Në një rubrikë të re kushtuar tensioneve në veri të Kosovës, Daniel Serwer, profesor i shquar amerikan nga Universiteti Johns Hopkins dhe ekspert i situatës në Ballkan, paralajmëroi se çdo tërheqje e autoriteteve nga Prishtina do të kishte pasoja katastrofike për këtë vend, dhe u bëri thirrje politikanëve amerikanë që të rishqyrtojnë politikën e tyre në Ballkanin Perëndimor.
Duke përshkruar tensionet në veri të Kosovës, Serwer tha se “huliganët serbë po bllokojnë rrugët, po sulmojnë gazetarët, po qëllojnë kundër policisë dhe pjesëtarëve të KFOR-it”, por edhe se ata “nuk janë banditë të rastit”, por ata që “paguhen dhe e kontrollohen nga Beogradi”.
“Sido që të jenë arsyetimet fillestare për këtë sjellje, efekti përfundimtar është minimi i dialogut me Prishtinën dhe parandalimi i shqyrtimit serioz të propozimit ende të papublikuar dhe për këtë arsye ende të paqartë franko-gjerman për ‘normalizim’ të përkohshëm”, shkruan Serwer.
Gabimet e SHBA dhe BE
Në formimin e një bashkësie të komunave me shumicë serbe, të cilën e mbron Beogradi, ky ekspert amerikan thotë se “çrregullimi ekzistues dëshmon pa dyshim se lënia e rrugës për këtë çështje në kushtet aktuale do të ishte katastrofike për shtetin e Kosovës”.
“Pushteti që tani është pas barrikadave do të bëhej pastaj pushteti që do të udhëhiqte institucionin që shteti i Kosovës e njohu dhe e pranoi. Do të ishte më se marrëzi ta bësh këtë, jo vetëm sepse ato autoritete janë kriminale dhe të lidhura me shërbimet sekrete serbe”, shtoi ai.
Sipas Serwer-it, situata aktuale duhet të “turpërojë të gjithë diplomatët amerikanë dhe evropianë që mbrojnë bashkimin e komunave me shumicë serbe”, dhe se “kryetari në mesin e tyre” janë Gabriel Escobar, Zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit Amerikan të Shtetit për Ballkanin Perëndimor, këshilltari i Departamentit të Shtetit Derek Chollet dhe kreu i BE-së për politikën e jashtme dhe të sigurisë, Josep Borrell.
“Ata mendonin se dhënia e një komuniteti komunash me shumicë serbe për Beogradin do t’i zbuste pikëpamjet e tyre. Kjo ishte marrëzi. Në vend të kësaj, ata morën përpjekjet e destabilizimit të (presidentit serb Aleksandar) Vuçiç. Ata morën gjithashtu një sërë postimesh ofenduese në Tëitter drejtuar gjermanëve dhe evropianëve të tjerë nga Beogradi. Kjo përfshin inkurajimin e vendosjes së trupave serbe në Kosovë dhe bërjen e qartë se Beogradi tani për tani nuk është i interesuar të realizojë ambicien e tij të deklaruar për anëtarësim në BE,” tha Serwer.
Ai beson se rrënimi i dhunshëm i barrikadave, që do të bëhej nga KFOR-i dhe Policia e Kosovës, mund të shkaktojë trazira.
“Kokat e nxehta në Kosovë duan që KFOR-i të rrënojë barrikadat, në bashkëpunim me Policinë e Kosovës. Nëse nuk përgatitet dhe ekzekutohet me kujdes, mund të bëjë një rrëmujë të madhe dhe të shkaktojë siklet për palët e përfshira. Është shumë më mirë të negociohet përfundimi i trazirave nga një pozicion pushteti. Vetëm nëse këto negociata dështojnë, duhet të përdoret forca, në mënyrë të vendosur dhe efektive. Udhëheqësit e trazirave duhet të arrestohen dhe të gjykohen në Kosovë ose të deportohen në Serbi, me kusht që Beogradi t’u premtojë bindshëm se do t’i ndjekë penalisht”, pohon Serwer.
Vuçiç, sipas tij, po zbaton strategjinë e Putinit në vitin 2014.
Përveç kësaj, thekson ai, “Evropa dhe SHBA-ja duhet t’ia bëjnë të qartë Serbisë se nxitja e trazirave në Kosovë ka pasoja”, dhe citoi opinionin e analistit boshnjak Jasmin Mujanoviç.
Konkretisht, pesë vendet e BE-së që nuk e njohin Kosovën duhet të shohin se si po ia lehtësojnë Serbisë punët. Njohja e plotë e sovranitetit të Kosovës dhe fillimi i pranimit të saj në BE dhe NATO është diçka që Perëndimi mund ta bëjë sot, pa kërkuar asnjë kontribut nga Beogradi, Moska apo Pekini.
“Kjo ka kuptim. Edhe nëse një ose dy vende që nuk e njohin Kosovën do të bënin siç sugjeron Jasmin, do të bënte një ndryshim të madh kur bëhet fjalë për armiqësinë e Beogradit. Në një mënyrë apo tjetër, Perëndimi duhet të tregojë se destabilizimi nuk është në interesin e Serbisë dhe se ai nuk duhet të ndodhë më kurrë”, shtoi Serwer, i cili mendon se Vuçiç po zbaton në Kosovë strategjinë e presidentit rus Vladimir Putin në vitin 2014 në Donbas.
“Nuk mund të lejohet që agresioni përmes destabilizimit t’i shpërblehe”, tha ai. /tesheshi.com/