Te Sheshi
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • All
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

    Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

    Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

    Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

    Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

    Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

    Cilat janë kompanitë e përfshira në “gjenocidin” e Izraelit në Gaza?

    Cilat janë kompanitë e përfshira në “gjenocidin” e Izraelit në Gaza?

    BE: “Rëndësia praktike dhe politike” e urave të reja mbi Ibër

    BE: “Rëndësia praktike dhe politike” e urave të reja mbi Ibër

    Përkujtimi i Srebrenicës në Strasburg: Dhe tani Gaza…!

    Përkujtimi i Srebrenicës në Strasburg: Dhe tani Gaza…!

    Putin e shkarkoi këtë mëngjes: ministri rus kryen vetëvrasje

    Putin e shkarkoi këtë mëngjes: ministri rus kryen vetëvrasje

    Dëshpërimi izraelit me Gazën e pamposhtur, edhe pse nën gjenocid

    Dëshpërimi izraelit me Gazën e pamposhtur, edhe pse nën gjenocid

    Izrael: zvarrë për t’u bërë ushtar!

    Izrael: zvarrë për t’u bërë ushtar!

  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
No Result
View All Result
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
    • All
    • Afrika
    • Amerika
    • Azia
    • Ballkani
    • Europa
    • Kosova
    • Lindja e Mesme
    Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

    Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

    Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

    Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

    Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

    Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

    Cilat janë kompanitë e përfshira në “gjenocidin” e Izraelit në Gaza?

    Cilat janë kompanitë e përfshira në “gjenocidin” e Izraelit në Gaza?

    BE: “Rëndësia praktike dhe politike” e urave të reja mbi Ibër

    BE: “Rëndësia praktike dhe politike” e urave të reja mbi Ibër

    Përkujtimi i Srebrenicës në Strasburg: Dhe tani Gaza…!

    Përkujtimi i Srebrenicës në Strasburg: Dhe tani Gaza…!

    Putin e shkarkoi këtë mëngjes: ministri rus kryen vetëvrasje

    Putin e shkarkoi këtë mëngjes: ministri rus kryen vetëvrasje

    Dëshpërimi izraelit me Gazën e pamposhtur, edhe pse nën gjenocid

    Dëshpërimi izraelit me Gazën e pamposhtur, edhe pse nën gjenocid

    Izrael: zvarrë për t’u bërë ushtar!

    Izrael: zvarrë për t’u bërë ushtar!

  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet
No Result
View All Result
Te Sheshi
No Result
View All Result
Porosit Web Porosit Web Porosit Web

“LEXO!”/ Personazhet e Kongolit, ose njeriu pa formë

by te Sheshi
18/10/2015
in Kryesore, Kulturë
Reading Time: 4 mins read
A A
“LEXO!”/  Personazhet e Kongolit, ose njeriu pa formë

Nga Agim Baçi

A duhet t’i themi apo mund të jetojmë me hijet e fshehura të së shkuarës? Duket sikur e gjithë galeria e personazheve që Fatos Kongoli ka sjellë në këto 25 vite ka qenë e gjitha në tunelin mes së shkuarës dhe të sotmes. Thesar Lumi te “I humburi”, Krist Tarapi te “Lëkura e qenit”, Blendi Terziu te “Jetë në Kuti shkrepsesh”, Glauku te “Gjemia e mbytur”, Festimi te “Kufoma”, Sabit Kurti te “Njeriu me fat”, e sidomos vetë autori i identifikuar me personazhin kryesor, si një libër autobiografik te “Iluzione në sirtar”, vijnë përmes një përpjekje të njeriut që kërkon të shkëputet nga e shkuara e të jetojë të sotmen. Por çmimi nuk është njëlloj. Nga ferri i diktaturës jo të gjithë kanë mundur të ruajnë kurajën. Jo të gjithë kalojnë nga rrugëtimi i faljes. Labirinthet vijnë e bëhen edhe më të vështira për shkak të heshtjes, sidomos nga ata që kanë lëvizur rrotën e mekanizmit çnjerëzor të torturës, shndërrimit e shpërfytyrimit.

download

Thesar Lumi, te “I humburi” ndoshta nisi një rrugëtim të rëndësishëm për vetë Fatos Kongolin, ku narratori kuptoi shpejt se dhënia e dilemave të njeriut të mbijetuar nën diktaturë dhe përpjekja për të fituar një jetë të re do ta fuste në hullinë e letrares së kërkuar jo vetëm në Shqipëri. Po si? A mundej që shoqëria ta shihte të djeshmin e rrënuar si njeriun që duhej t’i jepte mundësitë e mohuara? Këtu ka një kalvar, që vjen e plotësohet me të pamundurën e të dy palëve.

