Nga Anila Dushi
Me pe dhe gjilpërë, me këmbëngulje e durim, dhe pa dyshim me mjeshtëri të lartë, ka bërë të mundur që të njihet si artizane jo vetëm në Shkodër, por ngado në shqiptari, nga vendas e të huaj, pasi dhe ajo çfarë del prej duarve të saj, është e gjithanshme.
Ardiana Handraj është 43 vjeçe, nënë e katër fëmijëve e lindur në fshatin Grizhë të Malësisë së Madhe, që jeton në Shkodër. Që në moshë të re është marrë me punime artizanale, punimin e kupertave dhe qëndismave të ndryshme. Para 45 vitesh ajo filloi të merrej me punimin e kostumeve kombëtare nga zona të ndryshme të vendit.
“Gjithçka ishte rastësisht”, kujton Adriana. “Doja të merrja me qera një kostum kombëtar për vajzën time 5 vjeçe dhe kur më thanë çmimin mendova pse të mos e provoj ta qep vetë. Dhe kështu ia nisa. Nisën të më vijnë porositë e para, sapo të interesuarit u njohën me cilësinë e punës”.
Tashmë Adriana ka një shumëllojshmëri kostumesh kombëtare që i punon vetë, me qepje e qëndisje dhe që pëlqehen mjaft. Rruga nuk ka qenë e lehtë, kujton ajo, teksa tregon problemet shëndetësore që e kanë shoqëruar gjatë gjithë kohës, por dhe për faktin se nuk ka qenë qenë të pakët personat e papërgjegjshëm që e kanë dëmtuar ekonomikisht duke përfituar nga bujaria, urtësia dhe zemërgjerësia e saj dhe e familjes.
Ajo ka dhe nje moment tjetër të veçantë në jetën e saj, kur vendosi të jetojë si besimtare:
“Në moshën 35-vjeçare, ditën e ditëlindjes sime vendosa të mbulohem dhe vura shaminë. Ndihem shumë mira dhe vetëm mbarësi kam patur pas këtij veprimi”, thotë ajo.
E veçantë për krijimtarinë e Adrianës është se ajo arrin të punojë të gjitha llojet e kostumeve kombëtare, për burra e gra të moshave të ndryshme, që fëmijë e deri të rritur. Këto bëhen kryesisht me porosi, por ajo mban dhe modele të bëra gati pasi ua tregon të interesuarve.
Motivi i shqiponjës përdoret vazhdimisht nga ajo në veshjet kombëtare, sidomos të burrave dhe kërkohet mjaft. Veshjet e qepura prej saj janë nderuara dhe me çmime ndër festivale si ato të ansamblit “Tradita” të Anës së Malit.
Adriana Handraj ka rreth 250 lloj kostumesh kombëtare të zonave të ndryshme të Shqipërisë që i punon e vetme, me shumë durim, duke përballuar dhe ngarkesën si grua dhe nënë e katër fëmijëve.
Ajo ka një ambient pranë banesës që e ka përshtatur për këtë qëllim dhe aty punon e njëkohësisht dhe reklamon punimet e saj. Punimet i pëlqehen dhe i kërkohen mjaft në Kosovë, Mal të Zi dhe Maqedoni. Dhe përveç cilësisë ajo afron dhe korrektësi e ndershmëri në punë.
“Kërkesat vijnë nga brenda e jashtë vendit, nga SHBA e vende të tjera ku ka shqiptarë që duan të kenë kostum kombëtar në garderobën e tyre. Veçanërisht në dasma. Porositë vijnë nga Kosova, Ulqini dhe Tetova.
Punoj më shumë për tregun jashtë, por nuk mungojnë porosi dhe nga brenda vendit dhe pse më pak. Shqiptarët që jetojnë jashtë Shqipërisë i kanë shumë për zemër veshjet prej krahinave nga vijnë”, thotë ajo.
Adriana punon jo vetëm kostume të zonës së veriut por dhe të jugut, të çdo treve.
Por ka një dilemë që e mundon: nëse duhet apo t`jua trashëgojë vajzave mjeshtërinë e saj?
Keq i vjen, por anon nga “jo”-ja duke qenë se është profesion mjaft i lodhshëm, e prej tyre kërkon të shkollohen. Por si besimtare që është, mjafton duke thënë: “si të jetë e hajrit” /tesheshi.com/
