7-vjetori i pavarësisë e gjen Kosovën si mos më keq në raport me tokën bujqësore. Mijëra hektarw tokë të plleshme janë “konvertuar” në tokë banimi. Si përfundim, nëse vazhdohet me këtë trend, në një të ardhme të afërt kosovarët do të kenë probleme edhe për kultivimin e rendimenteve “elementare”
Shkruar nga: Zekrija Shabani
Prishtinë – Siç po ecën puna, qytetarëve në shumë Komuna nuk do t`u mbetet tokë as për bahçe. Mijëra hektarë tokë bujqësore çdo vit humbasin për shkak të ndërtimeve për banim – njw dramw sa bujqwsore e sa urbane, qw e ka pwrjetuar e po e pwrjeton dhe Shqipwria amw.
Të dhënat zyrtare tregojnë se, që nga shpallja e pavarësisë e deri më tani, në gjithë Kosovën janë “shuar” mbi 8 mijë hektarë tokë buke.
Edhe më keq, një pjesë e madhe e tokës së bukës komunave u është marrë nga Agjencia Kosovare e Privatizimit dhe nuk mund të shfrytëzohet nga askush.
Prona të tilla në territore të ndryshme të komunave që dikur ishin oborre të ndërmarrjeve gjigante, tani janë kthyer në objekte kolektive banimi.
Kjo po i shqetëson komunarët që, përveç se nuk po kanë mundësi t’u ofrojnë investuesve hapësirë për zhvillim biznesi, nuk po kanë as ku të ndërtojnë shkolla e spitale për nevoja të qytetarëve.
Tani që toka “po harxhohet”, atyre duket se u ka rënë ndërmend se kanë nevojë për të që të zhvillohen ekonomikisht.
Në drejtorinë e Asociacionit të Komunave të Kosovës, tregojnë se me ligjin e ri për dhënien në shfrytëzim dhe këmbimin e pronës së paluajtshme të komunës, pritet të rregullohet kjo çështje.
“Disa komuna kanë mbet me shumë pak pronë komunale. Më herët komunat ia kanë dhënë pronat ndërmarrjeve shoqërore që po i privatizon AKP-ja, thuhet në përgjigjet e këtij agjencioni.
Ndërkaq në ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural thonë se nuk kanë të dhëna të sakta se sa është sipërfaqja e tokës që u reduktohet fermerëve për çdo vit.
Megjithatë, situata me humbjet e tokës bujqësore për ta është shqetësuese.
“Sipas disa studimeve të realizuara me një projekt të financuar nga fondet strukturore të BE-së, të cilën e ka mbështetur MBPZHR-ja llogaritet që në mënyrë të planifikuar ose të paplanifikuar sipërfaqja e tokës bujqësore që humbasim për një vit sillet prej 400-500 ha”, thonë në zyrën për informim të kësaj ministrie.
Një informacion më të saktë rreth humbjes së tokës bujqësore, sipas tyre do të nxirret vetëm kur të publikohen rezultatet e Regjistrimit Bujqësor, i realizuar në muajin nëntor të vitit të kaluar.
Disa nga arsyet e humbjes së tokës bujqësore janë ndërtimet pa leje nga organet kompetente, ndërtimet pa kritere dhe pa planifikim urban, eksploatimi i gurëve dhe zhavorrit në tokën bujqësore pa leje nga organet kompetente, zgjerimi i zonës urbane në tokën bujqësore kualitative në mënyrë të pastudiuar dhe të paargumentuar, ndërtimi i autostradë – rrugëve magjistrale, etj.
Ndërsa, vetëm sipërfaqja që është shndërruar në tokë jobujqësore me pëlqim të Ministrisë së Bujqësisë, e cila ka qenë me interes komunal apo shtetëror, prej vitit 2006 kur ka hyrë në fuqi ligji për tokën bujqësore dhe deri më tani, është gjithsej 75.82 hektarë.
“E ne, me propozim të komunave, varësisht se çfarë parashohin ato në planet zhvillimore të tyre për zona të ndryshme e japim edhe pëlqimin apo mospëlqimin tonë të cilin komunat mund ta shndërrojnë në vendim ose ta refuzojnë në tërësi”.
Sipërfaqet e tokës bujqësore, për të cilat është dhënë pëlqim nga Ministria, ata thonë se kanë qenë me interes shtetëror apo komunal, p.sh. për krijimin e zonës ekonomike për ndërtimin e objekteve qoftë për energji apo objekte tjera si shkolla; etj.
“Ligji për tokën bujqësore ekziston që nga viti 2006 dhe në fuqi janë edhe 9 akte të tjera nënligjore që janë nxjerrë për një zbatim sa më të mirë të këtij ligji, por në përgjithësi mungojnë planet zhvillimore komunale”.
Njëzet komuna nuk i kanë planet zhvillimore komunale dhe shumica e atyre komunave që kanë hartuar këto plane, nuk kanë marrë pëlqimin e Ministrisë së Bujqësisë për zgjerimin e zonës urbane në tokën bujqësore. Ndërsa, asnjë komunë nuk ka të hartuar plan zhvillimor rural, me të cilin do duhej të bëhej zonimi i ndërtimeve për çdo vendbanim, në qytet dhe fshat./TeSheshi.com/
