Gjendet pas 22 vitesh teksti original i Marrëveshjes së Dayton-it, e cila kishte “humbur” nga Presidenca e Bosnjës, duke zhdukur një dokument autentik për të cilin Sarajeva duhet të mbante përgjegjësi, pasi ishte palë firmosëse.
Dokumenti është gjetur në Pale, qytetin e Republika Srbska, e cila gjatë Luftës së Bosnjës shërbeu edhe si shtabi i aparatit të dhunës së Radovan Karaçiçit dhe Ratko Mlladiçit.
Siç bën të ditur portali Klix me qendër në Sarajevë, pas një operacioni policor që erdhi si rezultat i një informacioni sekret të shërbimeve perëndimore, është arrestuar Zheljko Kuntosh, një serb i Bosnjës, i cili para prokurorëve ka deklaruar se donte ta shiste dokumentin në këmbim të 50 mijë eurove.
Por ky argument nuk bind aspak hetuesit, të cilët kanë prova se Kuntosh është një agjent sekret dhe punon për shërbimin e fshehtë serb.
Siç mësohet, mungesa e dokumentit original të Dayton-it nga ana e palës boshnjake mund të përdorej si një artifice legale për të krijuar trazira në Bosnjë. Presidenti i Republika Srbska, Milorad Dodik bëri një provë vitin e shkuar me referendumin për një festë fetare të serbëve, duke shkelur kështu Kushtetutën.
Nga SHBA dhe BE ky akt u cilësua si një “eksperiment” për të tentuar më pas pavarësinë e Republika Srbska, apo shkëputjen e saj dhe për t’ju bashkuar Serbisë. Dokumenti i gjetur përbën versionin e plotë të Marrëveshjes së Dayton-it. Ai u shpall “i humbur” në vitin 2008 nga Presidenca e Bosnjë-Hercegovinës.
Në atë kohë Presidenca drejtohej nga një përfaqësues serb. Ky institucion funksionon me rotacion: një mandat qeveris një boshnjak-musliman, një mandat një serb dhe një mandat një kroat.
Por më e çuditshmja e kësaj historie ishte se para pak muajsh edhe Ivica Daçiç, ministri i Jashtëm i Serbisë deklaroi se teksti i Marrëveshjes së Dayton-it ka humbur edhe nga arkiva e Ministrisë së Jashtme serbe; që do të thotë që dy nga firmëtarët e akordit të mos jenë përgjegjës për zbatimin e saj.
Dy kopjet e tjera origjinale të Marrëveshjes ndodhen në Ministrinë e Jashtme të Kroacisë dhe në Departamentin Amerikan të Shtetit në Uashington, si palë nënshkruese, por mosekzistenca e tyre në dy vendet që kanë përgjegjësinë kryesore për zbatimin e Marrëveshjes, shikohej si “minë me sahat” për paqen në Bosnjë dhe Ballkan. /tesheshi.com/
