Nga Blerim Kore
Frika se mos aeroporti i planifikuar për në jug të Shqipërisë do ndërtohet në Sarandë, ka bërë që Gjirokastra, qytetarët e saj, të krijojnë një forum me efekt lobues me qëllim që kjo mos ndodh, pra jo në Sarandë, por të ndodhë tek ata, në Gjirokastër, me rijetëzimin e areoportit ekzistues.
Ky reagim vjen pas vendimit të qeverisë për liberalizmin e fluturimeve ajrore, ku ndërtimi i areoportit të jugut bëhet dhe më i afërt.
Kështu pra, faktorë të ndryshëm në qytetin muze, po lobojnë për rikthimin e fluturimeve në aeroportin një shekullor të qytetit, që ka gjetur vend dhe në disa vepra të Kadaresë, shkrimtarit të madh gjirokastrit.
Ditët e fundit është inicuar edhe krijimi i Forumit Qytetar për Rijetëzimin e Aeroportit të Gjirokastrës. Pjesë e tij janë intelektualë dhe specialistë të fushave të ndryshme, të cilët kanë si synim mbështetjen e nismave për rivitalizmin e aeroportit. “Fillimisht ky forum ka qenë një inisitiavë në rrjetet sociale e cila është mbështetur nga rreth tre mijë persona ndërkohë që ne vazhdojmë të mbështesim nismat e ndërmara së fundi nga faktorët e ndryshëm lokalë dhe qëndrorë për rikthimin e fluturimeve në aeroportin e qytetit”, shprehen përfaqsuesit e forumit.
Sipas tyre, ky organizim është zëri i komunitetit në përpjekjet për rikthimin e fluturimeve në aeroportin e Gjirokastrës. Ditët e fundit, përfaqsues të këtij forumi zhvilluan edhe takime me pilotë me përvojë të cilët i janë bashkuar nismës për rivitalizmin e aeroportit të Gjirokastrës. Madje ata i kanë dërguar edhe një letër interesi kryeministrit Edi Rama për rikthimin e fluturimeve në këtë aeroport si një mundësi e mirë për nxirjen e zhvillimit ekonomik të rajonit të Gjirokastrës dhe Jugut të vendit në përgjithësi. “Edhe në të ardhmen ne do të vazhdojmë nismat qytetare në mbështetje te nismës për rivitalizimin e aeroportit të Gjirokastrës”, shprehen perfaqsuesit e forumit.
Historiku i aeroportit njëshekullor
Ishte shtatori i vitit 1924, kur autoritetet shqiptare pranuan kontratën me shoqërinë “Adria -Aero-Llojd” dhe nxitën daljen e një projekt-ligji, i cili do të çelte siparin e historikut të aviacionit civil në vendin tonë. Ky projekt ligj bënte fjalë për vendosjen e linjave të rregullta të trafikut të aviacionit civil në linjat Tiranë-Shkodër-Durrës-Berat-Vlorë-Gjirokastër. Më vonë hartës së udhëtimeve civile nëpërmjet ajrit iu shtuan edhe Korça, Kukësi dhe Peshkopia.
Në një studim të Shoqatës Italiane për Zhvillim (V.S.P.) (Volontari Senior Profesionali), të hartuar vitet e fundit dhe që ka në qendër aeroportin e Gjirokastrës, përmendet fakti se: “Linja ajrore Tiranë-Gjirokastër-Tiranë u inaugurua në 11 gusht 1929”. Këto fluturime bënë të mundur lidhjen e qendrës së Jugut të Shqipërisë me kryeqytetin në një kohe të shkurtër. Megjithatë flurutimet e avionëve të vegjël që përdoreshin në këtë linjë realizoheshin vetëm në kushte atmosferike normale. Vështirësive të motit për kryerjen e fluturimeve i shtoheshin edhe gjetja e ekuipazhit që do të kryente shërbimin. Fillimisht në këtë linjë fluturimesh ka operuar një ekuipazh i reduktuar gjerman dhe më pas një ekuipazh i përbërë nga pilotë italianë.
