Nga Bashkim Kastrati
Vendimi i Administratës Tatimore të Kosovës për ndërprerjen se mënyrës së rimbursimit përmes kuponëve fiskalë ka ndikuar që të rritet ekonomia joformale. Kjo nënkupton që shteti inkason më pak para nga bizneset. Arsye për këtë është fakti se tashmë qytetarët nuk po i kërkojnë më kuponët fiskalë gjatë blerjes së produkteve të ndryshme.
Aktualisht ata që i mbledhin kuponët, duhet të aplikojnë, siç kanë aplikuar edhe para disa muajve, por atëherë e kanë pasur rimbursimin e sigurt, varësisht nga numri dhe vlera e kuponëve që i kanë dërguar, ndërsa tani atyre iu gjenerohet një numër i fatit. Gjatë tërheqjes së numrave, nëse ata kanë fatin t’i bjerë ai numër, fitojnë nga 20-deri në 100 euro.
Por pasi është aplikuar kjo formë, shumicës së qytetarëve nuk u ka pëlqyer dhe tashmë ata nuk mbledhin më kuponë fiskalë.
Tesheshi.com ka biseduar me qytetarë dhe me disa punëtorë të dyqaneve. Qytetarët thonë se nuk ia vlen më të mbledhin kuponë fiskalë dhe se kjo formë e re e rimbursimit nuk duhet aplikuar, por është dashtë të mbetet forma e rimbursimit paraprak.
“Kam mbledh kuponë vazhdimisht, jo vetëm nga produktet që i kam blerë, por edhe tek dikush nga shokët apo farefisi që nuk i ka mbledh, i kam marrë unë. Ka pasur raste kur i kam bërë deri në 7 zarfe me kuponë dhe mi kanë rimbursuar deri në 140 euro. Por tani nuk po i mbledh më. Pasi u ndryshua forma e rimbursimit i kam pasur diku tetë zarfe të mbledhura, dhe pasi aplikova mu përcaktuan tetë numra të fatit, por asnjëri nuk me ra. Prandaj më nuk mbledh, përveç nëse forma e rimbursimit bëhet siç ka qenë më herët”, thotë Agim Hoti nga Prishtina.
Se ka ra interesimi për të mbledhur kuponë fiskalë e pohon edhe një punëtore e supermarktetit “Viva Fresh Store”. Ajo thotë se një pjesë e madhe konsumatorëve tashmë nuk i marrin kuponët fare dhe se ata kuponë hedhen.
“Shumë klientë që i kemi më të rregullt e që i njoh, vazhdimisht i kanë marrë kuponët fiskalë, por tani nuk po i marrin më, pasi ka ndryshua vendimi i ATK-së. Para disa muajve edhe nëse dikush e ka harruar apo nuk ka marrë kuponin fiskalë e kanë marrë zakonisht menjëherë të tjerët, ndërsa tani nuk i merr askush”, thotë ajo.
Por kjo situatë i shkon për së shtati disa bizneseve. Ato tashmë më pak nxjerrin kuponë fiskalë nga arka e tyre, që do të thotë se deklarimi i shitjes që ata e bëjnë është më i mangët dhe rrjedhimisht ata paguajnë më pak taksa. Duhet cekur se kur një kuponë fiskalë nxjerrë nga arka, automatikisht ajo shitje procedohet në qendrën e Administratës Tatimore të Kosovës.
Pronari i një dyqani të vogël thotë se pas ndryshimit të formës së rimbursimit, një pjesë e madhe e qytetarëve nuk i marrin kuponët fiskalë dhe se ai në ato raste nuk i shtyp fare.
“Kur ka qenë rimbursimi direkt të gjithë e kanë kërkuar kuponin fiskal, edhe nëse shitja ka qenë 1 euro se për më shumë nuk bëhet fjalë, edhe ata pak që kanë mbetur i kam marrë unë pasi që pse mos t’i marrësh 20 apo 40 euro. Por tani pothuajse askush nuk po e kërkon kuponin, prandaj në shumë raste më nuk e shtyp fare kuponin në arkë. Unë jam dyqan i vogël këtu, por shembull fqinjët e mi që shesin pajisje për kuzhina, orendi, teknikë të bardhë, tepihë, etj. e kanë fitimin më të madh, pasi që as atyre nuk po ua kërkojnë më kuponët fiskalë dhe ata nuk i shtypin fare kuponët, pra deklarojnë më pak shitje dhe fitojnë më shumë.”
Kujtojmë që Administrata Tatimore e Kosovës e ka ndërruar mënyrën e rimbursimit me arsyetimin se ka pak staf për të kontrolluar të gjithë zarfet që kanë dërguar qytetarët. Në atë kohë, gjatë afatit të aplikimit, qytetarët kanë dërguar rreth 200 mijë zarfe me kuponë fiskalë. /tesheshi.com/