Izraeli ka rritur sulmet ushtarake në Siri, por Irani mund të presë të përgjigjet dhe të zgjedhë një strategji më të llogaritur që i përshtatet qëllimeve të tij më të mëdha rajonale, thonë analistët.
Izraeli po synon gjithnjë e më shumë vende të supozuara ushtarake të operuara nga Irani dhe aleatët e tij në Siri. Izraeli ka kryer nëntë sulme të tilla deri më tani këtë vit, sipas Observatorit Sirian për të Drejtat e Njeriut me qendër në Mbretërinë e Bashkuar.
Sulmi i fundit ajror ishte në provincën Homs të dielën ku u plagosën të paktën pesë ushtarë, sipas qeverisë siriane. Pak më vonë, Izraeli njoftoi se kishte rrëzuar një dron që kishte fluturuar në vend nga Siria.
Siria ka mohuar se Teherani, i cili mbështet ushtarakisht presidentin Bashar al-Assad, ka një prani të madhe në vend.
“Dëshmorët” kanë vdekur në luftën kundër “terrorizmit”
Në një tjetër sulm të premten, u vranë dy anëtarë të Gardës Revolucionare iraniane, të cilët mediat dhe zyrtarët iranianë i quajtën “martirë” që vdiqën në luftën kundër “terrorizmit”. Muajin e kaluar, aeroporti në Aleppo u “çaktivizua” pas një sulmi izraelit.
Ministria e Jashtme e Iranit tha se Teherani rezervon të drejtën për t’u përgjigjur në një kohë dhe vend që ai zgjedh, ndërsa zëdhënësi i qeverisë Ali Bahadori Jahromi shkroi në Twitter se “veprimet terroriste nuk do të mbeten pa përgjigje”.
Në të njëjtën kohë, Irani dhe Siria po ndërmarrin hapa për të përmirësuar marrëdhëniet me fqinjët e tyre arabë, dhe meqenëse Teherani ka sinjalizuar se është ende i interesuar për bisedime me Perëndimin, përgjigja e tij ndaj Izraelit mund të materializohet gjatë periudhës së ardhshme, thonë ekspertët.
Ndërsa sulmet e fundit janë pjesë e një modeli përshkallëzimi, një përshkallëzim i drejtpërdrejtë dhe më i madh nuk ka gjasa, sipas Abdolrasool Divsallar, një studiues jorezident në institutin e mendimit të Institutit të Lindjes së Mesme me qendër në Uashington.
“Unë mendoj se Irani, duke e ditur se i ka dhënë një goditje izraelitëve në anën politike, do të përpiqet të investojë më shumë në atë anë, që në thelb është normalizimi i Iranit dhe Arabisë Saudite,” tha ai për Al Jazeera-n, duke iu referuar afrimi diplomatik mes dy fuqive rajonale muajt e fundit.
“Kuptimi im për sjelljen e lajmit të dy dëshmorëve në publik është se i referohet edhe faktit se ata janë të interesuar të ndërtojnë ndjenja anti-izraelite në botën arabe dhe në pjesën tjetër të rajonit”, tha ai.
Aksionet e Kinës në marrëdhëniet saudio-iraniane
Trita Parsi, nënkryetar ekzekutiv i Institutit Quincy me bazë në Uashington, beson se negociatat për të rinovuar marrëveshjen bërthamore të Iranit të vitit 2015 me fuqitë botërore do të luajnë një rol sepse Irani nuk dëshiron një konfrontim me Perëndimin.
“Irani ka pësuar shumë humbje në vitin e kaluar pa hakmarrje proporcionale, duke i llogaritur sulmet izraelite si një kurth që çon në një konflikt të madh ushtarak për të eliminuar çdo shans për një marrëveshje bërthamore me Perëndimin”, tha ai për Al Jazeera-n.
“Duke pasur parasysh normalizimin e marrëdhënieve me Arabinë Saudite dhe presionin që Kina ka për të ulur tensionet me Riadin, do të jetë magjepsëse të shihet se si kjo do të përkthehet në dosjen iranio-izraelite”, tha Parsi.
Kina ndërmjetësoi një marrëveshje muajin e kaluar që detyroi rivalët rajonalë, Iranin dhe Arabinë Saudite, t’i jepnin fund një përçarjeje diplomatike shtatëvjeçare dhe të rihapnin misionet e tyre diplomatike brenda dy muajsh.
Ministrat e jashtëm të të dy vendeve ranë dakord në një thirrje të dielën që të takohen brenda disa ditësh për të filluar zbatimin e marrëveshjes, sipas Ministrisë së Jashtme të Iranit.
Irani gjithashtu kërkon lidhje më të ngushta me shtetet e tjera arabe në rajon, duke përfshirë Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreinin, Jordaninë dhe Egjiptin.
Përshkallëzimi i Iranit dhe Izraelit pritet të vazhdojë
Ndërkohë, Arabia Saudite thuhet se planifikon të ftojë Assadin në samitin e Ligës Arabe, të cilin Riadi po e pret në maj, duke përqafuar politikisht Sirinë ndërsa Perëndimi dhe Izraeli vazhdojnë të dënojnë presidentin sirian.
Ndërkohë, sipas analistëve, shenjat tregojnë për një vazhdimësi të mundshme të përshkallëzimit midis Iranit dhe Izraelit.
Divsallar tha se Teherani e kupton se sulmet izraelite mund të lidhen me “dështimin e Izraelit për ta sjellë Iranin në qendër të perceptimit të kërcënimit rajonal”, pasi përpjekjet diplomatike midis tij dhe fqinjëve arabë janë përmirësuar. Ai tha se Irani do të kërkojë të mbajë veprimet e tij në “zonën gri” të përgjigjeve asimetrike dhe indirekte.
“Unë nuk pres një rritje të madhe të tensionit, sepse mendoj se iranianët janë disi të bindur se ata kanë një fitore politike këtu, kështu që ata i shohin këto veprime izraelite si shfaqje dobësie dhe dështimi në problemet që kanë në shtëpi”, ka thënë Divsallar.
Uashingtoni nuk ka interes në një konflikt me Teheranin
Parsi tha se tensionet e rritura me Iranin mund t’i shërbejnë interesave afatshkurtra të qeverisë së kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu ndërsa ajo merret me protestat kundër reformave të tij gjyqësore dhe ndërsa Teherani kërkon të riangazhojë SHBA-në në dosjen bërthamore.
“Uashingtoni nuk ka asnjë interes apo dëshirë për një konflikt me Iranin, por mungesa e gatishmërisë së tij për të kundërshtuar mjaftueshëm përshkallëzimin izraelit dhe sulmet e paprovokuara nga milicitë e mbështetur nga Irani, mund të tërheqë ende SHBA-në në një konflikt të tillë”, tha ai.
“Duke pasur parasysh mungesën e qartësisë për misionin e Uashingtonit në Siri dhe mungesën e autoritetit të Kongresit, rreziqet e një pranie ushtarake amerikane në Siri tejkalojnë qartë përfitimet”, shtoi Parsi. /tesheshi.com/
