Nga Bashkim Kastrati
Mund të duket e çuditshme, por aktualisht pajisja me patentë shofer kushton më lirë në Amerikë se sa në Kosovë. Por për fatin e keq të qytetarëve të Kosovës, të cilët nuk janë ende të pajisur me patentë shofer, çmimi për të kryer orët praktike dhe teorike pritet që së shpejti të rritet edhe për 128 euro. Ndërsa deri më tani ky çmim për 16 orë ka qenë mesatarisht 160 euro, por në këtë shumë nuk hyjnë shpenzimet tjera siç është certifikata e mjekut që kushton 20 euro, certifikata e kryqit të kuq kushton 15 euro, tërheqja e dokumenteve nga autoshkolla kushton 20 euro, testi teorik kushton 11 euro, ndërsa testi në vozitje kushton 26 euro.
Pra nëse i bëjmë një llogaritje, del se për të marrë patentë shoferin në Kosovë kushton së paku 252 euro. Por kjo kosto nënkupton se kandidati për patentë shofer nuk ka nevojë për orë shtesë dhe të gjitha testet teorike dhe praktike i kryen me herën e parë, e dihet se këtë gjë e arrijnë një numër i vogël i kandidatëve.
Por shumës minimale prej 252 euro, tashmë do t’i shtohet edhe shuma prej 128 eurove dhe kjo do të bëhet me Projektligjin e ri, i cili ende nuk ka dalë për votim në Kuvendin e Kosovës për shkak të krizës politike, por është miratuar në Komisionin parlamentar për Zhvillim Ekonomik.
Derisa në Kosovë për të marrë patentë shoferin do të kushtojë mbi 400 euro, në Amerikë, konkretisht në New York, kostoja është 100 dollarë, që i bie 90 euro. Këtë tesheshi.com e ka konfirmuar përmes një qytetari të New Yorkut, i cili punon në Kosovë, ndërsa e ka marrë patentë shoferin vitin e kaluar.
Ja pse po rritet çmim për të marrë patentë shoferin
Iniciativën për ta shtrenjtuar patentë shoferin e ka marrë Ministria e Infrastrukturës, e cila përmes rritjes së çmimit synon t’i zvogëlojë aksidentet në trafik. Por kjo është vetëm hipotetike, sepse nuk ka ndonjë hulumtim empirik, apo analizë profesionale që e ka dëshmuar këtë. Ndërsa ekspertët e telekomunikacionit në lidhje me këtë çështje kanë deklaruar se rritja e çmimit për patentë shofer nuk ndikon në uljen e rreziqeve në komunikacion dhe se siguria dhe mbarëvajtja arrihet nga institucionet përkatëse.
Me Projektligjin e ri për Patentë Shofer, i cili është miratuar në Komisionin parlamentar për Zhvillim Ekonomik është shtuar numri i orëve për aftësimin e kandidatëve për patentë shofer. Me shtimin e këtyre orëve është rritur edhe çmimi prej 128 eurosh. Megjithatë për shtimin e orëve pati edhe vërejtje nga disa anëtarë të Komisionit të cilët theksuan se me rritjen e çmimit pasurohen autoshkollat dhe varfërohet xhepi i qytetarëve. Por disa prej anëtarëve thanë se nuk çon peshë shtimi i orëve, por rritja e cilësisë për siguri më të madhe në komunikacion.
Kryetari i Komisionit, Muhamet Mustafa ka thënë se duhet të ashpërsohet kriteri për teste dhe provim, duke evituar keqpërdorimin dhe korrupsionin. Mustafa ka thënë se a janë pesë orë më shumë a më pak nuk do të luan rol.
Deputetja Sala Berisha-Shala, në mbledhjen e mbajtur të këtij komisioni ka thënë se qëllimi i ligjit është që të forcohet siguria në komunikacionin rrugor. Sipas saj, nëse shtohen edhe 100 orë teori dhe nuk forcohet kriteri i dhënies së provimit, atëherë nuk është bërë asgjë. Ajo tha se me shtimin e fondit të orëve teorike dhe praktike veç varfërohet xhepi i qytetarit, porse nuk ngritët cilësia.
Kurse, deputeti Fatmir Rexhepi tha se duhet të aprovohet propozimi i Ministrisë së Infrastrukturës për shtimin e orëve në aftësimin e kandidatëve për patentë shofer. Ai tha se sa i përket kostos që e ngarkon qytetarin, nuk është për me vajtuar këtë çështje.
“Sa i përket kostos që e ngarkon qytetarin nuk është për me vajtuar këtë çështje. Shikoni vetëm veturat, kështu që nuk është ndonjë problem i madh ajo punë. Më mirë është me marrë dije e me zgjatë pak mësimin, me u bërë pak më korrekt për aftësim në siguri për tërë jetën. Me investuar pak më shumë se sa me mbajt këtë dertin tjetër social”, tha deputeti Rexhepi.
Me këtë projektligj është përcaktuar që numri i orëve për teori të shtohet nga 16 në 20 orë, kurse për mësime në praktikë është shtuar nga 16 në 30 orë. Çmimi është caktuar të jetë minimal nga 7 euro e 82 centë për një orë mësim në praktikë, kurse për teori 2 euro e 8 centë.
Qytetarët: Komunikacionin duhet ta rregullojë më mirë policia, e jo të rritët çmimi
Lajmi se së shpejti do të rritet për 128 euro çmimi për patentë shofer ka shkaktuar kaos në zyrat për paraqitjen e provimeve teorike dhe praktike, pasi që qytetarët tentojnë që sa më parë ta marrin patentë shoferin dhe t’i ikin shtrenjtimit.
Në zyrën ku paraqitën provimet në Prishtinë janë shkaktuar radhë të gjata, ku njerëzit presin tërë ditën për ta paraqitur provimin. Gjithashtu pronari i një autoshkolle, i ka thënë portalit tesheshi.com se ka edhe rritje të numrit të kandidatëve që janë regjistruar për të kryer orët praktike në autoshkollë.
Ndërkaq, qytetarët janë të pakënaqur me shtrenjtimin e çmimit të patentë shoferit. Ata thonë se një kosto e tillë është shumë e lartë në krahasim me pagat dhe standardin jetësor që janë aktualisht në Kosovë.
“Kjo nuk ka asnjë logjikë. Arsyeja e rritjes së numrit të orëve gjoja për të rritur sigurinë dhe profesionalizmin e shoferëve nuk qëndron, sepse ka shofer që ka vozitur për 30 vjet dhe bën aksident, pra kjo varet prej shumë faktorëve dhe 10-15 orë nëse i bën më shumë një fillestar në fillim nuk ndikojnë asgjë që ai të sillet më mirë në komunikacion. Ata që nuk janë mësuar të vozitin nuk duhet që të kalojnë provimin dhe duhet të marrin orë shtesë deri sa të bëhen të gatshëm”, thotë Kushtrim Hyseni.
Ndërsa Faik Osmani thotë se siguria në komunikacion duhet që të bëhet përmes policisë së trafikut, e jo përmes rritjes së çmimit të patentë shoferit.
“Edhe 100 orë nëse i bëjnë obliguese nuk e shmangin sjelljen e keqe të dikujt në komunikacion. Komunikacionin duhet që ta rregullojë policia me njerëz profesionistë, duke vendosur edhe shenja të komunikacionit në rrugë të ndryshme, pasi që ka vende ku nuk ka aq sa duhet shenja të tilla paralajmëruese”, thotë ai. /tesheshi.com/
