Ndonjëherë është e vështirë të shkundësh tej ndjesinë e sikletshme që jemi dëshmitarë të shkrirjes së një ideje që dikur ishte Amerika.
Vendi është ende një superfuqi ushtarake dhe një central ekonomik dhe inovacioni, por kaq shumë nga institucionet tona po vërtetojnë ose se janë dëmtuar keqazi, ose se janë shkatërruar thellësisht.
Ky mendim nuk ndalte së më ngjethuri mendjen ndërsa shikoja debatin presidencial të së enjtes në Detroit. Më ngjante si zeniti i një karnavaleje absurdi, ndërsa kandidatët zbrisnin në nivel duke e bërë të dukej një konkurs për matjen e organit gjenital.
Vijoja të mendoja me tmerr, “një nga këta burra mund edhe të jetë presidenti i ardhshëm” – ose një demagog nga Nju Jorku, zjarrvënësi politik nga Teksasi ose kostumi i zbrazur nga Florida. (nuk shoh rrugë përpara për guvernatorin e Ohajos)
Në ndonjë sezon tjetër politik, liberalët do ta përshëndesnin një perspektivë të tillë me ngazëllim. Por nuk është ai sezon.
Në anën e demokratëve, kandidatja favorite është një person që ndryshon formë politike, tepër e rehatuar me shumë para, përdorimi nga e cila e serverit privat të email-eve ka sjellë një hetim nga ana e FBI-së dhe së cilës pjesa më e madhe e amerikanëve nuk i besojnë.
Kundërshtari i saj i vetëm është një socialist demokrat i vetëpërshkruar si i tillë që kërkon të realizojë ndryshime gjeneratash, bazuar në mosfunksionimin e sistemit dhe rritje domethënëse të taksave, gjatë një mandati presidencial. Dhe ai thotë se do të jetë në gjendje ta bëjë këtë me ndihmën e një revolucioni politik, që megjithatë duhet të materializohet së pari në kutitë e votimit.
Një nga këta persona do të jetë presidenti i ardhshëm i Shteteve të Bashkuara.
Dhe ky është vendi që ata do të marrin:
Ne jemi një vend i ngecur në një luftë të përjetshme që tashmë duhet të përballë kërcënimin nga grupi terrorist ISIS. Kandidatët republikanë kanë propozuar qasje nga më të ekzotiket ndaj këtij kërcënimi, duke përfshirë gjithçka nga krime lufte si tortura apo vrasja e familjeve të të dyshuarve për terrorizëm, deri tek bombardimi pa dallim në Lindjen e Mesme derisa të shohim nëse “rëra mund të ndriçojë në errësirë”.
Qeveria jonë është e falimentuar. Kemi degën e legjislativit që gjithnjë e më shumë e sheh rolin e vet si rezistencë më shumë sesa si veprim. Ka një vend vacant në Gjykatën e Lartë të cilin liderët republikanë në senat, në një lëvizje të habitshme e të paprecedent, thonë se nuk do të lejojnë ta mbushë presidenti i zgjedhur ligjërisht.
Vendimi mund t’i takojë presidentit të ardhshëm.
Por, e njëjta Gjykatë e Lartë vendosi se paratë janë e drejtë për të folur, duke hapur derën kanat për të lejuar super të pasurit të kenë një ndikim gati të pakufizuar në procesin elektoral.
Nuk është e habitshme që një studim i vitit 2014 gjeti se Amerika ishte transformua në një oligarki në vend të demokracisë.
Dhe ende, kjo është një ide që shumica e amerikanëve e kanë patologjikisht të pamundur ta përpunojnë. Ne vuajmë nga një glacializëm këndellës, me raste mallkojmë erërat që mbartin abdikimin tonë, por më shumti ne shpresojmë kundër çdo lloj shprese dhe pretendojmë se provat e gjërave të para e të ndjera janë ose gabim ose mirazhe. Por nuk është kështu.
Ne kemi miliona emigrantë pa dokumente në këtë vend, por reforma e gjerë e emrigracionit mbetet një gjë për të cilën flasin të gjithë por që nuk ecën kurrë përpara.
Infrastruktura jonë është në çregullim total, por në një vend ku urat po bien, kandidatët republikanë janë të fiksuar pas ndërtimit të muri në kufij. Qyteti Flint u helmua ndërsa zyrtarët kërkonin të nxirrnin qindarka.
Ngrohja globale vazhdon e patrajtuar, duke intensifikuar sipas gjasave ashpërsimin e motit ekstrem – nga thatësirat tek uraganët e ngricat – e megjithatë muajin e kaluar Gjykata e Lartë bllokoi përkohësisht ligjet e administratës Obama për të kufizuar lëshimin e gazrave që krijojnë efektin serrë nga centralet energjetike.
Sistemi ynë arsimor, nga parashkollorët tek kolegjet, u shërben të pasurve relativisht mirë, por shumë më tepër nuk kanë akses në të, ose i lë nën përgatitjen e duhur ose të mbytur në borxhe.
Ne na përndjek dhuna e armëve dhe masakrat masive dhe megjithatë askush nuk po lëviz për të gjetur një zgjidhje domethënëse.
Klasa e mesme e Amerikës po rrudhet. Sipas një raporti të dhjetorit nga qendra kërkimore Peë “plot 49 për qind e të ardhurave agregate të Shteteve të Bashkuara shkonin për familjet me të ardhura të larta në vitin 2014, një rritje prej 29 për qind krahasuar me vitin 1970. Pjesa e përbashkët e të ardhurave për shtresën e mesme ishte 43 për qind në viitn 2014, me një rënie substanciale nga 62 për qind në vitin 1970”.
Sistemi ynë i drejtësisë po tallet me konceptin e drejtësisë së barabartë racial të burgosjeve masive. Shtetet e Bashkuara janë jo vetëm “lideri botëror në burgosje me 2.2 milionë njerëz aktualisht në burgjet e vendit – një rritje prej 500 për qind përgjatë 30 vjetëve të fundit”, sipas projektit Sentencing, pork y grup vëren edhe se:
“Më shumë se 60 për qind e njerëzve në burgje janë tashmë të minoriteteve racore apo etnike. Për meshkujt me ngjyrë në të tridhjetat, 1 në 10 është në burg në një ditë të dhënë. Këto prirje intensifikohen nga ndikimi jo proporcional i “luftës ndaj drogës”, gjatë së cilës dy të tretat e të gjithë personave në burg për akuza të lidhura me drogën janë njerëz me ngjyrë”.
Lista është shumë e gjatë.
Ka një pakënaqësi që ndihet në këtë vend mes atyre që ndjejnë se janë lënë jashtë e pas nga të mirat e prosperitetit amerikan.
Edhe sa mund të mbajë qendra? Edhe sa gjatë mund të qëndrojnë iluzionet? Sa kohë do të duhet përpara se të nisim ta quajmë këtë epokë post-idealizmin e Amerikës?
*Charles M. Blow është kolumnist i gazetës “New York Post”
Përktheu: Juli Prifti – /tesheshi.com/
