Granada ra në duart e të krishterëve.
Më 25 nëntor 1491, Abu Kasimi, vezir në kështjellën e Es-Sagirit, nënshkruan kontratën për t’ia dorëzuar qytetin Ferdinandit dhe Izabelës.
Ferdinandi dhe Izabela zgjedhin të pushtojnë Alhambrën.
Ishte 2 janari 1492.
Es-Sagir u largua nga qyteti dhe shkoi në malet e Sierra Nevada. Duke u larguar nga Alhambra, ai qau për një kohë të gjatë. Duke e parë duke qarë, nëna e tij i tha:
“Qaj! Qani si një grua për fuqinë që nuk dinit ta mbroni si burrë!”
Kështu u pushtua Granada. Qytet i dijes dhe shkencës, veprave të mëdha të shkruara, qytet i qytetërimit dhe kulturës madhështore.
Historia e Endelusit(Andaluzisë) nuk përfundon me rënien e Granadës. Rënia e Granadës nuk ishte aq tragjike sa ajo që ndodhi më pas.
Ferdinandi dhe Isabella nënshkruan një kontratë me 67 pika. Deri në një, ato lidheshin me garancitë për sigurinë e muslimanëve, nderin dhe pronën e tyre. Por pas vetëm disa vitesh paqeje dhe sigurie, të krishterët fillojnë të kryejnë një inkuizicioni të tmerrshëm. Ajo mori miliona jetë muslimane dhe zgjati deri në vitin 1610.
Muslimanët nga Granada dhe qytete të tjera u vranë, u dëbuan dhe u konvertuan me forcë në krishterim. Ata që mbetën gjallë duhej të fshihnin besimin e tyre. Ata nuk u lejuan të tregonin se ishin muslimanë me asgjë, me asnjë procedurë publike. Në vitin 1567, autoritetet inkuizitore i ndaluan ata edhe të laheshin. Inkuizicioni e dinte se çfarë do të thoshte larja për muslimanët, sa ishte pjesë e pandashme e jetës fetare dhe se pa larje ishte pothuajse e pamundur të praktikoheshin rregullat islame. Kjo, ndryshe nga të krishterët, ku disa mbretër nuk laheshin kurrë në jetën e tyre, siç vetë Ferdinanti dhe Izabela.
Përkundër të gjitha torturave, muslimanët që mbetën në Endelus arritën të qëndronin në përputhje me Islamin dhe asnjë prej torturave dhe ligjeve (ç)njerëzore nuk mund ta shqyente besimin fisnik të Islamit nga zemrat e tyre. Kolonat e muhaxhirëve që u larguan nga Granada në vitin 1610 janë një dëshmi madhështore e kësaj. Më pas, në pamundësi për të vendosur kontroll mbi shpirtrat dhe zemrat e tyre, qeveria inkuizitore e kryesuar nga Filipi III dëboi me forcë muslimanët e mbetur nga Spanja. Gjithashtu, u shpall një amnisti e përgjithshme për të gjithë muslimanët që largohen nga Granada.
Deri atëherë, kishin kaluar 118 vjet nga rënia e Granadës. Brezat e muslimanëve që jetuan në epokën e Endelusit musliman u zhdukën nga faqja e dheut dhe brezat e rinj u rritën nën Inkuizicion. Forca bëri punën e saj dhe më pas asnjë musliman nuk mund të njihej në rrugët e Granadës. Por atë vit, gjysmë milioni muslimanë kaluan Gjibraltarin për në Marok.
Nga 1492 deri në 1610 3.5 milionë myslimanë u larguan Endelusi. Në vitin 1610, Islami dhe muslimanët në Spanjë u zhdukën zyrtarisht.
Siç tha historiani i krishterë: “Maurët u dëbuan në një kohë të shkurtër. Spanja e krishterë shkëlqeu si hëna me një dritë të turpshme. Pastaj erdhi eklipsi dhe, në atë errësirë, që nga ajo kohë Spanja po zvarritet”.
Edhe pse viti 1610 ose, sipas disa burimeve, 1613 është marrë si kufi kur Islami u zhduk, në fakt është një deklaratë relative. Fakti është se me rënien e Granadës në 1492, Endelusi pushoi së ekzistuari si një shtet musliman. Për pjesën tjetër, përkundër gjithë torturave dhe shtypjes së muslimanëve, vetëm Zoti e di se si u ruajt Islami. Konkretisht, mësohet se në Spanjë ka pasur xhami edhe pas Filipit III. Ekzistojnë gjithashtu dëshmi të besueshme për ekzistencën e një xhamie sekrete në shekullin e 18-të në qytetin e Kartagjenës. Sidomos, atëherë, duhej të kishte ende muslimanë. Deri më sot, në Estramadura, në qytetin e vogël Monasktel Real, ekziston një xhami që nuk është shndërruar në kishë. Është një xhami fshati e ndërtuar sipas modelit të Xhamisë së Madhe në Kordobë dhe së fundmi është ngritur çështja e kthimit të Xhamisë së Madhe në Kordobë në zotërim të Bashkësisë Islame të Spanjës.
Me vullnetin e Zotit, Islami është kthyer në Gadishullin Iberik. Shumica e muslimanëve në Spanjë tani janë emigrantë ekonomikë nga vendet e Magrebit, kryesisht marokenë. Megjithatë, numri i spanjollëve që kthehen në Islam nuk është aspak i papërfillshëm. Natyrisht, ka pasur raste të fshehta më parë, dhe konvertimet masive në Islam janë regjistruar që nga viti 1950. Ata spanjollo-katolikë që e bëjnë këtë këmbëngulin se po kthehen vetëm në fenë e tyre origjinale, Islamin.
Islami është feja e dytë më e madhe në Spanjë. Në atë vend jetojnë 400 mijë muslimanë, prej të cilëve të paktën 25 mijë janë spanjollë, të cilët – pa e fshehur – u kthyen në Islam.
Në Spanjë, rrënjët e thella të Islamit nuk mund të shkuleshin. Pavarësisht ndalimit të rreptë të arabishtes, katër mijë fjalë me origjinë arabe mbeten në gjuhën moderne spanjolle, me mbetje apo gjurmë të shumë fjalëve të tjera, edhe në sintaksë e morfologji, deri në emra muslimanë, pa folur as për një trashëgimi të pathyeshme në kulturë, etj., deri në gatim, kështu që Spanja moderne flitet si një vend i qytetërimit hispano-islam.
Poeti i madh spanjoll Manel Macada shkroi:
“Spanja është një vend me një shpirt arab dhe një stemë latine!”. /tesheshi.com/