Martin Chulov, një gazetar që shkruan për The Guardian, trajton mungesën e një revolte të vendeve arabe dhe qeverive të tyre në artikullin e fundit për këtë gazetë mbi njoftimin e Trump për të ashtuquajturën “Marrëveshje te Shekullit” mes Izraelit e Palestinës, e diktuar njëanshmërisht, pasi ndërsa izralitet e përshëndesin, palestinezët e hedhin lategorikisht poshtë.
Chulov beson se transformimi i heshtur i rajonit të Lindjes së Mesme filloi në vitin 2003, pas okupimit amerikan të Irakut, kur Irani u bë çështja kryesore e politikës së jashtme të aleatëve amerikanë në rajon dhe Palestina kaloiu si një çështje dytësore.
Chulov thekson se edhe në Jordani dhe Liban, mbi të gjitha vendet arabe të lidhura me fatin e Palestinës, nuk kanë ndodhur as demonstrime masive dhe as protesta të forta. Hezbollah deklaroi me qetësi se plani i Trump nuk mund të kishte qenë pa bashkëpunimin dhe tradhtinë e vendeve arabe, ndërsa pjesa tjetër e Beirut ishte e preokupuar me shqetësime më të rëndësishme, fjala vjen, si të kapërcehen problemet ekonomike.
“Riadi, i cili e mbështeti ndikimin e tij në rajon në mbështetjen e çështjes palestineze, reagoi vakët, sigurisht pro paqes e në mbrojtje të kauzës palestineze. Po ashtu dhe Abu Dhabi, por që më tepër ndau shqetësimet e Rijadit për Iranin dhe Vëllazërinë Myslimane, me të cilat Hamasi është i lidhur. Në Kajro, nuk kishte asnjë përmendje të këtij plani, i cili anuloi të gjitha marrëveshjet e deritanishme “, shkruan Chulov, duke shpjeguar se plani i Trump nuk parashikon krijimin e një shteti palestinez siç në vitin 1967, ndërsa u jep izraelitëve pjesë të Jeruzalemit lindor dhe të drejtën për të aneksuar Luginën Jordan, duke përmendur se asnjë udhëheqësi palestinez nuk mund të pranojë një plan të tillë.
Chulov thekson veçanërisht faktin se aleatët amerikanë midis shteteve arabe nuk kanë asnjë kundërshtim ndaj planit të përshkruar, dhe se ata ishin informuar për përmbajtjen e tij para se të bëhej publik. Gazetari i Guardian tregon se Arabia Saudite që nga fillimi është përfshirë në zhvillimin e planit, duke kujtuar lidhjet e veçanta midis princit të kurorës saudite Muhamed ibn Selman dhe dhëndrit e njëherësh këshilltarit të të Trump-it për rajonin, Jared Kushner. Bin Selman, thekson Chulov, arriti në përfundimin se palestinezët ishin një barrë financiare dhe politike për qeverinë e tij dhe se nuk ia vlen të investohej në to, dhe u kthye për të gjuajtur për një “peshk” më të vlefshëm – Iranin, i vetëdijshëm se Izraeli ishte gjithmonë atje për ta ndihmuar atë.
Marrëdhëniet e mira saudite-izraelite gjatë tre viteve të fundit kanë synuar të ndryshojnë kursin politik të Arabisë Saudite. Shtetet e Gjirit kanë lehtësuar kufizimet për hyrjen e shtetasve izraelitë në territorin e tyre, dhe së fundmi qeveria izraelite ka bërë të njëjtën gjë.
“Shpallja e këtij plani mund të shihet si një kambanë për formulën (një zgjidhje me dy shtete) që dikur ishte karta e borxhit të (paraardhësve të Trump). Çështja tani ka shkuar shumë larg në një tjetër drejtim dhe me siguri do të mbetet e tillë. Dhe ata në rajon që dikur mbështesnin çështjen palestineze nuk u duket aspak e udhës të reagojnë”, përfundon artikullin e tij Martin Chulov. /tesheshi.com/
