Nga Bashkim Kastrati
Një pjesë e qytetarëve dhe e bizneseve kanë përfituar nga ligji për faljen e borxheve. Nga borxhi total prej 730 milionë euro ndaj institucioneve shtetërore dhe ndërmarrjeve publike, qytetarët dhe bizneset kanë shlyer rreth 400 milionë euro.
Afati për shlyerjen e borxheve është mbyllur në shtator të këtij viti. Për faljen e borxheve, Qeveria e Kosovës pati marrë vendim në muajin shkurt të vitit 2015, kurse në muajin shtator të po atij viti, kishte miratuar edhe ligjin për faljen e borxheve publike.
Sipas të dhënave të Ministrisë së Financave, nga falja e borxheve më së shumti kanë përfituar subjektet/bizneset të cilat kanë pasur detyrime ndaj Administratës Tatimore të Kosovës, qytetarët të cilët kanë pasur detyrime ndaj Korporatës Energjetike të Kosovës, pastaj qytetarët – tatimpaguesit të cilët kanë pasur detyrime ndaj komunave për tatimin në pronë dhe ata (qytetarë) të cilët kanë pasur detyrime ndaj ndërmarrjeve publike, kryesisht ndaj atyre të cilat operojnë në komunat – qytetet me të mëdha të Kosovës.
Ndërkaq, sipas përfaqësuesve të bizneseve falja e borxheve publike për bizneset dhe qytetarët në Kosovë, të akumuluara deri më datën 31 dhjetor 2008, ka hasur në vështirësi për shkak të disa kushtëzimeve që ka paraqitur ligji që rregullon këtë çështje.
Ja pse të varfrit mbetën borxhli
Sipas ligjit për faljen e borxheve, falja e borxheve kushtëzohet që pala të paguajë borxhet nga data 1 janar 2009 deri me 31 dhjetor 2014 në mënyrë që pala të lirohet nga ndëshkimi dhe t’i falen borxhet qytetarëve dhe bizneseve që kanë ndaj shtetit deri nga viti 2000 deri në vitin 2008.
Pra implementimi i këtij ligji po tregon se përfituesit më të mëdhenj nga falja e borxheve janë bizneset e mëdha, të cilat kanë borxhe me miliona euro të cilat i janë grumbulluar ndër vite nga mos-përgjegjësia e tyre për të kryer obligimet ndaj shtetit.
Kompani të mëdha me pronarë të huaj, korporata të fuqishme, por edhe kompani të shumta private me kapital vendor, kanë përfituar miliona euro në emër të Ligjit për Faljen e Borxheve të akumuluara nga përfundimi i luftës e deri në fund të vitit 2008. Pra kanë përfituar edhe ata që kanë mashtruar në mënyra të ndryshme shtetin.
Të dhënat tregojnë se ligjin për faljen e borxheve nuk e kanë shfrytëzuar sa duhet qytetarët, e sidomos ata që janë në gjendje të rëndë socio-ekonomike, kjo për faktin sepse shumica e tyre nuk kanë mundësi financiare që të shlyejnë borxhin gjatë periudhës 2009 – 2014.
Qytetarët thonë se ky ligj do të duhej që t’i jap përparësi qytetarëve më shumë se sa bizneseve në mënyrë që t’u mundësohet shlyerja e borxheve për periudhat e lartcekura. Ata thonë se kanë mbetur në borxhe për shkak se nuk kanë pasur mundësi që t’i paguajnë obligimet ndaj shtetit, ndërsa tani e kanë të pamundur që t’i kryejnë të gjitha përnjëherë.
Në kohën kur ishte miratuar Ligji për faljen e borxheve, kjo iniciativë nga shoqëria civile ishte konsideruar e padrejtë për konsumatorët e disiplinuar të cilët kanë paguar të gjitha detyrimet gjatë asaj periudhe.
Ata patën theksuar se me këtë masë janë shpërblyer qytetarët dhe bizneset që nuk kanë respektuar pagesat dhe borxhet, duke shmangur tatimet dhe duke mos paguar për shërbimet publike, kurse janë dënuar të gjithë qytetarët e ndërgjegjshëm të cilët i kanë shlyer vetë dhe me kohë këto borxhe.
/tesheshi.com/
