Nga Eva Gjura
Ish-deputetin i Partisë Demokratike, Jemin Gjana, komenton zhvillimet më të fundit në selinë blu por edhe ato politike. Gjatë një interviste për ‘tesheshi.com’, z. Gjana shprehet se PD ka zhvilluar një garë të hapur dhe transparentë në bazën e saj, për përzgjedhjen e kandidatëve më të mirë për zgjedhjet lokale. Gjana tha se është dëgjuar zëri i bazës dhe kjo ka bërë që të mos ketë kundërshti gjatë publikimit te kandidaturave. Në lidhje me pretendimet e aleatëve, Gjana shprehen se secila parti ka marrë aq sa i takon dhe as sa peshë ka vërtet në elektoral. Duke u ndalur tek zhvillimet politike dhe konkretisht tek nisma e dekriminalizimit të kuvendit, ish-deputeti i PD-së, thekson se, pavarësisht përpjekjes serioze të opozitë, kjo gjë duket e vështirë, sepse të shkosh drejt dekriminalizimit do të thotë të shkosh në peshën reale specifike të votës që të japin njerëzit.
Ju jeni caktuar si koordinator ne zonën e Kamzës, si po shkon organizimi i partisë ne këto prag zgjedhjesh ne ketë zonë?
Në prag të fillimit jemi. Në kryesinë e partisë është përzgjedhur kandidati, në fakt ka patur një garë shumë të hapur , kanë qenë mbi 60 propozime në dy njësi, sepse bashkohen dy njësi njëra Bashki që është Kamza dhe tjetra komuna Paskuqan, me një numër votuesish që i kalon 90 mijë vetë. Nga 65 propozime gjithsej, 25 ishin ata që i qëndruan garës deri në momentin e përzgjedhjes, dhe jemi në prag të fillimit të prezantimit të kandidatit në strukturat e partisë, së pari në kryesinë e partisë së Kamzës dhe pastaj në strukturat e partisë së Paskuqanit, të cilat janë degë më vete partie dhe pastaj në strukturat e rreth 20 grup seksionet që përmbajnë të dyja partitë. Më pas do të ndërtojmë programin më zyrat me të gjitha ato çfarë përmban një fushatë elektorale. Është përgjithësisht një zonë mbështetëse e së djathtës, të gjitha votimet, Paskuqani ka pasur një rënie në 2013, që besoj të rimerret dhe unë jam me besimin e plotë se atje do të kemi një rezultat pozitiv.
Kandidati juaj ka një ngerç ligjor, sa mendoni se do të ndikojë kjo në rezultat?
Pa dashur të merremi me vendimet e gjykatave, çështja është apeluar dhe fakti që një çështje shkon në apel, pritet sepse vendimi i shkallës së parë nuk është një vendim përfundimtar, i formës së prerë. Për ta parë thjeshtë në aspektin administrimit gjyqësor të çështjes, nëse do të shqyrtojmë momentin, është më tepër një stisje e këtyre lojërave politike që janë bërë me kandidatët si majtas edhe djathtas, këto gjashtë muajt e fundit në prag të kandidimeve për zgjedhjet lokale. Sepse e vërteta është se për rastin konkret nuk ka një çështje, është një padi e bërë nga një subjekt, i cili ka hyrë në garë, por tenderi është anuluar. Tenderi nuk është zhvilluar asnjë qindarke nuk është e dëmtuar nga ato që janë fonde publike. Çështja do të shkojë në nivele të tjera dhe nuk përbën ndonjë problem për ta mbajtur të bllokuar fushatën me çështje të kësaj natyre, çështje dhe stisjeve politike, që ju bëhen për të hequr vëmendjen nga një gjë tjetër, apo për të zhvendosur një kandidat të caktuar dhe për ta zëvendësuar me dike tjetër. Ose për ta përdoruar si një akuzë politike kundër palës tjetër .
Partia Demokratike ka shpallur pjese me të madhe të kandidateve për pushtetin vendor. Deri tani nuk duket se ka ndonjë qefmbetje te paktën publikisht. Mendoni se është goditur në shenjë me kandidaturat apo duke qene se opozitë shumë shqetësohet për këtë gjë tani?
