Nga Blendi Gashi
Kuvendi i Kosovës në dy ditët e fundit është kthyer në një arenë përplasjesh e fyerjesh në mes deputetëve, duke i dhënë hije të rëndë institucionin ligjvëvës.
Fyerjet nga më të ndryshmet, dhe fjalët banale janë bërë një praktikë, për më keq “Tempulli i demokracisë”, po rrezikon të kthehet në një arenë boksi mes të zgjedhurve të populli.
Seanca e fundit ku u debatua për dënimin e grupit “Drenica” për pak sa nuk prodhoi dhunë fizike mes deputetëve të mazhorancës dhe atyre opozitarë.
Ndërsa, njeriu që drejton Kuvendin, Kadri Veseli, në seancat e fundit edhe pse kërkoi që të ndalet debati fyes nga deputetët, nuk mori masa ndaj ligjvënësve që përdornin fjalor kërcënues ndaj njëri-tjetrit, por ju drejua atyre; “ruanu ishalla nuk e vrani vetën”, fjali kjo që aspak nuk i pëlqej opozitës, sidomos Vetëvendosjes, që iu kundërërgjigj Veselit se për çfarë vrasje po flet?!.
Organizata që monitorojnë punën e Kuvendit dhe analistë në vend, thonë se Kadri Veseli duhet të ndërmarrë masa që ia lejon rregullorja e Kuvendit, ku parashihet edhe përjashtimi i deputetëve nga seanca.
“Të veprohet në bazë të rregullores së Kuvendit”
Profesori, Mazllum Baraliu, thotë se dispozitat e rregullores së Kuvendit janë të parapara masat që duhet dhe mund tëndërmerr kryesuesi i seances, pra edhe të përjashtoi nga seancat dhe të largoi për një kohë të pacaktuar nga seancat.
“Kryetari Veseli, apo kryesuesi i seancës duhet të veproi patjetër pasi një gjë të tillë ia përcakton edhe rregullorja e Kuvendit. Përgjegjësia për eskalim të situatës i takon atij por edhe deputetit, por sidomos kryesusesit të seancës pasi mund të marr masa, pasi jo rastësisht përcaktohen me rregullore edhe limitet e mirësjelljes së deputetit. Por fatkeqësisht ato janë më shumë formalisht të miratuara dhe fare pak respektohen”, thotë Baraliu, për tesheshi.com.
Nuredin Lushtaku duhet përjashtuar për disa seanca”
Edhe analisti politik, Faik Krasniqi, thotë si Kryesia e Kuvendit ashtu edhe kryekuvendari duhet të parandalojnë skenat e dhunës mes ligjvënësve.
Ai thotë se Parlamenti i Kosovës në seancën për grupin “Drenica”, i ngjante një “arene gladiatorësh”, e jo një objekti të përfaqësuesve të popullit që u shndërrua në një objekt rrugaçësh, gjë që sipas tij tregon nivelin e tyre intelektual e ulët dhe njerëzor’.
“Sjelljet e tyre ordinere, treguan se populli ka gabuar rëndë në zgjedhjen e tij. Padyshim që Kadri Veseli dhe Kryesia e Kuvendit duhet të ndërmarrin masa ndaj deputetëve, në mënyrë të parandalojnë skenat e dhunës fizike mes deputetëve, siç ndodhi rasti atë ditë, kur Nuredin Lushtaku tentoi të sulmoi fizikisht deputetin e VV-së Glauk Konjufca. Pra, duhej vepruar dhe të përjashton për disa seanca Nuredin Lushtaku. Por, deklarata e Kadri Veselit ndaj deputetëve të VV-së se do ‘vetëvriteni’ dhe nuk mbaj asnjë përgjegjësi, për mua ishte nxitëse dhe kërcënim direkt ndaj tyre. Kjo tregon që Kadri Veseli nuk është i aftë për postin që e ushtron”, thotë Krasniqi, për tesheshi.com.
