Nga Rachel Shabi*
E dini çfarë i bën të veçanta Lojrat Olimpike këtë vit? Nuk është fakti që zhvillohen për herë të parë në jug, as që po zhvillohen në fshatin olimpik më të madh.
Nuk është as fakti se për herë të parë pati një ekip të pavarur refugjatësh. Aq më tepër fakti se arriti një numër rekord të pjesmarrjes së femrave me 47,7 për qind.
Por vërteta është se në thelb të të gjithë kësaj historie qëndron impakti i imazhit të femrave me shami.
Bujë të madhe bëri skermistja e parë me shami që merr pjesë në Lojrat Olimpike, Ibtihaj Muhammad. Vëmendja normalisht u përqendrua te shamia dhe jo te fakti se ajo u rendit e teta në botë. Madje BBC-ja e komentoi me një cicërimë në Twitter si: “Shamija dhe shpata”.
Më pas kemi imazhin që u përhap anë e mbanë të volejbollistes egjiptiane me shami dhe asaj gjermane me rrobe banjoje. Në vend që të përshëndesim faktin se veshjet zyrtare nuk janë më aq strikte në veshjen e uniformës, nuk është e drejtë të përqendrohemi tek fakti nëse një atlete mban apo jo shami.
Kështu, profili i BBC Africa në Twitter e titulloi foton si “Bikini vs Burka” (rrobe banjot kundër ferexhesë) nuk ishtë burka, por pse të sakrifikojmë pak aliteracion për hir të të saktësisë.
Ndërkohë të tjerë e komentuan këtë foto si një përplasje kulturash. Ndërsa amerikano-libanezja Hend Amry, si kundërpërgjigje komentoi se ishte thjeshtë “një atlete kundër një atleteje.”
Të fetishizosh paraqitjen
Problemi qendron tek fakti se komentet e papërmbajtura shkojnë deri në fetishizëm, në vend që ta largojmë nga vemendja këtë aspekt material duke e konsideruar thjesht një aspekt material, pra paraqitje e jashtme.
Në titullin e një artikulli në Washington Post shkruhej: “Atletet muslimane e vlerësojnë sportin si diçka të rëndësishme, saqë garojnë edhe me mbulesë,” si për të thënë: “uau, këto femrat e dashurojnë aq shumë sportin saqë arrijnë t’ja dalin edhe me këtë gjënë fetare mbi kokë që i pengon”.
Në fund të fundit, t’u veshësh femrave volejbolliste një palë rrobe banjoje, ku vetëm pjesa e poshtme është më pak se 7 cm nga fillimi në fund është diçka që është parë si e dyshimtë që në fillim; dhe shfuqizimi i këtj rregulli qe një lehtësim edhe për jo-muslimanet.
Seksizmi i përditshëm
Ndërkohë që përgëzohet fakti që femrat muslimane po ia dalin të garojnë pavarësisht mentalitetit dhe tabuve, duhet të përmendet dhe fakti se anë e mbanë botës ka akoma shumë femra që nuk arrijnë të garojnë në sporte për shkak të promovimit të figurës mashkullore, të cilët janë inkurajuar gjithmonë, madje edhe janë vlerësuar me çmime.
Përqendrimi i vëmendjes tek shamia e disa sportisteve si dhe të tjera komente seksiste gjatë Lojrave, na përkujtojnë se femra gjithmonë vlerësohet për paraqitjen e saj se sa për performancën.
Duhet të jemi të vetëdijshëm që ndërkohë që këto femra të jashtëzakonshme po sfidojnë mentalitete, po thyejnë barriera dhe tabu, po thyejnë akullin apo po na mrekullojnë me fitime medaljesh për vendet e tyre, nga ana tjetër ato po humbin shumë.
*Rachel Shabi është gazetare dhe autorja e librit “Not the Enemy: Israel’s Jews from Arab Lands”.
Përgatiti Nada Dosti – /tesheshi.com/
