Një rrjet llogarish sekrete jashtë vendit dhe huash gjigande me vlerë 2 miliardë dollarë u arrit të gjurmohej nga burimi deri tek presidenti rus, Vladimir Putin. Një rrjedhje e paprecedent dokumntesh tregon sesi këto para i kanë bërë njerëzit e rrethit të ngushtë të Putinit, mrekullisht të pasur. Përmes emrit të presidentit që nuk shfaqet në asnjë prej të dhënave, informacionet tregojnë një gjurmë – miqtë e tij kanë fituar miliona nga marrëveshjet që përndryshe nuk mund të ishin siguruar nga patronazhin e shefit të Kremlinit.
Dokumentet sugjerojnë se familja e Putinit ka përfituar nga këto para e se pasuritë e miqve duket se janë edhe për shpenzimet e tij.
Dokumentet janë pjesë e një rrjedhje të jashtëzakonshme, me miliona dokumente nga databaza e Mossack Fonseca, firmës ligjore, e katërta më e madhe në botë. Ato tregojnë sesi të pasurit dhe të pushtetshmit janë në gjendje të shfrytëzojnë regjimet e favorshme të taksimit jashtë vendit të tyre në miliona mënyra.
Gjurma niset nga Panamaja, kalon përmes Rusisë, Zvicrës dhe Qipros- e në të përfshihet një resort privat skiimi ku vajza më e vogël e Putinit, Katerian u martua në vitin 2013.
Dokumentet e Panamasë hedhin dritë sidomos mbi Sergei Roldugin, mikun më të ngushtë të Putinit. Roldugin e prezantoi Putinin me gruan me të cilën ai u martua më pas, Ludmillën dhe është nun i vajzës së madhe të Putinit, Marisë.
Një muzikant profesionist, ai duket se ka grumbulluar pasuri përrallore, duke vendosur nën kontroll një seri asetesh me vlerë të paktën 100 milionë dollarë, e ndoshta më shumë.
Roldugin duket se është përzgjedhur për këtë rol për shkak të profilit jo të njohur. Ai ka mohuar në dokumentet e bankave zyrtare në Zvicër e Luksemburg se është i afërt me ndonjë figurë publike ruse e thotë se është biznesmen.
Por, dokumentet tregojnë për një marrëdhënie të gjatë me Putin me atë të së cilës ai ka arritur të ketë 12. 5 për qind të aksioneve në agjencinë më të madhe televizive të reklamave në Rusi, Video International, që ka të ardhura vjetore më të mëdha se 800 milionë paundë. Më herët, pronësia e tij mbi këto aksione ishte një sekret që ruhej me kujdes.
Roldugin në mënyrë sekrete i ishte dhënë edhe mundësia për të blerë aksionet e pakicës në prodhuesin e kamionëve rusë, Kamaz, që prodhon edhe mjetet e ushtrisë dhe ka 15 për qind të kompanisë së regjistruar në Qipro, Raytar.
Ai zotëron 3.2 për qind të bankës së Rusisë. Banka private me seli në Shën Petërsburg është përshkruar nga Putin si një bankë “miqsh”. Shtetet e Bashkuara vendosën sanksione mbi të pas ndërhyrjes ruse në Ukrainë, në vitin 2014.
Këto asete janë vetëm një pjesë e atyre të lidhura në skemën financiare që del nga dokumentet rreth bankës së Rusisë. Banka drejtohet nga Yuri Kovalchuk. Shtetet e Bashkuara pretendojnë se ai është “bankieri personal” i shumë zyrtarëve të lartë rusë, përfshirë Putinin. Dokumentet e Panamasë tregojnë se Kovalchuk dhe banka e Rusisë arritën të tranferojnë të paktën 1 miliard dollarë në një llogari jashtë vendit të krijuar posaçërisht e që e quajnë “Sandalwood Continental”.
Këto fonde vijnë nga një seri huash të mëdha e të pasiguruara nga banka Tregtare Ruse, një bankë shtetërore kjo me qendër në Qipro dhe nga banka të tjera shtetërore. Nuk ka asnjë shpjegim në dokumente sesi këto banka kanë rënë dakord për zgjerimin e linjave kaq jo ortodokse të kreditimit.
Një pjesë e parave kesh nga bankat shtetërore u dhanë me interes në Rusi me përfitime të mëdha, që shkuan në llogari sekrete në Zvicër. Një jaht me vlerë 6 milionë dollarë u ble me paratë e Sandalwood dhe ndodhet në Shën Petërsburg.
Para kesh iu ndanë njerëzve të rrethit të Putin, këtë herë në formën e huave të lira, pa sigurim dhe me interes më të ulët se 1 për qind.
Spekulimet për madhësinë e pasurisë personale të Putinit vazhdojnë prej një dekade, pas raportimeve në vitin 2007 se ai kishte të paktën 40 miliardë dollarë, mbështetur në të dhëna të nxjerra nga brenda administratës së tij.
Në vitin 2010, kabllogramat diplomatike amerikane treguan se Putin e mbante pasurinë e tij me anë të prokurave. Presidenti formalisht nuk është në zotërim të asgjëje, por ishte në gjendje të tërhiqte nga pasuria e miqve të vet, që tashmë kontrollojnë praktikisht të gjitha fushat e naftës e gazit në Rusi dhe burimet industriale.
Në vitin 2014, pas pushtimit të Krimesë nga Rusia, Shtëpia e Bardhë vendosi sanksione ndaj drejtuesve të rrethit të Putinit, përfshirë edhe Kovalchuk, duke cituar lidhjet e tyre të ngushta me një zyrtar të lartë të Federatës Ruse, një eufemizëm për presidentin Putin. Dokumentet e Panamasë tregojnë se grupi i Putinit u bë nervoz për arsye të paqarta pas tetorit të vitit 2012. Sandalwood u mbyll dhe operacionet financiare u ndryshuan në një llogari tjetër jashtë shtetit të regjistruar si BVI, apo “Ove Financial Corp”.
Një nga kompanitë me lidhje me NVI i përket Mikhail Lesin, carit të medias së Putinit dhe ish – ministër i shtypit. Lesin themeloi televizionin kryesor të propagandës së Kremlinit, “Russia Today” por më pas nuk gëzoi më favore. Ai u gjet i vdekur nëntorin e kaluar në Uashington në një dhomë hoteli me goditje në kokë.
Përdorimi i llogarive jashtë vendit nga rrethi i ngushtë i Putinit bien në kundërshti me atë që presidenti e quan “çllogarizim”, kur apelon rusët të sjellin brenda vendit paratë e tyre.
Analistët politikë e që njohin mirë atë që ndodh në Rusi thonë se është e paimagjinueshme që miqtë e Putinit të bëheshin kaq të pasur pa patronazhin e tij. “Ai merr atë që do. Kur je president i Rusisë, nuk ke nevojë për kontratë të shkruar. Ti je ligji”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
