Në hapësirën e thatë të Formacionit Gjeologjik McDermott në Australinë veriore, strukturat e vogla të njohura si tilakoidet, të zbuluara në cianobakteret e fosilizuara 1.75 miliardë vjeçare, ofrojnë dëshminë më të hershme të fotosintezës në Tokë.
Strukturat e lartpërmendura, të vendosura në qelizat e organizmave fotosintetikë modernë, përmbajnë pigmentin klorofil, i cili është vendimtar për fotosintezën.
“Kërkimi ynë ofron prova të drejtpërdrejta për praninë e cianobaktereve metabolike aktive që kryejnë fotosintezën oksigjenike,” thotë Catherine Demoulin, një paleomikrobiologe dhe drejtuese e kërkimit në Universitetin e Lièges në Belgjikë. Zbulimi vendos një moshë të re minimale për shfaqjen e tilakoidit që përmbajnë cianobaktere, duke ofruar njohuri për ekosistemet e hershme të Tokës dhe vetë origjinën e jetës.
Fotosinteza, procesi themelor i shndërrimit të dritës së diellit në glukozë dhe oksigjen, mbështet mbijetesën e shumicës së formave të jetës. Ndërsa historisë së hershme të Tokës i mungonte oksigjeni i lirë i bollshëm, e ashtuquajtura Ngjarja e Madhe e Oksidimit rreth 2.4 miliardë vjet më parë shënoi një rritje të mprehtë të niveleve të oksigjenit, potencialisht e lidhur me shfaqjen e organizmave fotosintetikë.
Dëshmitë ekzistuese mikrofosile të cianobaktereve, si Eoentophysalis belcherensis nga 2.018 miliardë vjet më parë, përballen me sfida për shkak të vështirësisë së interpretimit dhe natyrës së brishtë të strukturave të brendshme. Për të adresuar këtë çështje, ekipi i Demoulas përdori mikroskopi me rezolucion të lartë në mikrofosilet Navifusa majensis nga formacionet gjeologjike Grassy Bay dhe McDermott në Australi, të cilat datojnë përkatësisht 1.01 dhe 1.75 miliardë vjet më parë.
Hulumtimi zbuloi membranat tilakoid në organizmat njëqelizore, duke zgjeruar të dhënat fosile 1.2 miliardë-vjeçare të tilakoideve. Kjo nënkupton që evolucioni i fotosintezës oksigjenike i parapriu periudhës së ekzaminuar. Megjithatë, nëse ka kontribuar në Ngjarjen e Madhe të Oksidimit mbetet e pasigurt, duke kërkuar hetime të mëtejshme të fosileve edhe më të vjetra.
Zbulimi i tilakoideve ofron prova të drejtpërdrejta për një moshë minimale prej rreth 1.75 miliardë vjet, për divergjencën midis cianobaktereve që mbajnë tilakoid dhe jo-tilakoid, sipas autorëve të studimit, i cili u publikua në revista Nature. Ata parashikojnë analiza të mëtejshme të ngjashme të mikrofosileve të ruajtura mirë në mënyrë që të zgjerojnë të dhënat gjeologjike të fotosintetizuesve të oksigjenit dhe ekosistemeve të hershme, me zhvillimin e qelizave komplekse. /tesheshi.com/
