Që nga mbarimi i luftës në Kosovë, në Prishtinë kanë nisur më të madhe ndërtimet pa leje. Është ndërtuar në të gjitha lagjet vend e pavend. Ndërsa në raste të shumta janë bërë edhe mbindërtime në objektet e larta të cilat kanë dëmtuar ndërtesat, kanë prishur planin urbanistik, por edhe në disa raste kanë rrezikuar qytetarët.
Në Komunën e Prishtinës ishte instaluar një praktikë e mbrapshtë, ku së pari ndërtoheshin blloqe me banesa e tek pastaj kërkohej leja. Por kjo ka ndodhur edhe për shkak të neglizhencës së menaxhmentit të kaluar të Komunës së Prishtinës, sepse nuk shqyrtoheshin lëndët me kohë, ndërsa kishte dyshime se lejet e ndërtimit po jepen pa u plotësuar kriteret e duhura. Si pasojë e kësaj situate, aktualisht në Prishtinë janë 30 mijë ndërtime pa leje.
Miranda Mullafazliu-Bejta, zyrtare e Lartë për Media në Komunën e Prishtinës, ka thënë për tesheshi.com se një numër i lejeve të dhëna për objekte ndërtimit nuk i plotësojnë kriteret elementare dhe si të tilla do të rishqyrtohen nga menaxhmenti aktual dhe do të vendoset se çka do të bëhet tutje.
“’Ka pasur raste kur pushteti i kaluar komunal ka dhënë leje ndërtimi pa u plotësuar kriteret dhe këto lëndë janë kthyer në rishqyrtim” ka thënë Mullafazliu-Bejta.
Ardhja në krye të Prishtinës e Shpend Ahmetit, bëri që të gjitha ndërtimet pa leje të ndërpriten. Ky veprim i Ahmetit shkaktoi shumë kundërshtime dhe nxiti shumë akuza se janë lënë pa punë shumë punëtorë dhe se kjo po shkon në dëm të ekonomisë. Në ndërtimet në Prishtinë, llogaritet se punonin rreth 5 mijë punëtorë.
Kryetari i Prishtinës Shpend Ahmeti, gjatë një takimi që ka pasur me shoqatën e ndërtimtarëve ka thënë se 49 ndërtesa pa leje kanë pasur vendim për rrënim nga menaxhmenti i kaluar, dhe nuk janë rrënuar, shumë ndërtesa tjera kanë leje jashtë planeve rregullative dhe jashtë vijave ndërtimore, gjë që e bën përgjegjës edhe zyrtarin komunal i cili ua ka dhënë lejen e tillë. Ai u ka thënë atyre se menaxhnenti aktual përveç procedurave disiplinore që duhet t’i ndjekë, duhet të sigurohet që kjo praktikë të mos vazhdohet më.
Por ndërtimet filluan sërish, e tani çdo kompani paraprakisht pajiset me leje ndërtimi, ndonëse ka ankesa të disa kompanive se ka vonesa në dhënien e lejeve të ndërtimit.
Miranda Mullafazliu-Bejta thotë se se që nga ardhja në postin e kryetarit Shpend Ahmeti, Komuna e Prishtinës ka dhënë 141 leje, prej të cilave 35 leje ndërtimi të Infrastrukturës dhe 96 leje ndërtimi të objekteve ndërtimore.
Ajo thotë se deri më tani ka pasur edhe një numër të madh të kërkesave nga qytetarët për legalizimin e objekteve të ndërtimit.
“Numri i saktë i kërkesave për regjistrim te objekteve pa leje deri me sot është 44 mijë e 51”, thotë Mullafazliu-Bejta.
Ajo thotë se fusha e urbanizmit ka rezultuar me një dinamikë të madhe dhe se ka pasur interesim të qytetarëve dhe takime me ta për të diskutuar për çështje të ndryshme në lidhje objektet e ndërtimit.
“Gjatë vitit 2014 janë realizuar nga drejtoria e urbanizmit 2334 takime individuale me qytetarë ku kemi diskutuar për 2334 probleme të ndryshme. Po ashtu, kemi pasur edhe diskutime publike, ndërsa vetëm për drejtorinë e urbanizmit, janë mbajtur 15 diskutime publike. Puna e drejtorisë ka pasur të bëjë me trajtimin e lëndëve që i kanë sjellë qytetarët dhe gjithsej janë 3145 lëndë të trajtuara. Është sistemuar edhe arkiva në mënyrë që lehtësisht të gjinden dokumentet e kërkuara nga qytetarët dhe ata të kenë qasje të menjëhershme, me qëllim që në të ardhmen të digjitalizohet ajo, gjë që është një prej kushteve themelore për transparencën ndaj qytetarëve”, ka thënë Mullafazliu-Bejta.
Instituti për Studime të Avancuara GAP, në një analizë që ia ka bërë punës së menaxhmentit të ri të Komunës së Prishtinës e ka konsideruar si sukses ndaljen e ndërtimeve pa leje.
“Ndërtimet pa leje janë ndalur dhe gjatë muajit shkurt 2014 dhe deri në fund të muajit prill inspektorati i Komunës së Prishtinës ka ndërmarrë rreth 37 aksione të rrënimeve të objekteve që janë nisur pa leje, apo kanë bërë tejkalim të lejes së ndërtimit”, thuhet në raportin e Institutit GAP.
Ja si është shkatërruar Prishtina nga ndërtimet pa leje
Disa fotografi interesante që janë publikua nga Drejtoria e Urbanizmit që tregojnë ndërtimet me leje dhe pa leje në Komunën e Prishtinës të paraqitura në sistemin GIS.
Sipas kësaj drejtorie, kjo është vetëm një përpunim i thjeshtë i punës një vjeçare të urbanizmit, kur janë regjistruar të gjitha lejet e dhëna, të gjitha tejkalimet, mbindërtimet dhe të gjitha ndërtimet pa leje.
Legjenda e Fotografive
Me rrathë të kuq janë ndërtimet pa leje që kanë aplikuar për legalizim. Më poshtë është legjenda e plotë
▲ (e kaltër) Objekte me leje të paidentifikuara (ka munguar ndarja e parcelave)
(e kaltër) Objekte të reja (ka marrë leje ndërtimore për shtëpi ndërsa në ortofoto janë banesa)
- (e kaltër) Objekte me leje të identifikuara në teren
↓ (e gjelbër) Objekte me leje (2000- 2014)
↓ (e kuqe) Aplikues për legalizimin e mbindërtimeve (pa leje)
- (e kuqe) Aplikues për legalizim (pa leje)
★ (e gjelbër) Aplikues për legalizim (nga viti 2010)