Pandemia COVID-19 mund të shkaktojë reforma urgjente të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), të tilla si katastrofa bërthamore e Çernobilit në 1986, e cila shkaktoi ndryshime urgjente në Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), tha një komitet i pavarur që heton reagimin global ndaj virusit koronar.
Komiteti u krijua për të hetuar përgjigjen globale ndaj COVID-it dhe arriti në përfundimin se OBSH nuk ka fuqi dhe burime të mjaftueshme dhe ka nevojë për një reformë të plotë për t’iu përgjigjur në mënyrë efektive infeksioneve vdekjeprurëse.
“Ne nuk jemi këtu për të fajësuar, por për të bërë rekomandime konkrete për të ndihmuar botën të veprojë më shpejt dhe më mirë në të ardhmen,” tha një nga udhëheqëset e komitetit, ish-presidenta liberiane Ellen Johnson Sirleaf.
Komiteti arriti në përfundimin të hënën se zyrtarët kinezë duhet të kishin forcuar masat e shëndetit publik në janar për të frenuar përhapjen e epidemisë dhe kritikoi OBSH-në për dështimin për të deklaruar një gjendje globale të jashtëzakonshme deri më 30 janar.
“Ndërsa vendet anëtare presin udhëheqje nga OBSH, ata i japin asaj shumë pak autoritet dhe fonde për të bërë punën e pritur nga kjo organizatë,” tha Johnson Sirleaf, duke shtuar se ajo beson se OBSH mund të reformohet.
Sekretari i Përgjithshëm i OBSH-së, Tedros Adhanom Ghebreyesus i tha komitetit ekzekutiv të organizatës në fillim të diskutimit të raportit se ai ishte i vendosur të pranonte përgjegjësinë dhe reformën.
Qeveritë në Shtetet e Bashkuara, Australi dhe Bashkimi Evropian gjithashtu kanë bërë thirrje për këtë, duke kritikuar OBSH-në për përgjigjen e saj fillestare ndaj shpërthimit epidemik.
Kjo agjenci e Kombeve të Bashkuara u godit vitin e kaluar nga një vendim i SHBA për të shkurtuar fondet e saj, pasi u akuzua se ishte pro-Kinës në ditët e para të pandemisë. Por OBSH e mohon këtë akuzë.
Veprim i kufizuar
Johnson Sirleaf dhe ish-kryeministrja e Zelandës së Re Helen Clark, kryetarja e dytë e komitetit, kanë theksuar në mënyrë të përsëritur se OBSH është e kufizuar në veprimet e saj në drejtim të zbatimit të rekomandimeve ose hyrjes në shtete për të hetuar epidemitë.
Udhëheqësit e komitetit vunë në dukje se pandemia ka treguar që 194 anëtarë të OBSH-së duhet të veprojnë shpejt në mënyrë që organizata me bazë në Gjenevë të reformohet, të fitojë më shumë burime dhe kompetenca për të zbatuar rregulloret ndërkombëtare të shëndetit.
“A është ky një moment i ngjashëm me Çernobilin për OBSH-në dhe sistemin global shëndetësor?”, pyeti Clark, duke shtuar se anëtarët e OBSH-së do të duhet të përballen me këtë çështje.
Duke e përshkruar financimin e OBSH-së si “të mjerueshëm”, Clark theksoi se OBSH nuk është aq e fuqishme sa për të përmbushur sfidat dhe për të arritur gjithçka “përmes bashkëpunimit”.
“A mjafton kjo për këto kohë, kur një patogjen mund të përhapet kaq shpejt?”, pyeti ish-kryeministrja e Zelandës së Re. /tesheshi.com/
