Klima, lëvizjet tektonike dhe moti bashkëpunojnë për të krijuar forcat që formojnë planetin tonë.
Nëse kësaj i shtojmë ndryshimin gradual të sipërfaqes nga ujërat rrjedhëse, akullnajat e akullit dhe shkëmbinjtë gëlqerorë, është e lehtë të konkludohet se Toka duhet të ketë ndryshuar ndjeshëm me kalimin e kohës. Kuptimi ynë i këtyre dinamikave deri më tani ka qenë relativisht sipërfaqësor.
Ekspertët publikuan së fundmi një punim të ri shkencor që zbulon një model të detajuar dhe dinamik të sipërfaqes së Tokës gjatë njëqind milion viteve të fundit.
Në bashkëpunim me shkencëtarë nga Franca, ekspertë të shkencave gjeologjike nga Universiteti i Sidneit publikuan një model të ri në revistën prestigjioze Science.
Ky imazh për herë të parë në rezolucion të lartë ofron një kuptim se si u krijua forma e sotme gjeofizike dhe se si miliona tonë sediment rrodhën drejt oqeaneve, shkruan Eureka Alert.
Scientists from @sydneyunigeo have created the most detailed geological model that reveals the Earth's past 100 million years, which can help predict the planet's future.
🔗Learn more: https://t.co/xKaDXMNxzp#LeadershipInAction #geology pic.twitter.com/kOfjymiMzU
— Sydney Science (@Sydney_Science) March 6, 2023
Autori kryesor i studimit Tristan Salles nga Departamenti i Shkencave Gjeologjike në Universitetin e Sidneit tha se “për të parashikuar të ardhmen duhet të kuptojmë të kaluarën, por modelet tona gjeologjike kanë dhënë vetëm pjesët e nevojshme për të kuptuar plotësisht tiparet fizike të formuara së fundmi të planetit tonë”.
“Nëse jeni duke kërkuar për një model të vazhdueshëm me rezolucion të lartë të ndërveprimit midis shtretërve të lumenjve, erozionit global dhe depozitimit të sedimenteve gjatë 100 milionë viteve të fundit, ai thjesht nuk ekziston. Prandaj, ky është një hap i madh përpara. Jo vetëm është një mjet që do të na ndihmojë të kuptojmë historinë, por edhe t’u mundësojmë shkencëtarëve të parashikojnë të ardhmen”
Me ndihmën e themeleve që unifikojnë forcat gjeodinamike, tektonike dhe klimatike me proceset sipërfaqësore, ekipi i shkencëtarëve arriti të paraqesë një model të ri dinamik të 100 milionë viteve të fundit që shtrihet në një thellësi prej 10 kilometrash dhe ndahet në intervale milionëvjeçare.
Autori i dytë i shkrimit, Laurent Husson i Institut des Sciences de la Terre në Grenoble, Francë, tha se “ky model i përsosur i Tokës me rezolucion të lartë do t’i pajisë gjeologët me një kuptim më të plotë dhe dinamik të sipërfaqes së Tokës”. /tesheshi.com/