Papa Françesku ka kritikuar Ukrainën për ndalimin e një kishe ortodokse të lidhur me Rusinë, Kishën Ortodokse të Ukrainës (UPC), në një tjetër shenjë të përçarjes në rritje midis Kievit dhe Vatikanit.
Shumica e ukrainasve janë të krishterë ortodoksë, por ata janë të ndarë në një degë të lidhur tradicionalisht me Kishën Ortodokse Ruse dhe një kishë të pavarur, e cila u njoh nga hierarkia ortodokse botërore në vitin 2019.
Aktualisht ka dy kisha ortodokse në vend: nga njëra anë, Kisha e pavarur Ortodokse e Ukrainës e udhëhequr nga Metropolitan Epiphany. Ajo kishë u njoh nga Bartolomeu I në Stamboll, i cili konsiderohet “koka e nderit” e rreth 260 milionë të krishterëve ortodoksë në mbarë botën.
Nga ana tjetër, është UPC, e cila është një kishë autonome brenda Kishës Ortodokse Ruse dhe nuk është shprehur shpesh politikisht në të kaluarën.
Gjatë lutjeve të së dielës në sheshin e Shën Pjetrit në Romë, Françesku theksoi rëndësinë e lirisë fetare.
“Ju lutemi, asnjë kishë e krishterë nuk duhet të shfuqizohet, drejtpërdrejt apo tërthorazi”, theksoi Papa, duke dënuar ligjin e nënshkruar së fundmi nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky.
“Lutja nuk është krim”, tha ai para mijëra pelegrinëve. Ai shtoi se është e rëndësishme t’i mundësohet kujtdo që dëshiron të lutet ta bëjë këtë në kishën që e konsideron të tyren.
Ukraina e konsideron ndalimin të justifikuar sepse, siç pretendon, Patriarkana e Moskës mbështet agresionin rus.
Me rastin e rregullimit të ri ligjor, i cili në fakt ndalon Kishën Ortodokse Ruse në territorin e Ukrainës, kreu i Kishës Katolike Greke të Ukrainës, Kryepeshkopi Sviatoslav Shevchuk, mbrojti vendimin, duke pretenduar se “kisha e lidhur me Moskën në Ukrainë përdoret si mjet militarizimi”.
Zelensky nënshkroi ligjin të shtunën pasi parlamenti e miratoi atë më 20 gusht. Rreth tre milionë adhurues u prekën nga ndalimi.
Kievi e ka akuzuar vazhdimisht Papën se është në anën e Rusisë, të cilën Vatikani e refuzon kategorikisht.
UPC i përkiste Patriarkanës së Moskës deri në vitin 2022, por pas pushtimit rus, zyrtarisht ndërpreu marrëdhëniet me Moskën dhe dënoi luftën, por Kievi ende e akuzon atë për përhapjen e propagandës pro-ruse.