Me mungesën e presidentëve të Kinës dhe Rusisë, udhëheqësit e vendeve të BRICS do të kërkojnë të paraqesin një front të bashkuar kundër proteksionizmit ekonomik të Donald Trump në samitin që fillon në Rio de Janeiro, Brazil, megjithëse pritet të shmangin shënjestrimin e presidentit amerikan me emër.
Udhëheqësit e 11 ekonomive të mëdha në zhvillim (Brazili, Rusia, India, Kina, Afrika e Jugut, Arabia Saudite, Egjipti, Emiratet e Bashkuara Arabe, Etiopia, Indonezia dhe Irani) po shohin samitin e tyre këtë vit të ndërprerë nga lufta tregtare e iniciuar nga presidenti amerikan.
Sipas një drafti të komunikatës përfundimtare të siguruar nga Agence France-Presse (AFP) të shtunën, udhëheqësit e BRICS pritet të shprehin “shqetësimet e tyre serioze” në lidhje me vendosjen e njëanshme të masave tarifore që shkaktojnë “shtrembërime tregtare”. Sipas dokumentit, i cili mund të ndryshohet gjatë samitit, masa të tilla kërcënojnë të “ndikojnë në perspektivat e rritjes ekonomike globale”.
Vendet e BRICS, të cilat përbëjnë pothuajse gjysmën e popullsisë së botës dhe 40% të PBB-së globale, në thelb do të kthehen kundër presidentit të SHBA-së dhe tarifave hakmarrëse që ai ka shpallur. Ata do të jenë të kujdesshëm të mos e përmendin Donald Trumpin, sigurisht, pasi shumë vende – përfshirë Kinën, fuqinë kryesore në grupin BRICS – janë në negociata me Uashingtonin për këtë çështje.
Mikpritësi i samitit, Presidenti brazilian Luiz Inacio Lula da Silva, mbrojti qasjen shumëpalëshe të shtunën: “Përballë ringjalljes së proteksionizmit, u takon vendeve në zhvillim të mbrojnë sistemin tregtar shumëpalësh dhe të reformojnë arkitekturën financiare ndërkombëtare.”
Presidenti kinez Xi Jinping do të mungojë në samitin e BRICS për herë të parë, pavarësisht rolit kryesor të vendit të tij në grup. Presidenti rus Vladimir Putin, i cili kërkohet nga Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) për krime të dyshuara lufte në Ukrainë, gjithashtu do të mungojë. Kremlini tha se pritet që udhëheqësi i fortë i Kremlinit t’u drejtohet anëtarëve të BRICS nëpërmjet një lidhjeje video.
Lufta e fundit 12-ditore midis Iranit dhe Izraelit po hedh gjithashtu një hije të rëndë mbi samitin. Negociatat se si të adresohet çështja në komunikatën përfundimtare thuhet se arritën një konsensus të shtunën, sipas një burimi të mirëinformuar.
Teherani kishte kërkuar gjuhë të ashpër, por u konsiderua e përshtatshme të ruhej e njëjta linjë si deklarata e lëshuar nga grupi BRICS në fund të qershorit, tha i njëjti burim. BRICS dënoi “sulmet ushtarake” kundër Iranit, por pa përmendur Izraelin dhe Shtetet e Bashkuara, duke bërë thirrje për “thyerjen e ciklit të dhunës” dhe “rivendosjen e paqes” në Lindjen e Mesme.