E gjithë protesta studentore, ç’prej kur nisi në mes të dhjetorit, është shoqëruar nga shumë pikëpyetje mbi rrënjët e saj. Shpërthimi i beftë i saj, me një idealizëm të paparashikuar, shoqëruar një masivitet, vrull e stoicizëm i pazakontë, pati dhe anën tjetër të medaljes në gjykim, atë se mos pas saj po luhej një skemë e ndërtuar nga mendje mjeshtrash politikë, të cilët po përdornin një masë rinore si “lëndë të parë”, mu prej karakteristikave psikologjike dhe statusit të social si studentë.
“8 kërkesat”, ku një pjesë e tyre ishin të një natyre më shumë sipërfaqsore se sa thelbësore, u bënë flamuri udhëheqës në përballje me qeverinë. Gadishmëria e kësaj të fundit, më saktë kryeminstrit për t’ju përgjigjur një më një, por nga rruga e dialogimit për ca prej tyre, për një pjesë studentësh nuk pati kurrfarë efekti. Dhe janë mu këta të cilët tashmë janë ngujuar, e kjo pasi masivitetit të rrugës i erdhi fundi. Dhe pikëpytja e madhe sërish mbetet: janë me nxitje politike apo jo? Pra, janë forumistë (partish opozitare), apo thjesht studentë me bastin e madh të ndryshimit që duhet të ndodhë në jetën universitare? Ngujimi, siç po e shohim, ka dhe pjesën e tyre heroike; ata po qëndrojnë në të ftohtin e natës në klasa, pra pa u mjaftuar me aksionin ditor. Por a mund të ndodhë kjo thjesht me motiv politik? Nga ana tjetër, a mund të ndodhë vetëm me motiv studentor, ndërkohë që te pika më e ndjeshme, ajo e xhepit – pra tarifat – problem ka marrë zgjidhje? Ç’interes kanë tashmë ata që të kërkojnë dhe anullimin e Ligjit të Arsimit të Lartë ndërkohë që janë të përkohshëm në jetën studentore, thjesht kalimtarë? A mund të ekzistojë vërtet një idealizëm i tillë sa të sakrifikojnë veten e tyre dhe për breza studentësh të tjerë e pedagogësh me netë pa gjumë e në të ftohtë? Do ishte krejt e përligjur nga pikëpamja psikologjike e sociale që një heroizëm të tillë ta bënin banorët e “Astirit”, pasi është fjala për shtëpi e prona, miliona që fluturojnë, por te studentët, së paku ky aspekt sensitiv, pra paraja, nuk ekziston. Nga ana tjetër, beteja e tyre stoike ka një papërputhshmëri me “8 kërkesat”.
Me një krahasim, kjo “8”-she ngjan me demostratat komuniste të ‘40-’41 në qytetet shqiptare, ku parulla kryesore ishte “Duam bukë”, ndërsa fryma ishte tërësisht ideologjike në emër të luftës mes sistemeve. Edhe demostrata që hodhi themelet e lëvizjes komuniste në Shqipëri, ajo në Korçë, quhet “e bukës” në historiografinë komuniste.
“8 kërkesat”, për një mendje normale, d.m.th. të ftohtë, studentore ose jo, janë shumë thjesht të ezaurueshme në atë pjesë që studentëve u dhemb më shumë. Dhe që të përligjet tashmë dhe ngujimi, duhet që pjaca e tyre të ngrihet deri në artikulime politike. Shenja e parë është dhënë me shtimin e kërkesës për rrëzimin e Ligjit të Lartë, e kjo tashmë përkon me axhendën e opozitës dhe të grupimit marksist Qorri. Por ndërkohë, vijon diferenca e thellë mes këmbënguljes dhe artikulimit. Ky i fundit, nga ana e studentëve protestues – tashmë me ngujim – ende vuan nja varfëri e boshësi në adresimin e mirëzbërthyer të çështjeve për të cilat janë ngritur. Siç u pa dhe nga një deklaratë e një ditë më parë, i gjithë formimi i tyre shkon e derdhet maksimalisht ne meme apo në sajesa sarkastike, e jo në trajtesa serioze e të thella që përcjellin bindshmëri. Jo vetëm sot, për në çdo kohë, jeta universitare e studentore ka patur e do ketë probleme në një Shqipëri ku çdo sektor jete është i majisuar ndër vite, që do të thotë se në çdo kohë ka patur, ka dhe do ketë arsye për të protestuar. Diferencën e bën si, me ç’gjuhë, formë e objektiv. Mungesa e një lideri, e një figure të identifikueshme, e atij që prin dhe në artikulim, me të cilin krijohet një komunikim e opinioni orientohet qartë në atë ç’po ngjet, është ajo që shton pikëpyetjet e kësaj proteste duke i lënë ato të varura në kokat e saj… /tesheshi.com/