Operacioni i vettingut nis pas dy javësh, ndërkohë që në Tiranë mbërrin Reinhard Priebe, njeriu i Merkelit në Bruksel, i cili do të udhëheqë të gjithë procesin.
Me heshtjen e Presidentit të Republikës që nuk e dekretoi por as e ktheu në Kuvend, ligji i vettingut ka hyrë në fuqi dhe pritet të zbatohet ekzaktësisht pas 15 ditëve.
Dhe menjëherë ligji do të hyjë në fuqi me një veprim që do të hapet po nga Presidenti i Republikës.
Sipas ligjit, kreut i shtetit do të përzgjedhë i pari emrat e atyre që do të bëjnë pjesë te Komisioni i Pavarur i Kualifikimit, ose thënë ndryshe, vendimmarësi i vettingut.
Presidenti do të hapë procesin duke bërë largimin e atyre emrave në listën e aplikantëve që nuk plotësojnë kriteret. Dhe Presidenti do të hartojë një listë që quhet “Lista e Zezë”.
Pas presidentit, nis puna më e madhe dhe kryesore e Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit që harton “Listën e Gjerlbërt”. Ndërkombëtarët dë të shqyrtojnë me imtësi të gjitha kandidaturat dhe do të hartojnë një listë me njerëz të pastër. Kriteret e kualifikimit janë etika profesionale, pasurimi dhe kualifikimi i duhur.
“Lista e Gjelbër” do të jetë dhe hapi i parë i operacionit të vettingut në kuptimin më real të këtij procesi.
Lista me emrat që mbeten në kuti nga përzgjedhja pas verifikimit të figurës së secilit nga OMN, quhet “Lista e Bardhë”. Kandidatët e “Listës së Bardhë”, i kalojnë komisionit Ad Hock pranë Kuvendit, i cili është i përbërë nga 12 deputetë.
Secili nga 12 deputetët, ka të drejtë të votojë për një nga emrat e listës së bardhë dhe kështu arrihet një listë me 12 komisionerë. Më pas Kuvendi e miraton listën në grup, pra e miraton siç është pa asnjë ndryshim, ose e rrëzon atë.
Operacioni i Monitorimit Ndërkombëtar, do të vijnë nga vende anëtare të BE-së të renditura në grupin e vendeve me demokraci të konsoliduar. Nuk do të ketë asnjë vëzhgues ndërkombëtar që do të marrë pjesë në procesin e vettingut, që vjen nga vendet e Lindjes, si Rumania, Bullgaria, Polonia apo Kroacia që është anëtarësuar së fundmi në BE.
Kjo do të thotë se ekspertët që do të vijnë nga Brukseli do të jenë gjyqtarë ose prokurorë, me jo më pak se 15 vjet përvojë në sistemin e drejtësisë në vende si Gjermania, Austria, Belgjika, Franca, Hollanda e gjetkë. Përzgjedhja e tyre nga vende me sistem drejtësie të pavarur, është një përpjekje më shumë për të shmangur çdo mundësi manipulimi të procesit.
Kushtetuta përcakton se duhen tetë muaj për të kryer të gjithë procesin e ngritjes së vettingut, i cili nis me verifikimin e anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese e zbret shkallë-shkallë deri në nivelin më të ulët.
Ajo çfarë po kërkohet nga ndërkombëtarët është nisja e punës në të gjitha nivelet paralelisht, për të përmbyllur sa më shpejt procesin e vettingut në të gjitha nivelet e sistemit të drejtësisë. Burime pranë delegacionit të BE-së konfirmojnë që muaji janar do të nisë me rezultate konkrete të procesit të vettingut, në nivelet më të larta të sistemit të drejtësisë. /tesheshi.com/
