës dhe Dvornikov i tha atij se forcat “treguan gatishmërinë tonë për të luftuar”. Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës, në mënyrë profetike, paralajmëroi se ushtrimet synojnë krijimin e një grupi forcash ruse që mund të pushtojnë Ukrainën.
Në mars dhe prill 2021, Qarku Ushtarak Dvornikov u bë pika qendrore e një demonstrimi të ri të forcës.
Kremlini ka dërguar dhjetëra mijëra trupa përgjatë kufirit me Ukrainën, në Bjellorusinë mike dhe në Krimenë e aneksuar – një demonstrim që hapi rrugën për takimin e parë të Putinit me presidentin amerikan Joe Biden.
Por Ukraina dhe Perëndimi kanë injoruar kërkesat ruse, duke përfshirë ndalimin e anëtarësimit të Kievit në NATO dhe kufizimin e pranisë së forcave të NATO-s në Evropën Lindore, një ish-periferi e Moskës Sovjetike.
Pas kësaj, Putin filloi një agresion për të rrëzuar qeverinë e presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky dhe, siç thotë ai, “denazifikojë” Ukrainën. Por ai nuk caktoi një komandant të përgjithshëm për sulmin – deri të hënën dhe emërimin e Dvornikov, sipas këshilltarit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, Jake Sullivan.
Çështja e përvojës ushtarake
Dvornikov më parë udhëhoqi ofensivën rreth Donbasit dhe provincave jugore, ku Rusia pushtoi të vetmen qendër të madhe urbane, Kherson, sipas Institutit të Uashingtonit për Studime të Luftës.
Analisti Luzhin beson se emërimi i tij përfaqëson përpjekjen e Moskës për të hequr qafe “Thembrën e Akilit” nga kjo luftë, domethënë për të krijuar një administrim koherent dhe të centralizuar të forcave në terren.
“Si gjenerali më i avancuar në zonë, Dvornikov është emëruar për t’u marrë me problemet më të vështira në dritën e një përpjekjeje të re për të avancuar në Ukrainën lindore,” tha ai për Al Jazeera-n.
Megjithatë, analistë të tjerë kundërshtojnë përvojën e Dvornikut, duke thënë se ai e kaloi pjesën më të madhe të karrierës së tij duke menaxhuar njësitë ushtarake të tërhequra në kohë paqeje.
“Ky është një problem i oficerëve të lartë të Rusisë – ata nuk kanë bërë një luftë serioze mbarëkombëtare për një kohë të gjatë, as një ‘operacion special’ lokal, siç e quan Kremlini pushtimin e tij në Ukrainë,” tha Nikolai Mitrokhin, një studiues rus në Universitetin e Bremenit në Gjermani.
“Kjo është arsyeja pse unë nuk mendoj se emërimi i tij do të ndryshojë diçka në mënyrë të konsiderueshme”, tha ai për Al Jazeera-n. /tesheshi.com/