Por, e veçanta e së shkuarës vjen dhe merr një çmim të rëndë edhe për të sotmen: Kongoli ka arritur të japë penelatat e njeriut pa formë, pa guxim, pa kurajë, që nuk thotë kurrë gjërat kur duhet. Eshtë pikërisht njeriu që vijon të na marrë në qafë, të na godasë çdo ditë. Eshtë njeriu që u edukua nën diktaturë, ashtu siç thotë shkrimtari Milan Kundera: “Ai ishte një sistem ku tregtari s’ishte tregtar; gjyqtari s’ishte gjyqtar; ku hoxha s’ishte hoxhë e prifti nuk ishte prift- Por ishin gjithë të ushtarë të partisë!”.

E shkuara dhe institkti te Kongoli shpesh vijnë e bëhen një. Njeriu kupton se duhet të gjejë zgjidhje edhe për “lëvizjen nën lëkurë”. Ka një linjë të përhershme të tërheqejes seksuale, me nota të thella erotike. Bledi Terziu te jetë në “Kuti shkrepsesh” është viktimë e pafuqisë së tij për të qenë vetvetja dhe ku një histori seski i shënon të tatëpjetën e jetës. Ai është njeri pa formë, sepse ai është rritur duke vendosur të tjerët për të. Sabit Kurti te “Njeriu me fat”, vijon mëngjeseve bisedat hipotetike me të shoqen e vdekur, ndërkohë që Gentian Engjëlli me pazotësinë e tij të kontrollit seksual, vjen e sjell personazhe që kanë nevojë për t’u debatuar.200px-Lëkura_e_qenit

Sepse sërish, mungesa e guximit, e pamundura për të jetuar përmes kurajës së të vërtetës, vijnë na sjellin galerinë e personazheve që jetojnë mes absurdit dhe ekzistenciales. Për të plotësuar këtë seri dështimesh vjen portreti i Kris Tarapit te “Lëkura e qenit”, një njeri ku instikti e ka mundur edhe përgjegjësinë prindërore. Eshtë një njeri që mendon veçse të kënaqë vetveten, ndërkohë që vetëm me vetveten nuk arrin të takohet. Në këtë sagë personazhesh, ku shpesh gërshetohen historitë e disa brezave njëherësh, Kongoli ka sjellë të pamundurën e harrimit të së shkuarës përmes heshtjes ndaj saj. Zgjidhja është guximi për të pohuar dhe dashuria ndaj njeriut. E ndoshta, i ardhur hije pas hijeje të personazheve, ai vendos të dalë vetë në krye, tek libri “Iluzione në sirtar”. Vendos të pohojë të zezën që sjell jeta pa guxim. Por gjithsesi, me zgjidhjen se për njeriun ka gjithnjë një derë- të rrëfejë vetveten edhe kur ajo duket më e rëndë se një mal. Sepse, ndoshta, zëri i njeriut është gjithnjë një klithmë më e madhe se gjithçka tjetër, nëse nis të rrëfejë dhe të pohojë të vërtetën.


Parë nën këtë këndvështrim, jo vetëm personazhet e përmendur, por edhe dhjetra të tjerë, jo vetëm kryesorë por edhe dytësorë, e bëjnë Kongolin një kontribues së dëshmimit të njeriut që e ka humbur formën e tij, sepse ka humbur guximin e tij, ka humbur marrëdhëniet me të vërtetën,m me besimin. E ardhur edhe me një stil të thjeshtë, ku zakonisht narratori identifikohet në vetë të parë, letërsia e Kongolit na fton në një lexim ku përveç shijeve estetike,  vijnë edhe mjaft pyetje etike. Si do të mundemi të shërohemi nga e shkuara? Vetëm letërsia ka mundur gjithsesi në këto 25 vite të guxojë të japë një recetë, duke na e sjellë njeriun e së shkuarës, me gjithë pamundësitë e tij të sotme, që ne të dimë më së paku rrugëtimin e tij. Jo për ta ndëshkuar, por për ta kuptuar. Sepse letërsia mbetet gjithnjë thirrje e hapur për të kuptuar vetveten dhe të tjerët. /tesheshi.com/

