Kishte kohë që kanali publik RTSH nuk jepte filma shqiptarë të kohës së komunizmit. Në fakt, prej vitesh këto filma transmetohet nga operatorë privatë dhe, debati mbi transmetimin ose jo të tyre përfshin dhe çështje tregu. Ndërsa vetë RTSH nuk ka transmetuar më sosh.
Kur vite më parë, para se të përfshihej në politikë, Edi Rama rrëfeu një bisedë të tij nga Parisi më të ëmën në Tiranë, e ku në sfond të bisedës telefonike – siç ai thoshte – dëgjohej zhurrmërima e një filmi me partizanë, për të cilën – zhumrmërimën pra – ai kishte pyetur Anetën se çfarë ishte duke marrë prej saj përgjigjen se në TVSH po transmetohej një film shqiptar, gjë që e kishte çmeritur, gjithë çështja e shtruar nga Rama atëkohë ishte se si mundej pra që ende në atë ekran të shfaqeshin ato lloj filmash.
Por gjërat ndryshuan vit pas viti, më shumë se nga shijet nga ligjet e tregut, edhe atij televiziv, ku ndodhi që filmat e ish-Kinostudios të vërshonin sërish, pa u marrë askush me kumtin e tyre ideologjik, derisa Agron Tufa, një poet, prozator, përkthyes e publicist, i angazhuar fort me denoncimin e krimeve të komunizmit, që sipas tij janë dhe në art e kulturë – ku ai pra veçon dhe filmin – bën thirrje për ndalimin e këtij të fundit, jo të gjithin, por duke seleksionuar ato më të llahtarshmit në përmbajtjen ideologjike me efekt të fortë në manipulimin mental e shpirtëror.
Dhe në kulmin e këtij debati, sakaq sheh në RTSH-në mbrëmjen e së mërkurës, në atë orar që 30 vite më parë shikoje baletin “Cuca e Maleve” apo ndonjë koncert simfonik me uverturat e Nikolla Zoraqit, filmin “Era e ngrohtë e thellësive”, një përshkrim i fatit të një të riu nën komunizëm që nuk e ka aq me qejf punën, aq më pak në minierë, por që ia del më në fund që ta mposhtë egon e tij djaloshare, t’u vë fre cytjeve të një shoku që nuk do ta shohë thellësive të galerive – “Mirupafshim industri e rëndë!”, tallet ai për një moment – dhe vendos të ndërtojë veten, por dhe jetën, pikërisht në minierë. Në një formë shumë idilike – gjë që vetëm iluzionet komuniste mund ta prodhojnë – ai madje gjen dhe dashurinë e zemrës aty, njeriun me të cilin lidh jetën.
Një fabulë shumë e bukur për të qenë e vërtetë; por siç ka thënë i madh Alija Izetbegoviç, “e kundërta e së vërtetës nuk është e shëmtuara, por gënjeshtra”.
Tani RTSH e kohës së Rilindjes nisi sërish transmetimin e atyre filmeve, po Rama a është sërish ai që i vinte ndot prej tyre? /tesheshi.com/