“I patolerueshëm tentim sulmi i deputetit në foltore”
Insituti Demokratik i Kosovës (KDI), organizatë kjo që monitoron punën e Kuvendit, thotë se degjenerimi i debatit në fyerje personale, kërcënimet mes deputetëve, përdorimi i gjuhës jo parlamentare, shkëmbimi i akuzave të ndërsjella, e posaçërisht tentim sulmi i deputetit në foltore janë të patolerueshme, sidomos në një debat ku pretendohet të diskutohet për vlerat e UÇK-së Kuvendi nuk guxon në asnjë formë të kthehet në arenë përleshjesh mes deputetëve.
“Është në kompetencë të kryesuesit të seancës që të parandalojë diçka të tillë”, shtohet nga KDI, teksa kërkon nga kryesuesi që të zbatojë masat e nevojshme për deputetët që pengojnë punimet në Kuvend.
“Kërkojmë nga kryesuesi që të zbatojë të gjitha masat e nevojshme ndaj deputetëve të cilët pengojnë mbarëvajtjen e punimeve të Kuvendit, përdorin gjuhë jo parlamentare apo pengojnë deputetët e tjerë në ushtrimin e mandatit të tyre. Këto masa të vlejnë për të gjithë deputetët, pa marrë parasysh përkatësinë e tyre partiake, duke qenë se u vërejt zbatimi i standardeve të dyfishta nga Kryetari”, thekson KDI.
Ja ç’thotë Neni 41 – Mbarëvajtja e punimeve të Kuvendit
- Kryetari i Kuvendit kujdeset për rregull dhe mbarëvajtje të mbledhjeve në Kuvend. Kryetari ia tërheq vërejtjen secilit deputet ose anëtari të Qeverisë, kur:
- a) diskutuesi shmanget nga çështja e shtruar për diskutim;
- b) gjatë mbledhjes e kryen ndonjë veprim, që e prish rregullin e punës së Kuvendit;
- c) në mbledhje sillet në mënyrë të pahijshme dhe të palejueshme;
- d) ngrit një çështje që është jashtë temës së debatit ose të mocionit;
- e) në formë të shkruar ose të folur përdor gjuhë joparlamentare në mbledhjet e Kuvendit ose të komisioneve;
- f) nxit dhunë, përdor gjuhë të pahijshme, ofenduese, shpifëse, kërcënuese ose fyese;
- g) nuk e respekton autoritetin e Kryetarit të Kuvendit;
- h) sulmon ose u reziston punonjësve të Kuvendit ose policisë në Kuvend, të cilët veprojnë sipas urdhrit të Kryetarit të Kuvendit.
- Kryetari i Kuvendit mund të kërkojë nga një deputet ose një ministër, i cili sipas vlerësimit të tij ka përdorur gjuhë joparlamentare, t’i tërheqë fjalët joparlamentare, ose nëse është e nevojshme, mund të marrë masa në përputhje me paragrafin 5 të këtij neni.
- Deputeti ose ministri është i detyruar t’i respektojë urdhrat e Kryetarit të Kuvendit pasi t’i tërhiqet vërejtja për sjelljen, duke i përfshirë këto masa:
- a) tërheqja e fjalës ose e shprehjes joparlamentare;
- b) ndërprerja e menjëhershme e fjalës;
- c) largimi nga mbledhja e Kuvendit ose nga mbledhja e komisioneve të asaj dite.
Ja ç’thotë dhe kodi i mirësjelles së deputetëve
Neni 26 i rregullores së punës së Kuvendit flet edhe për Kodin e mirësjelljes, ku thuhet se deputeti i Kuvendit detyrohet ta respektojë Kodin e Mirësjelljes, sipas shtojcës së kësaj Rregulloreje.
Shtojca numër 3 e rregullores së punës së Kuvendit në një prej pikave të saj flet edhe për përgjegjësinë e deputetit, ku ndër të tjera thuhet: “deputetët mbajnë përgjegjësi për vendimet e tyre dhe duhet t’i nënshtrohen një vetëkontrolli të kujdesshëm që i përgjigjet funksionit të tyre”. /tesheshi.com/
