Vendosja e shtatores së Pjetër Bogdanit në qytetin e Shkupit është shoqëruar me një numër polemikash jo të vogla nga ana e shqiptarëve.
Ka në këtë diskutim që është hapur, argumente, këndvështrime, fakte apo edhe thashetheme e keqkuptime.
Por të gjitha vijnë, pasi i gjithë procesi i përjetësimit në kryeqytetin më të vjetër të shqiptarëve është bërë thjesht me urdhër nga lart dhe jo me një diskutim me pjesët vitale të shoqërisë por edhe grupet e interesit.
Shqiptarët e Shkupit, të Maqedonisë apo në të gjitha trevat janë popull vital, i civilizuar dhe i angazhuar.
Ata kanë jetën e tyre dhe kanë qenë aktiv në të gjithë proceset jetike të kombit shqiptar, në ditë të mira dhe të këqija. Shqiptarët e Maqedonisë janë ata që rrezikuan nën zgjedhën sllave, luftuan, mbështetën politikat e ndryshme, marrin pjesë në procesin politik dhe janë në radhë të parë qytetarë shembullorë të shtetit që nuk i respekton.
Paguajnë taksat dhe të gjitha detyrimet e tjera, megjithëse aparati i dhunës i atij shteti ka qenë shpesh kundër tyre dhe i ka trajtuar jo si njerëz.
Por përveçse në procesin politik, një arrogancë ndodh shpesh edhe në procesin shpirtëror, pra atë që është e lidhur me diçka të shenjtë për shqiptarët: historinë e tyre.
Historia e shqiptarëve është ajo që është, e sjellë brez pas brezi duke konkurruar çdo regjim apo qark të caktuar që ka synuar ta shkruajë siç i intereson.
Shqiptarët, edhe pse janë në shumicën e tyre myslimanë, nuk kanë kundërshtuar kurrë, po kurrë, heronjtë dhe figurat përfaqësuese sipas përkatësisë fetare. Dhe kjo mund të vërtetohet mjaft lehtë.
Në Kongresin e Alfabetit në Manastir, i cili u mbështet nga mërgata shqiptare por edhe nga administrata osmane, u vendos kryetar Gjergj Fishta, i cili ishte një klerik katolik, por kjo nuk përbënte asnjë problem për myslimanët.
Kur u vendos shtatorja e Skënderbeut në Shkup, askush nuk polemizoi, por të gjithë pranuan vendimin e komunës së Çairit, përpos çdo mendimi subjektiv që mund të kenë njerëzit e veçantë.
Por në rastin e Bogdanit, krijohet një keqkuptim që bëhet për përcaktimin e figurave historike dhe në përjetësimin e tyre.
Debati për këta figura duhet bërë i hapur në publik dhe nga elitat shqiptare.
Bogdani, përveçse arqipeshkv i Shkupit, dijetar i fesë së krishterë, dhe një nga krerët e rezistencës antiosmane, a ka qenë një figurë përbashkuese dhe a është sot ai popullor ndër shqiptarë?!
Ky debat duhet bërë në katedra dhe në mënyrë transparente në mënyrë që të mos bëhet “qesim” në rrjetet sociale, sidomos nga ata që i fryjnë egërsisht përçarjes kombëtare.
Më pas, kur të përvijohen dy a tre rryma, apo edhe më shumë në debat, në fund le ta vendosë populli me referendum nëse është dakord që të përjetësohet një figurë e caktuar historike apo jo.
Është metodë demokratike që ndodh në çdo vend europian. Kjo pasi imponimi sjell hatërmbetje dhe krijon hendek përfaqësimi.
Shqiptarët e besimit mysliman nuk janë “numëror topi”, por janë qytetarët më të angazhuar në të gjitha trevat. Ata kanë tolerancë dhe zemërgjerësi, por kërkojnë që figurat historike dhe kujtesa e këtij kombi të mos bëhet nisur nga trajtime të njëanshme dhe aq më shumë tendencioze dhe që synojnë vënien e një pale kundër një tjetre.
Dhe më e patolerueshmja në këtë rast, është padyshim etiketimi i debateve të tilla me fjalor nga më të rëndomtët e mundshëm dhe duke sharë pa fre dhe pa asnjë etikë shqiptari shqiptarin. E pse?! Se ka një mendim ndryshe?!
Po fundja kjo është “A”-ja e çdo demokracie: vullneti i qytetarëve.
A nuk ndodhi kështu edhe me Enver Hoxhën, Stalinin, Lenini etj. Ata qëndruan për vite e vite mbi trotuar vetëm si bronze, e jo si statuja, dhe aq më pak të përjetshme. /tesheshi.com/