Krahas pasagjerëve në linjën Gjirokastër-Tiranë dhe anasjelltas avionët realizonin edhe transportimin e postës. Për këtë linjë fluturimesh përdoreshin dy-tre aeroplanë të lehtë të tipit “Albatros E” dhe “Albatros G”, të cilët kishin nga tre vende seicili. Në vitin 1932 marëveshja me gjermanët u abrogua dhe qeveria Mbretërore Shqiptare ia dha konçensionin për shërbimin ajror civil shoqërisë italiane ” Ala -Littoria”. Kësaj periudhe i përket edhe ndërtimi dhe sistemimi i aeroportit të Gjirokastrës në përputhje me kushtet teknike të fluturimeve të asaj kohe.
Në vitet ’30-’40 të shekullit të kaluar ky aeroport do të kishte një funksion të dyfishtë, atë civil dhe ushtarak. Në këtë kohë në pistën e aeroportit të Gjirokastrës u vendosën rreth 30 aeroplanë transporti, bombardues, civilë, etj. Krahas pistës së modernizuar edhe shërbimi në fluturimet civile erdhi në rritje. Gjatë kësaj kohe për fluturimet civile përdoren aeroplanë të tipit ” Breda 44″. Linjat kryesore të fluturimeve të kësaj periudhe që kishin si stacion aeroportin e Gjirokastrës do të ishin : Tiranë-Vlorë-Gjirokastër-Tiranë dhe Tiranë-Korçë-Gjirokastër-Tiranë. Ky lloj transporti do ti vinte ndjeshëm në ndihmë lëvizjes së pasagjerëve nga Jugu i vendit në drejtim të zonave të tjera. Grupet e pasagjerëve që udhëtonin me avion në linjat e aeroportit të Gjirokastrës ishin nga më të ndryshmet, tregtarë, administratorë, punonjës të administratës shtetërore, etj. Për tu përmendur është fakti se krahas fluturimeve në linja të rregullta shpesh nga aeroporti i Gjirokastrës niseshin edhe çartera me destinacion të përcaktuar nga klientët e interesuar kryesisht në drejtim të Napolit dhe Brindizit.
Vitet ’90 e gjejnë aeroportin e Gjirokastrës në gjendje pune kjo falë kujdesit dhë mirëfunksionimit të tij në vitet e meparëshme ku rregullat e forta ushtarake e mbajtën në kushte optimale.Në këto vite aeroporti i Gjirokastres u përdor prej Ministrise se Mbrojtjtes si dhe per rastet e emergjencave shëndetësore , shërbime bujqësore dhe për autoritet e ndryshme që vizituan Gjirokastrën në ditë të mira dhe problematike. Avionët e shoqërisë amerikane MAF në vitet ’90 përdorën këtë aeroport në funksion të riaktivizimit të linjës ajrore Tiranë – Gjirokastër – Korcë –Tiranë. Aktivitet ky që na kujtoje vitet e shkuara kur ky aeroport ka qenë një nga më të rendesishmit e Shqipërisë. Në ditët e vështira të vitit ’97 pista e këtij aeroporti u përdor nga helikopterë të shumtë vendas dhe të huaj. Mund të kujtojmë se këtu u ulën me helikopter, ish Kryeministri Italian Romano Prodi, ish Kancelari austriak Vranicki etj. Pas vitit ‘ 97 për arsye nga më të ndryshmet ky aeroport u la në abandonim total edhe pse ai është akoma sot nën varësinë e Ministrisë se Mbrojtjes dhe konkretisht të Forcave Ajrore. Pushteti vendor i Gjirokastrës( Qarku dhe Bashkia) gjithmonë kanë shprehur interesim për rehabilitimin dhe rivënien në funksion të këtij aeroporti. Ne funksion të kësaj janë organizuar shume takime me drejtuesit e Ministrise se Mbrojtjes dhe Komandës së Forcave Ajrore si dhe me Drejtorinë e Aviacionit Civil në Tiranë si dhe me faktorin e huaj. /tesheshi.com/