Jo, natyrisht që përpjekjet janë për të bërë me të mirën e mundshme. Ka një gjë që gjithmonë ka pasur një problem në vendimmarrjen e kandidaturave, shumë herë nuk respektohej vullneti i atyre që propozohej, ose bëhej një lloj loje, ju thoshim propozoni dhe pastaj ju dërgonim dike tjetër që nuk ishte fare në propozimet e tyre. Mendoj se kësaj here për pushtetin lokal pas zgjedhjeve në parti, sepse edhe ajo ishte një garë e hapur, njerëzit dëshiruan të garonin hynë ne garë nuk përcaktonin nga lart, besoj se në një anë mënyrë e ka zbutur këtë frymën e konfliktualitetit fakti se kushdo që është përzgjedhur është një individ i propozuar prej tyre, pra është individ i propozuar dhe në këtë kuptim, secili duhet t`i thotë vetes unë mund të isha njëri prej tyre, po ja nuk jam unë është një tjetër dhe kjo ndoshta e ka bërë pak më të rrumbullakosur këtë përplasje. Nëse do të propozoheshin kandidatura të tjera jo prej strukturave të bazës, sigurisht që kjo do të kishte sjelle debat. Unë besoj se kjo është një prej arsyeve. A ka debate, a ka pale që kundërshtojnë natyrisht sepse secili prej kandidatëve të propozuar ka pasur mbështetësit e tij, lobingun e tij, që ende mendojnë të vazhdojnë se mund të ketë qenë ai më i miri, por pasi përcaktohet kandidati të gjitha palët duhet të bashkohen.
Domethënë që ketë herë edhe dëgjuar baza?
Përgjithësisht po. Në dijen time deri tani nga të gjithë ata që janë përcaktuar nuk kanë qenë kandidaturë e pa propozuar apo e pa dalë nga strukturat e partisë në njësitë përkatëse.
Ndryshe nga herët e tjera, këtë radhë aleatët nuk janë favorizuar, nuk ju është dhënë çfarë kanë kërkuar kjo ka sjelle edhe largimin e disa partive?
Unë nuk jam pjesë e negociatave me aleatët dhe nuk kam pse marr përsipër të bëj analizën e qëndrimeve dhe të raporteve me aleatët dhe as nuk jam brenda konfidencialitetit të këtyre bisedimeve. Por nëse doni një mendim timin personal, meqenëse jam marrë gjatë me PD-në, kam qene edhe ne detyrat e koordinatorit për marrëveshjet me aleatet, ka gjithmonë një problem. Ne aleatet i marrim i fusim në listat e partisë sonë dhe marrin vota nga listat e partisë sonë, bëjmë edhe thirrje publike që votoni në mazhoritar për kandidatin e PD-së dhe votoni në proporcional për aleatin x parti dhe sigurisht kjo ju sjell atyre jo një shportë të vogël, por ju sjell ca kosha të mëdha me vota, dhe pastaj kur vijnë zgjedhjet e radhës, do ta them pak në thojza që ata të të tregojnë, se shiko në zgjedhjet pararendëse, shiko sa vota kishim. Ja sa e kemi peshën dhe na fakt ajo nuk është pesha reale e tyre. I gjithë debati dhe diskutimi është se paritë e vogla asnjëherë nuk e kanë ditur peshën reale të tyre, sepse janë mbështetur nga partitë e mëdha. Janë bërë grupe parlamentare nga partitë e mëdha, janë bërë thirrje për të votuar në proporcionale për to, janë futur nëpër listat e partive të mëdha, pastaj mburren me një gjë që nuk duhet të mburren realisht. Praktika e këtyre dekadave të fundit jo vetëm këtu tek ne, por edhe në Europë është praktikë koalicionesh është praktikë jo realiteti brenda spektreve të djathta, apo të majta kështu që duhen bërë përpjekje për të gjetur zgjidhje dhe kur behet fjalë për individualitete, element që ata vërtet i kanë të barabartë i kanë të mirë madje sesa një kandidaturë, që mund të ketë partia politike e madhe sigurisht që çështja ha diskutim, por nëse lufta bëhet që të jem edhe unë për miqtë dhe shokët e mi kjo pastaj e degradon çështjen.
Po vëmë re që tashmë nuk kemi një koalicion të mirëfilltë të djathtë apo të majtë. Ka parti që për interesa të caktuara kalojnë sa këtej andej, ka një bosht majta apo një bosht djathtas, kam parasysh këtu kalimin e PDIU tek PS apo të FRD etj. Po bëhen pazare, aleanca, çfarë po ndodh?
