Një popull pa kujtesë është i dënuar në rastin më të keq të zhduket, në rastin më të mirë të jetojë keq e mos më keq, duke u zvarritur në shkretinat e harresës së tij, ndaj për 5 maj duhen nderuar heronjtë, dëshmorët e Kombit. Nuk po hyj në atë diskutimin pse në 5 dhe jo në 6, se e konsideroj humbje kohe. Tek e fundit, Qemal Stafa sido që e la jetën mund të shënojë një datë përgjithësuese.
Meqë politika (e majtë dhe e djathtë) shkoi në varrezat e dëshmorëve me nga dy palë veteranë a kishte parasysh ndopak edhe heronjtë nacionalistë që dhanë jetën gjatë Luftës së Dytë Botërore në përpjekje ndaj pushtuesit? A ka ardhur koha ta themi copë që nuk ka dëshmorë partizanë të mirë dhe dëshmorë nacionalistë tradhëtarë? Dhe në ato varreza a duhet të gjejnë strehë edhe ballistët dhe legalistët? Dhe si përfundim, kjo historia e 28 mijë të rënëve a mund të rrudhet pak. Patriotët nuk kanë nevojë për numra, u mjaftojnë ngjarjet, të cilat shpesh i dhunojmë me lapidarë që ngjajnë si ndërtim pa leje.
Në librat e historisë nuk gjen një rresht të flasë mirë për aktivitetin politik, kombëtar dhe antifashist të Mit’hat Frashërit apo Abaz Kupit. Të mendosh që në jetën politike ata ishin kundërshtarë, por nuk ishin komunistë. Mujo Ulqinakun që e nderon Durrësi dhe gjithë Shqipëria ishte luftëtar me komandant Abaz Kupin apo?
Nacionalistët, pavarësisht se ishin kundërshtarë të komunistëve e gjetën forcën dy herë të nënshkruanin marëveshje me ta. Të ndërgjegjshëm se rreziku që i kanosej kombit ishte më i madh se qeveria e pasluftës, kemi Konferencën e Pezës dhe më vonë atë të Mukjes. Në të dyja rastet ishin komunistët ata që nuk i qëndruan besës dhe nuk u fshehën pas gishtit, por ditës për diell lidhën fatet e tyre me jugosllavët, Titon, Stalinin për hir të një pushteti që la në fatin e vet Kosovën dhe Çamërinë, por u ushtrua i plotë në mizorinë e tij në dy pëllëmbë tokë për gjysëm shekulli.
Tash, kohët kanë rrjedhur dhe shqiptarët nuk janë më ata të shekullit të XX, por ende nuk kanë bërë paqe mes vetes. Megjithëse mund të duken si përralla, por ndërgjegjet paqtohen në vorret e gjyshërve. Ende sot e kësaj dite në diskursin e kryetarit të qeverisë ballistët janë tradhëtarë, megjithëse kur shohin Kombëtaren vënë në kokë plisat e qeleshet e tyre. A i shkon njeri në mend se ballist Morina a Lorik Cana janë figura të paktën po aq të ndritshme sa Sejfi Protopapa që nuk dinte t’i binte topit?
Do të jetë shumë e vështirë që ky vend të ketë prosperitet, nëse ende sot e kësaj dite ballistët nuk luftuan po hanin pula, kurse partizanët bënë gjëmën me bukë misri në torbë. Vështirë do e kenë shqiptarët të gjejnë një të ardhme të ndritur, përderisa xhelatëve të Sigurimit sot u thurrim lavde, kurse bijtë e tyre në pushtet ngrenë grushtin përpjetë.
Me hall të madh do e kemi se ka gjasa që pasi të vdesin nga Perëndia dhe partizanët e fundit që na kanë mbetur (do kenë qenë o korierë, ose mbushnin ujë, pasi nga mosha para 70 vjetëve kanë qenë tek cinglat, jo tek maliheri), tek lapidari bëmat e luftës do na i rrëfejë Pandi me flokët e thinjur, të bardhë borë si mençuria e rrallë e këtij Kombi fisnik, të cilit i erdhi gjermani me makina të mëdha/ lyer me boja jeshile / që mos ta njihnim na…/tesheshi.com/
