Nga Miradie Hasani
Raporti i Fondit Monetar Ndërkombëtar për Maqedoninë nënvizon gjendjen problematike me deficcitin në fondin pensional. Sipas të dhënave të FMN-së, deficciti në fondin pensional për momentin është 4.5 % e prodhimit të përgjithshëm bruto, ndërsa deri në vitin 2030 pritet të arrijë në 10.5 %.
“Për të rritur qëndrueshmërinë e sistemit pensional ne rekomanduam që moshat e daljes në pension duhet të jetë në përputhje me vendet e BE-së , Maqedonia ka pritshmëri të jetës të ngjashme me BE-në. Gjithashtu indeksi të jetë i lidhur me inflacionin dhe jo 50/50 dhe të mbyllen vrimat në ligjet që mundësojnë pensionim të parakohshëm”, tha Xhesmin Rahman, Shefe e misionit të FMN në Maqedoni.
Problem tjetër është edhe largimi i të rinjve. Sipas raportit, shumica e të rinjve që kanë ikur nga Maqedonia dhe rajoni janë punëtorë të kualifikuar dhe ekspertë të fushave të ndryshme, ndërsa për të mbajtur forca punëtore duhet të ketë më shumë vende pune dhe kushte më të mira.
Kundër rritjes së moshës për dalje pension janë Sindikata e Pavarur e ndërtimtarisë dhe e shoferëve të Maqedonisë. Sipas tyre që të ulet numri i papunësisë ku 35% e popullsisë është e papunë, duhet që të ulet kufiri i pesionimit dhe të punësohen gjeneratat e reja.
Sipas sindikalistit Atanas Trajkovskit, rritja e kufirit të pensionimit nënkupton “pensionim në arkivol”.
“Jemi absolutisht kundër rritjes së kufirit të daljes në pension të të gjithë punëtorëve, veçanërisht për punëtorët në ndërtimtari dhe profesione të tjera të rënda. Çfarë duan, që direkt nga vendi i punës të na përcjellin me arkivol? Këtë e duan? Këtë gjë, ne sindikatat e pavarura nuk do ta lejojmë”, u shpreh Atanas Trajkovski, nga Sindikata e Pavarur e Ndërtuesve.
“Mosha e daljes në pension, për disa arsye, në Maqedoni patjetër duhet të zvogëlohet, dhe atë, për burrat në 60 vjeç ndërsa për gratë në 55 vjeç, për të dalë në pension dhe asesi ndryshe. Kur Maqedonia të ketë vende të lira pune dhe të mos ketë fuqi punëtore, atëherë mund të flasim për rritje të moshës për dalje në pension”, tha Strasho Jovanov, nga Sindikata e Pavarur e Kamionistëve. /tesheshi.com/