Nuk bëhet fjalë për aleanca, bëhet fjalë për pazare. Bëhet fjalë për të ndarë copa të pushtetit të qeverisjes lokale, apo qendrore. Nëse PDIU e heq veten si partia që përfaqëson interesat politike të një komuniteti qytetarësh të dëbuar nga Çamëria dhe të vendosur në Shqipëri. Mendoj se nëse ka ndonjë komunitet të ndëshkuar nga komunizmi është ai dhe unë nuk mendoj se afilacionet politike e çojnë atë drejt të majtës, por ata kanë zgjedhur Shpëtim Idrizin, një figurë publike e evidentuar e rritur e ngritur publikisht nga e majta, i majtë dhe vetë absolutisht, kështu që Shpëtim Idrizi për veten e tij ka shkuar në shtratin e tij. A janë dakord politikisht me këtë veprim të tij dhe a janë interesat e komunitetit të Çamërisë atje, atë dinë ata. Unë besoj se janë çështje pazaresh. FRD-ja nuk është hera e parë që bën këto gjëra. Behet fjalë për një parti, e cila ka një njeri lider, i cili ka garuar në zgjedhje në kryeqytet dhe kryeqyteti gjithmonë është një eminencë politike, gjithmonë njerëzit që kanë garuar në kryeqytet kanë shkuar drejt kryeministrisë, drejt presidencës, jo vetëm në Shqipëri dhe kudo tjetër. Kështu që çfarë të them unë, Bamir Topi ka votuar për Edi Ramën. Nuk kam koment tjetër. E përmbyllur e gjitha, nuk bëhet fjalë për aleanca politike të mirëfillta, bëhet fjalë për arnime që çojnë drejt pazareve të mirëfillta për të ndarë pushtetet.
Ju keni mbi 20 vite në politikë, keni qenë dëshmitar i shumë nismave ne vend duke nisur nga hapja e dosjeve, tek lufta ndaj korrupsionit etj. Tani kemi një tjetër kryefjalë dekriminalizimit, vërtet do të realizohet apo kjo është shashka e radhës?
Them se ka një përpjekje serioze të opozitës së sotme, do të dëshiroja shumë të finalizohej. E shoh të vështirë. E shoh të vështirë sepse, të shkosh drejt dekriminalizimit do të thotë të shkosh në peshën reale specifike që të japin njerëzit. Pse janë përdorur elementë të kriminalizuar për të rritur madhësinë e fitores me mënyra ekstra-ilegale, me forcë, me para, me dhunë, me vrasje, me para trafiku, me rrjete të inkriminuara, janë të rrezikshme rrjetet e inkriminuara, sepse në ato rrjete të inkriminuara bëjnë pjesë individ që kanë familje, kanë shoqëri, që kanë lidhje të gjitha përkthehen në vota. Kështu që atë mund ta bëjnë partitë politike vetëm atëherë kur të heqin dorë nga këto praktika të votimit dhe të shkojnë. Duhet të kthehemi në sistem, ne nuk jemi në sistem, nuk jemi në kushtet e votës së lirë dhe të barabartë. E shoh të vështirë. Ka një insistim të ndërkombëtareve, ka një insistim të opozitës , parimisht thuhet po, por vazhdon të veprohet duke i qëndruar përsëri disa skemave kriminale, se këta synojnë përsëri të marrin vende pushteti. Ajo çfarë është keq për shqiptarët është fakti se në nivelet e qeverisjes qendrore apo lokale, shumica e individëve janë nën nivelin mesatar të qytetarëve të këtij vendi. Për fat të keq parlamenti i Shqipërisë sot jo vetëm në pikëpamjen e inkriminimit, por edhe në pikëpamje të analfabetizmit , është nën nivelin mesatar. Sot në parlament në nivele të larta qeverisje në nivele të larta të delegimit të qeverisjes nëpër prefektura nëpër nivele të larta të pushtetit lokal ka me mijëra njerëz, të cilët janë ulur për herë të parë në karrigen e pushtetit, përpara se ta ulen në karrigen e një banke universiteti dhe kjo është fatkeqe për Shqipërinë pas 25 vitesh demokraci. Kjo është shkatërrimtare, duhet përgjegjshmëri e madhe e liderëve politik për të thënë stop, kështu kemi ecur deri sot duhet të ndryshojmë. Do të ndodhë?! Shpresojmë!
Ju po ndani të njëjtin mendim si një pjesë e qytetarëve që ky është parlamenti më pa nivel në këto 25 vite ?
Në vlerësimin tim po. Nuk ka ndodhur në të paktën 7 legjislatura, në të cilat unë kam qenë në parlament. Unë mund të them se niveli i parlamentit të vitin ’91 që ishte i mbushur me ish-komunistë, dhe niveli i parlamenti ’92-’96 që ishte i pari parlament pluralist në Shqipëri është si nata me ditën, në 20 vite ke breza të tërë që janë shkolluar jashtë vendit kanë eksperienca të ndryshme, që kanë trashëgimi politike etj, zëvendësohen me njerëz që kanë o kredite kriminale, o kanë kreditin e marrjes së diplomës në disa shkolla që emrat i kanë shumë të mëdhenj, por që ata nuk janë ulur kurrë në bankat e universiteteve.
Pse erdhëm në këtë pikë të kriminalizimit të politikës, duhet të ketë një emër një fajtor për këtë situatë të shkaktuar në politikën shqiptare?
