Numri i martesave në Shqipëri ka rënë ndjeshëm, ndërsa numri i divorceve është rritur. Të dhënat statistikore nga Regjistri Kombëtar i Gjendjes Civile tregojnë se në 24 vitet e fundit (periudha 1990-2014), kemi një rënie të martesave me 18 pwr qind, ose thënë ndryshe rreth 5 mijë martesa më pak në vit.
“Në një hark më të gjatë kohor (1990-2014) numri i martesave ka pësuar një rënie prej 18 pwr qind. Kështu, nëse në vitin 1990 shënohen 28 992 martesa në vitin 2014 shënohen 23 769. Qarku me numrin më të lartë të martesave është ai i Tiranës në të cilin në vitin 2014 janë kurorëzuar në martesë 5 880 çifte. Ky qark përbën 25 pwr qind të totalit të martesave të këtij viti. Qarqe të tjera që kanë pasur numër të madh martesash janë dhe Elbasani, Fieri e Durrësi me mbi dymijë martesa të regjistruara pranë Gjendjes Civile,” thuhet në një studim të fundit të Open Data Albania.
Ndërkohë që në raport të zhdrejtë me martesat numri i divorceve ka pësuar rritje në këto 24 vite. Nga 2 675 divorce të shënuara në vitin 1990, jemi në 4 mijë e 240 në vitin 2014. Sipas të njëjtit studim në vitin 1990, për një mijë banorë realizoheshin 8.9 martesa, ndërsa në vitin 2014 ky indikator ishte 8.2. Por, ky koeficient përmban një marzh të lartë gabimi për shkak të metodologjisë përllogaritëse nga Instituti i Statistikave. Ndërsa numri i martesave merret nga Regjistri Kombëtar ku shënohen edhe martesa të shtetasve shqiptarw jo rezident në vend, popullsia llogaritet sipas censusit të fundit ku nuk shënohen emigrantët rezident në vende të huaja por ende me shtetësi shqiptare.
Nga ana tjetër, koeficienti prej 17.8 divorce për një qind martesa në vitin 2014 dëshmon për një etapë të re të modelit social të shoqërisë shqiptare. Në këtë vit për çdo njëqind martesa që realizohen, tetëmbëdhjetë përfundojnë në divorce. Kjo ka shënuar rritje me 2 divorce më shumë për vitin 2014 kundrejt 2013-ës në çdo 100 martesa. Ndërkohë viti me koeficientin më të ulët të divorceve ka qenë viti 1997 dhe me koeficient më të lartë ka qenë viti 2014.
Sipas sociologëve ky ritëm shpjegohet me faktin se stili i jetesës në Shqipëri ka ndryshuar shumë dhe është modernizuar; ku sot divorci nuk është më një tabu dhe gruaja ka fituar pavarësinë e vet ekonomike për të përballuar jetën edhe pa ndihmën e një burri. Sa i përket martesave, numri i tyre ka rënë për faktin se sot shqiptarët e shtyjnë martesën; martohen në një moshë shumë më të madhe nga sa ishte para viteve 90-të, dhe janë më të dhënë pas karrierës, dhe krijimit të një baze ekonomike para se të nisin krijimin e një familje. Nga ana tjetër shumë çifte sot zgjedhin të bashkëjetojnë dhe nuk mendojnë të celebrohen, ose e bëjnë këtë procedurë pasi kanë lindur fëmijët. /tesheshi.com/
