Nga Blendi Gashi
Në kohën kur po shtohen ndjeshëm zërat për zgjedhje të parakohshme parlamentare, si dhe pas premtimit të presidentit Thaçi për përfaqësim të komunitetit malazez dhe atij kroat me nga një një deputet në Kuvend, është edhe diaspora kosovare ajo që kërkon pesë ulëse në institucionin ligjvënës.
Shukrije Ramadani nga Qendra Kulturore për Diasporë e Mërgatë- Zvicër, thotë se diaspora ashtu siç erdhi e kontribuoi për çlirimin e vendit, ka tashmë dhe të drejtën të ketë deputetët e saj.
“Përderisa komunitetet tjera që kanë vetëm 5 për qind, kanë deputetët e tyre, ne që jemi më shumë se gjysma jashtë atdheut pse nuk e kemi të drejtën të kemi deputetë në institucionin më të lartë të vendit?”, ka thënë Ramadani.
Një kërkesë të tillë e ka përkrahur edhe ministri i Diasporës, Valon Murati i cili në një intervistë për mediat kosovare deklaroi kohë më parë se krijimi i vendeve të rezervuara (5 sosh), do të ishte zgjidhja më e mirë për përfaqësimin e diasporës në institucionet e vendit.
Partitë “pro” diasporës në Kuvend
Partitë politike, si ato në pushtet dhe opozitë, përkrahin idenë që diaspora të ketë përfaqësuesit në Kuvend, por që ndajnë mendime të ndryshime për sa i përket numrit.
Partia Demokratike e Kadri Veselit kërkon t’i bëhen tri vende diasporës, duke e zyrtarizuar këtë kërkesë në Konventën e mbajtur të shtunën në Prishtinë.
Mirëpo, kjo parti s’ka treguar se si do të zbatohet kjo ide pasi kërkon ndryshime kushtetuese. Aktualisht, asnjë deputet s’është paraparë të shkojë drejtpërdrejt në Parlament nga diaspora, përpos atyre të pakicave që i kanë vendet e rezervuara.
Adnan Rrustemi, përfaqësues i Vetëvendosje-s në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), thotë se mërgata e cila ka dhënë një kontribut të madh ekonomik e politik si në të kaluarën ashtu edhe tani, duhet të përfshihet në institucione dhe në jetën shoqërore e politike të vendit.
“Fatkeqësisht dhe aspak për fajin e saj, roli politik i mërgatës është reduktuar në minimum, për të mos thënë është zhdukur fare, dhe e tërë kjo gati se qëllimshëm nga qeverisjet e deritanishme. Prandaj, konsideroj që përfaqësimi i mërgatës në institucione dhe pjesëmarrja e saj në zgjedhje është i domosdoshëm, duke u njohur të drejtën dhe garantuar mundësinë për të votuar në Kosovë. Ndërsa çështja e modaliteteve të përfaqësimit duhet të diskutohen me vet mërgatën, me qëllim që çfarëdo modaliteti të mos shërbej si kufizim i pjesëmarrjes, por si një mundësi më shumë për mërgatën. Deri atëherë, institucionet shtetërore duhet të ndërmarrin veprimet që e lehtësojnë pjesëmarrjen e mërgatës në zgjedhje ardhshme”, thotë Rrustemi për tesheshi. com.
Jahja Lluka, kryesues i Departamentit për çështje të diasporës në Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës, thotë se institucionet e vendit nuk kanë bërë ndonjë gjë të prekshme për mërgatën e cila ka dhënë kontribut të pamohueshëm, andaj edhe duhet të jetë pjesë e institucioneve.
“Ideja për përfaqësimin e diasporës në institucione është propozuar nga AAK-ja. Tre apo pesë ulëse për mërgatën në Kuvend është çështje e ndryshimeve ligjore të cilat janë të domosdoshme. Unë personalisht jam që diaspora të përfaqësohet me pesë vende për në parlament”, thotë Lluka për tesheshi. com. /tesheshi.com/
