Viçat e fermerit kanadez të qumështit Ben Loewith pranverën e ardhshme do të jenë ndër të parët në botë që do të rriten me një qëllim specifik mjedisor – të emetojnë më pak metan gjatë tretjes së ushqimit.
Në qershor, Loewith filloi të mbarësonte artificialisht 107 lopë dhe mëshqerra me spermën e një demi që ishte i pari në treg me tiparin gjenetik të emetimeve të ulëta të metanit.
“Mbarështimi në mënyrë selektive për emetime më të ulëta (metani), për sa kohë që nuk sakrifikojmë tipare të tjera, duket si një detyrë e lehtë”, tha fermeri kanadez.
Disponueshmëria komerciale e gjenetikës për të prodhuar lopë qumështore që lëshojnë më pak metan mund të ndihmojë në reduktimin e një prej burimeve më të mëdha të gazit serrë, thonë shkencëtarët dhe ekspertët e industrisë blegtorale.
Përtypja e bagëtive dhe belzhimi është një burim kryesor i emetimeve globale të metanit. Kompania gjenetike Semex, e cila shiste spermën e demit të Loewith, tha se nivelet e ulëta të metanit mund të zvogëlojnë emetimet e gazit serrë nga tufat kanadeze të qumështit me 1.5 për qind në vit dhe me 20 deri në 30 për qind deri në vitin 2050.
Këtë pranverë, kompania filloi tregtimin e farave me metan të ulët në 80 vende. Fara i është shitur industrisë blegtorale në MB, qumështoreve në SHBA dhe Sllovaki, ndër të tjera, tha zëvendëspresidenti i Semex, Drew Sloan.
Nëse blegtoria me sasi të ulët të metanit fillon globalisht, ajo mund të ketë një “ndikim të fuqishëm” në mbarë botën, tha profesori i shkencave të kafshëve në UCLA, David Fran Mitloehner.
Por disa drejtues të industrisë së qumështit nuk janë të bindur se rritja e bagëtive me nivele të ulëta të metanit është një opsion, sepse ata besojnë se mund të çojë në probleme të tretjes.
Departamenti i Bujqësisë i Kanadasë tha se nuk ka vlerësuar ende një sistem për të vlerësuar metanin themelor të prodhuar, por se ulja e emetimeve në industrinë e blegtorisë është “jashtëzakonisht e rëndësishme”. Blegtoria është burimi i 14.5 për qind të emetimeve të gazrave serrë në botë. Metani është gazi i dytë më i madh serrë pas dioksidit të karbonit.
Edhe pse fermerët mund t’i japin kafshëve aditivë për të reduktuar prodhimin e metanit, efektet e tyre zhduken pasi bagëtia ndalon së ngrëni dhe ato nuk miratohen për përdorim në SHBA, tha Mitloehner. Fara me metan të ulët është produkt i një partneriteti midis Semex dhe agjencisë kanadeze të qumështit Lactanet dhe bazohet në kërkimet e shkencëtarëve kanadezë.
Në prill, Lactanet publikoi vlerësimin e parë kombëtar gjenomik në botë të metanit dhe prodhoi rezultate për lopët dhe mëshqerrat Holstein në 6000 ferma, që përfaqësojnë gati 60 për qind të fermave kanadeze të qumështit.
Qeveria kanadeze aktualisht nuk ofron stimuj për rritjen e bagëtive me metan të ulët, por disa vende dhe kompani ushqimore kanë filluar të inkurajojnë fermerët e bagëtive të kalojnë në bagëti me prodhim më të ulët të metanit. Në vitin 2025, Zelanda e Re do të fillojë të tatojë fermerët e bagëtive për prodhimin e metanit nga bagëtia.
Kompania mëmë e Nestle dhe Burger King, Restaurant Brands International, po zgjidh problemin e metanit në zinxhirët e saj të furnizimit duke ndryshuar mënyrën se si ushqehen bagëtitë. Mitloehner tha se ai pret që kompanitë të njohin përfundimisht edhe blegtorinë me metan të ulët.
“Ndryshimi gjenetik është i përhershëm dhe kumulativ përmes brezave të ardhshëm, kështu që mund të çojë në reduktime të konsiderueshme. Ky nuk është sigurisht mjeti i vetëm që prodhuesit e qumështit mund të përdorin për të reduktuar metanin, por mund të jetë qasja më e thjeshtë dhe më e lirë,” tha nënkryetari i Semex, Michael Lohuis.
Ekspertë të tjerë të qumështit besojnë se një qasje e tillë mund të jetë problematike. Zëvendëspresidenti i vjetër i qumështores finlandeze Valio, Juha Nousiainen, paralajmëron se rritja e bagëtive që prodhojnë më pak metan mund të krijojë probleme me tretjen. Metani prodhohet nga mikrobet në zorrën e lopës ndërsa tresin fibrat, jo nga vetë kafsha, thotë ai. /tesheshi.com/
