Nga Bekim Laci
Marrëveshja e arritur mes katër liderëve politikë maqedonas me ndërmjetësimin e Komisionerit evropian Johans Hahn, i ka prapaskenat e veta të cilat nuk u shfaqën në publik.
E vetmja gjë për të cilën zyrtarisht u njoftua opinioni është se marrëveshja e aritur nënkupton zgjedhje të parakohshme në prill të viti 2016-të, ndërsa për çështjet tjera siç tha Hahn, do të diskutohet në takimin e ardhshëm i cili do të mbahet më 10 qershor në Bruksel.
Pikërisht kjo deklaratë, e cila nuk përmban sqarime plotësuese, ka rritur akoma më shumë nivelin e spekulimeve te qarqet politike të cilat e interpretojnë sipas dëshirave të veta.
Mediat proqeveritare maqedonase e kanë komentuar me triumfalizëm, pasi siç shkruajnë, dokumenti nuk parasheh qeveri teknike apo kalimtare, ndërkohë që ato të afërta me LSDM-në opozitare, duke iu referuar burimeve partiake të cilat kanë qenë pjesë e ekipit negociator, shkruajnë se për opozitën maqedonase zgjedhjet e parakohshme nuk mund të organizohen përderisa në krye të qeverisë të jetë Gruevski:
“Nëse më 10 qershor palët nuk dakordohen për përbërjen e qeverisë, marrëveshja për zgjedhje të parakohshme do të jetë e pavlevshme”, kanë kërcënuar nga LSDM-ja, e cila insiston në qeveri kalimtare si parakusht për zgjedhje të lira dhe demokratike.
Ndërsa subjektet politike shqiptare BDI dhe PDSH nuk kanë komentuar. Por përkundër insistimit, ka qenë deputetja Ermira Mehmeti e cila në profilin e saj në Facebook kishte shkruar: “Marrëveshja për zgjedhje në prill 2016 nënkupton se qeveria, duke nisur nga sot, është në dorëheqje”, që dallon shumë nga qasja e bashkëpartiakëve të saj.
Afrim Gashi nga lëvizja BESA, për portalin tesheshi.com thotë se ata nuk mund të thonë se janë të kënaqur, aq më shumë që në këtë marrëveshje nuk janë dhënë shenja serioze se, përveç ndërrimit të pushtetit, është temë edhe ridefinimi i shtetit, për çka insistojnë dhe janë të bindur se ndryshe nuk bën:
“Prandaj, çdo marrëveshje që nuk e përfshin edhe këtë temë, jemi shumë të sigurt se kjo vetëm e shtyn më tej paraqitjen e një krize tjetër në të ardhmen dhe nuk krijon stabilitet të qëndrueshëm që të arrihet ajo që vërtet e dëshirojnë qytetarët e Maqedonisë: krijimi i një shteti funksional, të suksesshëm dhe të gatshëm për integrim në BE dhe NATO”, tha Gashi.
Për analistin Sulejman Rushiti, Maqedonia gjendet në një udhëkryq në të cilin si qytetarët e Maqedonisë, ashtu edhe ndërmjetësuesit evropian, duhet të vendosin për vlerat dhe standardet evropiane nga njëra anë, ose për shoqëri të kapur nga krimi nga ana tjetër:
“Çdo lëshim pe ndaj treshes Gruevski, Ahmeti dhe Thaçi ose kërkesë për reterim nga njëmbëdhjetë pikët e parashtruara nga Zaev, nënkupton zhbërjen e të gjitha rekomandimeve të Bashkimit Evropian. Çdo tolerim i krimit me kollare politike në Maqedoni do të ishte inkurajim për krimin në rajon dhe më gjerë, përfshi edhe vetë vendet e Bashkimit Evropian”.
Analisti Mersel Bilalli, marrëveshjen e arritur e sheh si hap shumë serioz në drejtim të rënies të, siç thotë, regjimit të Gruevskit, ndërkohë që insiston në qeveri kalimtare si epilog të vetëm:
“Këtë e shoh si modalitet i cili do të definohet ditët në vazhdim, por opozita duhet të vazhdojë protestat dhe shpalljen e “Monstrës” që t`i forcojë më tepër pozicionet negociuese”, ka shtuar ai.
Marrë në përgjithësi, opinioni në vend është pesimist se me 10 qershor mund të arrihet marëveshje, gjë e cila akoma më shumë mund të përshkallëzojë krizën në vend, që do të detyrojë opozitën maqedonase të publikojë materialet e përgjimeve për rastin “Monstra”, që sipas një varianti është vënë në pauzë, si rezultat i marrëveshjes së arritur mes liderëve politikë.
Një nga variantet e përfolura, është se pas këtij përshkallëzimi eventual, mund të pritet inkuadrimi i drejtpërdrejtë i diplomacisë amerikane. /tesheshi.com/