27 vendet e mbetura anëtare të Bashkimit Europian do të takohen javën e ardhshme për të vendosur piketat e së ardhmes. Lajmi u bë i ditur nga presidenti i Këshillit Europian, Donald Tusk në një ditë të trishtuar për Europës, kur Britania vendosi me referendum të braktisë bllokun. Javën e ardhshme liderët e BE-së do të mblidhen pa Cameron ndërkohë që këto ditë do të jenë të nevojshme për të përtypur vendimin britanik dhe pasojat që pritet të sjellë.
Tusk tha se ka folur me liderët europianë në ditët e fundit dhe blloku është i përgatitur për rezultatin e i vendosur të ruajë unitetin. “Nuk mund të fshihet fakti që ne dëshironim një rezultat tjetër nga referendumi”, tha Tusk.
Sipas tij, nuk ka asnjë rrugë për të parashikuar të gjitha pasojat politike të kësaj ngjarjeje, sidomos për Britaninë e Madhe. “Eshtë një moment historic, por jo një moment për reagim histerik”, tha ai.
Po në Europë, ministri i Jashtëm gjerman, Frank-Ëalter Steinmeier, ishte i pari në reagimin e tij, duke e cilësuar rezultatin “vërtet kthjellues… duket si një ditë e trishtuar për Europën dhe Britaninë e Madhe”.
Martin Schulz, presidenti i parlamentit Europian tha se do të bisedonte me kancelaren gjermane, Angela Merkel “sesi mund të shmangim një reaksion zhinxhir” të shteteve të tjera që mund të ndjekin gjurmën britanike.
“Reaksioni zinxhir që po celebrohet tashmë nga euroskeptikët nuk do të ndodhë”, tha Schulz duke shtuar se BE ka tregun më të madh në botë të njësuar dhe “Britania sapo këputi lidhjet me këtë treg. Kjo do të ketë pasoja dhe nuk besoj se vende të tjera do të inkurajohen të ndjekin këtë shteg të rrezikshëm”.
Në Paris, ministri i Jashtëm francez, Jean-Marc Ayrault, shkroi në rrjetet sociale se vendimi ishte “i trishtuar për Mbretërinë e Bashkuar”, duke shtuar se ndërkaq, Europa do të vazhdojë përpara “duhet të reagojë dhe të fitojë sërish besimin e njerëzve të saj. Kjo është urgjente”.
Liderët e Bashkimit Europian duket se do ta kalojnë këtë të premte duke u përgatitur për samitin e krizës, për t’u takuar paraprakisht në fundjavë përpara samitit të rregullt të së enjtes. Prioritet do të vendoset parandalimi i një përhapjeje të idesë së shkëputjes në radhët e vendeve europiane dhe atyre të eurozonës.
Klasa politike e Europës duket se do të marrë kohë për të kuptuar dhe përshtatur me vendimin historik të Britanisë për t’u larguar nga BE. Edhe pse popullsia e vogël e Greenland u largua nga komuniteti ekonomik europian në vitin 1985, asnjëherë më parë një vend sovran nuk i ka lënë pusullën tregut më të madh të përbashkët në botë.
Britania e Madhe ishte ekonomia e dytë më e madhe e BE dhe fuqia më e madhe ushtarake. Ajo do të nisë procesin e shkëputjes ndërsa kontinenti përballet me disa kriza, numrin e madh të refugjatëve, dobësi ekonomike dhe Rusinë nacionaliste që kërkon të rikthejë rendin e pas luftës së ftohtë.
Por Brukseli do të kërkojë që Gjermania dhe Franca t’i tregojnë botës se Europa është gjithsesi funksionale. Italia mund të luajë rol në bisedimet e krizës, ndërsa nga Madridi nuk pritet shumë për shkak të zgjedhjeve që mbahen ditën e diel.
Një nga pyetjet më tensionuese është se kur qeveria britanike do të dorëzojë letrën formale të tërheqjes nga blloku, duke përdorur nenin 50, të patestuar më parë të traktatit europian. Pasi qeveria britanike të njoftojë synimin e saj për të përdorur këtë nen, ora nis numërimin për dy vjet negociata.
Britania e Madhe duhet të negociojë 2 marrëveshje, traktatin e divorcit për të hequr kontributin britanik në buxhetin e BE-së dhe sanksionimin e një statusi të 12 milionë britanikëve që jetojnë në BE dhe 3 milionë qytetarëve të BE-së që jetojnë në Britani.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/