Vendimi i presidentit amerikan Donald Trump për të urdhëruar bombardimin e tre objekteve bërthamore iraniane kishte për qëllim thelbin e programit bërthamor të Teheranit.
Sulmet kishin të bënin me tre nga pikat më kritike të infrastrukturës iraniane: Natanz, Fordow dhe Isfahan.
Natanz: fabrika më e madhe e pasurimit të uraniumit në Iran
I vendosur rreth 250 kilometra në jug të Teheranit, konsiderohet kompleksi më i rëndësishëm i pasurimit të uraniumit në vend. Objekti ka gjashtë ndërtesa mbi tokë dhe tre struktura nëntokësore, dy prej të cilave mund të strehojnë deri në 50,000 centrifuga, sipas organizatës joqeveritare Iniciativa e Kërcënimit Bërthamor (NTI).
Është vendi ku zhvillohet zhvillimi dhe montimi i centrifugave të përparuara, të përdorura për të pasuruar uraniumin – një teknologji kritike për prodhimin e karburantit bërthamor. Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), Irani ka pasuruar uranium në pastërti 60% në Uzinën e saj Pilot të Pasurimit të Karburantit mbi tokë – me nivelin për përdorim ushtarak që është 90%.
Fordow: objekti nëntokësor më i mbrojtur
Fordow është objekti më i “mbrojtur” i Iranit, i ndërtuar pranë qytetit të shenjtë të Qom dhe i instaluar thellë brenda një vargmali shkëmbor.
Ekzistenca e tij u zbulua përmes dokumenteve të marra nga inteligjenca izraelite dhe dhomat kryesore vlerësohen të jenë 80 deri në 90 metra nën sipërfaqe – një fakt që e bën shumë të vështirë për t’u goditur, përveç nëse përdoren shkatërrues bunkerësh të specializuar, të cilët i ka vetëm SHBA-ja.
Raportet e fundit të IAEA-së kanë raportuar një rritje të prodhimit të uraniumit të pasuruar në 60% në Fordow, ndërsa objekti strehon rreth 2,700 tuba centrifuge.
Isfahan: Qendra e Kërkimit të Teknologjisë Bërthamore e Iranit
Kompleksi i Isfahanit, në Iranin qendror, është qendra më e madhe e kërkimit bërthamor të vendit. U ndërtua me ndihmën kineze dhe u bë funksional në vitin 1984.
Sipas NTI-së, objekti punëson rreth 3,000 shkencëtarë dhe përfshin:
– tre reaktorë të vegjël kërkimorë të ndërtuar nga Kina,
– një uzinë konvertimi të uraniumit,
– një uzinë fabrikimi të karburantit bërthamor,
– një uzinë përpunimi të zirkoniumit (për veshjen e shufrave të karburantit),
– dhe disa laboratorë të specializuar.
Isfahani konsiderohet, sipas NTI-së, “epiqendra” e programit bërthamor iranian, jo aq shumë për shkak të pasurimit sesa për shkak të infrastrukturës së tij të kërkimit dhe zhvillimit. /tesheshi.com/