 

Related Posts

Media greke: “Pushtimi” i Europës nga Erdogan dhe dhëndëri i tij
Analizë

Media greke: “Pushtimi” i Europës nga Erdogan dhe dhëndëri i tij

08/07/2025
Dy mjeranë që duan të bëjnë Zotin në tokë, sërish me idenë e tyre tronditëse ndaj Gazës
Gjeopolitikë

Dy mjeranë që duan të bëjnë Zotin në tokë, sërish me idenë e tyre tronditëse ndaj Gazës

08/07/2025
Dëshpërimi izraelit me Gazën e pamposhtur, edhe pse nën gjenocid
Kryesore

Dëshpërimi izraelit me Gazën e pamposhtur, edhe pse nën gjenocid

07/07/2025
Next Post
Wikend i heshtur i legjionarëve: nderon vetëm Armando Sadiku me një gol

Wikend i heshtur i legjionarëve: nderon vetëm Armando Sadiku me një gol

Tifozët e Beshiktashit “hakmerren” ndaj tre gishtave të Toshiqit në ‘Elbasan Arena’: i tundin flamurin shqiptar para hunde

Tifozët e Beshiktashit “hakmerren” ndaj tre gishtave të Toshiqit në ‘Elbasan Arena’: i tundin flamurin shqiptar para hunde

Nga Shpend KURSANI: Vezët, gazi, dhe tharja e kohezionit shoqëror

Nga Shpend KURSANI: Vezët, gazi, dhe tharja e kohezionit shoqëror

TË FUNDIT

  • Të fundit
Ç’e bën Ramën kaq nervoz sa t’i marrë erzin një gruaje si dhe vetes në publik?

Ç’e bën Ramën kaq nervoz sa t’i marrë erzin një gruaje si dhe vetes në publik?

08/07/2025
Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

08/07/2025
Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

08/07/2025
Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

08/07/2025

NA NDIQNI!

KRYESORET

  • Kryesore
Ç’e bën Ramën kaq nervoz sa t’i marrë erzin një gruaje si dhe vetes në publik?

Ç’e bën Ramën kaq nervoz sa t’i marrë erzin një gruaje si dhe vetes në publik?

08/07/2025
Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

Mbyllet kalimi më i madh kufitar midis Maqedonisë dhe Kosovës

08/07/2025
Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

Rezistenca palestineze, pas vrasjes së pesë ushtarëve izraelite: Netanyahu, ky idiot!

08/07/2025
Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

Përgjigja dërrmuese e një gazetareje shqiptare për ministrin e Jashtëm grek

08/07/2025

SHOSHITJE

  • Opinione

Nga Namir Lapardhaja: Gaza duhet të ripërkufizojë çfarë është e njerëzishmja

Nga Vladimir Kera: Në kohën e banalitetit, edhe lufta mbyllet me gallatë!

Nga Roald A. HYSA: Konflikti Iran-Izrael dhe Gaza

Nga Besim Limani: Kush po e menaxhon Vetëvendosjen sot?

Nga Lutfi Dervishi: “Bomba bërthamore” e Shqipërisë!

Nga Edmond Arizaj: “Sindromi Leart Vasili” dhe shoqëria shqiptare

Te Sheshi

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

Harta e faqes

  • Arkiva
  • Bota dhe Rajoni
  • Get Xanax Online
  • HOME
  • Kontakti
  • Redaksia
  • Retro-demo
  • Safely Buy Diazepam or Valium Online
  • Tramadol hydrochloride Online

Na ndiqni

No Result
View All Result
  • Ballina
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Sport
  • Bota dhe Rajoni
  • Lajme nga Gaza
  • Analizë
  • Shoshitje
  • Retro
  • Shëndet
  • Shkencë & Jetë
  • Intervista
  • Individualitet

© 2021 TESHESHI.COM - Portal mbarëkombëtar. Të gjitha të drejtat e rezervuara.