Unë e kam shprehur edhe me koleget e mi që do të ishte mirë që t`i rendisnim, dhe të mos flisnim në parim, por të flisnim me raste. Unë kam ndjekur zhvillimet politike dhe kam qenë pjesë e fushatave elektorale, dua të them me siguri një gjë, kurrë njerëzit me precedent kriminal dhe njerëzit e pa shkolluar, nuk kanë bërë dot vend në strukturat e PD për nivele qeverisje dhe ka ndodhur në jo një rast. Unë do të doja që PD t`i publikonte që njerëzit t`i dinë. Në të katër anët e Shqipërisë, njerëz që në periudha të caktuara janë hequr si militant tanë, por që PD kurrë nuk ju ka hapur rrugë, me mish e me shpirt luftonin të ishin nëpër tribunat elektorale të PD, por kurrë nuk ju krijoi mundësinë dhe hapësirën që të ishin kandidat për kryetarë bashkish apo komunash, për deputet jo e jo, apo për nivele të tjera të larta qeverisjeje dhe janë me dhjetëra e dhjetëra raste prej këtyre kur nuk kane gjetur rrugë tek ne, pa le të tyret, kanë shkuar dhe janë bërë drejtues nga forcat politike të së majtës kryesish tek PS. Janë me dhjetëra, unë di emrat pushtetarësh të nivele lokale. Pastaj çështja mori këtë lloj përmase dhe nisi ta marrë këtë përmasë kur ne me kod zgjedhor hoqëm policinë nga zgjedhjet, kur ne me kodin zgjedhor hoqëm të gjithë llojet e gjykatave për zgjedhjet , sepse ne fillim ata nuk kishin nevoje për këto lloj individësh dhe këto lloj kandidaturash i fitonin zgjedhjet me gjykata siç ndodhi në 2001, Gjykata e Lartë ka marrë vendime, Gjykata Kushtetuese ka marrë 15 vendime etj. Krijuam Kolegjin Zgjedhor, u hoq mundësia që me gjykatë të fitoje, u balancua KQZ, u hoq mundësia që me KQZ të fitojë mandate, u largua policia nga zgjedhjet, u hoq mundësia që me polici të merrje mandate atëherë e majta gjeti zgjidhjen alternative gjithmonë jashtë sistemit, përdor individ të kriminalizuar me forcë dhe me para, për të mundur, ruajtur apo shtuar numrin e votave. Por unë vërej që ka mendime në opinion që janë njësoj, jo. Nëse PD do të tregohet e vëmendshme i ka të shkruar dhe të dokumentuar rastet, për t’ia thënë dhe ato që ajo vetë ka pasur, i larguar dhe ata kanë shkuar dhe kanë gjetur strehe atje, ashtu si edhe plotë të tjerë. Ky është një realitet i prekshëm. Ata e filluan me Kavajën, por ne nuk çuam njerëz të inkriminuar në Kavajë që t`i përgjigjeshim me të njëjtin model, ata inkriminuan Kurbinin, ne nuk çuam të tillë atje. Ne çuam Bardh Ricën, ai nuk njihet për një kriminel në zonën e Kurbinit, këta bënë të kundërtën. Mos të përmend plotë e plot raste të tjera. Po këto debatet tona publike, këto debatet alla Fevzo janë bërë rutinë, kanë caktuar ca njerëz, ju japin ca para dhe bëjnë politikën e madhe dhe shajnë sa majtas djathtas pa ju treguar njerëzve sesi janë realitete. Ne nuk kemi pranuar në komunën e Starovës, më e madhja që ka Pogradeci, një individ i cili gjithë kohës kishte qene militant i yni, shkoi dhe u bë me ta dy herë. Shembuj të tillë mund të të jap plot.
Brukseli i ka dhanë një tjetër shuplakë Shqipërisë në lidhje me problemet e mëdha që kemi me sistemin e drejtësisë. Pse nuk po arrijmë të kemi një sistem drejtësie si vendet e tjera të Europës?
Përgjegjësi të politikës janë gjithsesi. Janë përgjegjësi të mungesës së reformave, sepse për hir të së vërtetës nuk arritëm asnjëherë që palët të ulen ashtu siç po flasim për zgjedhjet. Nëse palët do të ishin ulur dhe do të kishin vullnet, secili prej nesh duhet të pranojë kushtin të vijë në pushtet kundrejt votës së lirë. Ne jemi jashtë sistemin edhe në drejtësi nuk jemi ulur kurrë për të thënë se pikat e dobëta janë këto dhe hajde ti zgjidhim, është çështje reformash strukturore nuk është çështje individësh. Ata që janë sot në të tria nivelet e sistemit gjyqësor sidomos ata që kalojnë përmes votimeve në parlament, janë njerëz që janë të detyruar të krijojnë lidhje politike me një palë apo me një tjetër dhe kjo e mban peng. Dikush është peng i një palë dhe dikush është peng i një pale tjetre ndaj kemi këtë situatë. /tesheshi.com/
