Rebelët pro-rusë janë ende duke luftuar për një qytet kyç, ndërsa ukrainasit janë duke pritur dështimin e armëpushimit.
Shpresat që plani më i fundit i paqes në Ukrainë të zbatohet, nuk kanë qenë kurrë të larta. Petro Poroshenko, president i Ukrainës, i uli pritshmëritë menjëherë pas nënshkrimit të marrëveshjes, duke thënë se kjo marrëveshje do të ishte e vështirë për t`u realizuar. Para një kamerave televizive në mesnatën e së dielës, ai lëshoi urdhrin që trupat e tij të ndalojnë zjarrin. Viktima e parë erdhi vetëm njëzet minuta më vonë, kur raketat rebele goditën një fshat në perëndim të Luhanskit, duke rrëzuar kështu poshtë një çati të dy banorëve të moshuar. Në mëngjes, udhëheqësit ukrainas dhe separatistët shkëmbyen akuza të ndërsjellta në lidhje me këto sulme të freskëta. Zyrtarët ukrainas pretenduan se kanë qenë më shumë se 60 shkeljet e bëra në ditën e parë, një rënie e lehtë kjo krahasuar me betejat e javëve të kaluara, por që gjithsesi mbetet një start orgurzi. “Pseudo-paqja po avancon me shpejtësi të plotë,” komentoi Juri Kasjanov, një aktivist i shquar ukrainas.
Ndërkohë që po nënshkruhej marrëveshja e Minskit dhe fillimi armëpushimit, trupat rebele bënë një ofensivë përfundimtare për të marrë qytetin Debaltseve, “sepse në marrëveshje nuk ekziston asnjë fjali në lidhje me këtë qytet” –shprehet lideri separatist Zakharchenko. Zyrtarët amerikanë pohuan se ushtria ruse mori pjesë në ofensivë, duke vendosur artileri dhe sisteme raketash në zonë. Tani, forcat rebele pretendojnë se kanë rrethuar qytetin dhe mijëra trupa ukrainase të stacionuara atje. Z. Zakharchenko thotë se ai nuk do të lejojë që ata të shpëtojnë.
Vëzhguesit ndërkombëtarë u përpoqën ta portretizojnë ditën e parë të marrëveshjes si një sukses, pavarësisht tensioneve që ka kaluar qyteti Debaltsev. Shefi i misionit të organizatës për siguri dhe Bashkëpunim në Evropë tha se “përvec disa përjashtimeve” armëpushimi ishte zbatuar gjatë 12 orëve të para. Presidenti francez Francois Hollande e quajti performancën e armëpushimit “përgjithësisht të kënaqshme”. Deklarata të ngjashme u dëgjuan edhe në marrëveshjen e shtatorit të kaluar, ku luftimet megjithëse ishin ngadalësuar, përsëri nuk ndaluan ndonjëherë plotësisht. Grupet e pakta në terren nuk presin asnjë ndryshim nga armëpushimi fundit.
Edhe në qoftë se armëpushimi vazhdon, ajo është shumë larg një paqeje të qëndrueshme. Qëllimi i Vladimir Putinit mbetet kontrolli mbi të ardhmen politike të Ukrainës. Prandaj, të hënën në mëngjes separatistët filluan të kërkojnë masa shtesë për të cilat nuk është rënë dakord në marrëveshjen e Minskit, duke përfshirë një garanci që Ukraina nuk do të lëvizë në drejtim të NATO-s në të ardhmen. Teksti që ka dalë nga marrëveshja e Minskit është i mbushur me formulime të paqarta, çka kërcënon zbatimin e saj.
Nëse paqja e kërkuar dështon përsëri, Z. Poroshenko premton se do të shpall gjendjen e jashtëzakonshme për t’iu kundra përgjigjur kështu me shpejtësi kërcënimeve të separatistëve. “Nëse ata na godasin njërën faqe, ne nuk do ti kthejmë faqen tjetër,” thotë ai. Të dielën, ministri i brendshëm i Ukrainës njoftoi se automjete të reja të blinduara ishin duke u dërguar për të përforcuar ushtarët në front. Dërgesa e armëve amerikane mbetet mundësia që ukrainasit presin për të vazhduar luftën. Një parlamentar nacionalist Ukrainas përmblodhi përparësitë e vendit për fazën e ardhshme duke thënë: “Ruani gjakftohtësinë dhe prisni armët amerikane që të vijnë”
Burimi: The Economist, përshtati Enklid Pelari