Ata ishin dëshmitarë të rrëzimit të regjimit të Muammar Gaddafi dhe po rriten në një atmosferë luftarake, kështu që nuk ka dyshim se gjendja psikologjike e rinisë libiane është kritike.
Kanë kaluar gati një gjysmë viti, pasi Marshal Khalifa Hafter filloi një sulm ndaj kryeqytetit të Libisë, Tripoli. E fundit në një seri betejash brutale që nga revolucioni i vitit 2011, ajo ka vendosur një alarm për gjendjen psikologjike sidomos të të rinjve të vendit.
Një vajzë 20-vjeçare piu pilula me qëllimin për të vrarë veten, e tmerruar nga egërsia e luftimeve që u zhvilluan pranë shtëpisë së saj. Familja e saj nuk dëshironte të linte shtëpinë, kështu që vajza u përpoq të vriste veten nga frika..
Dhuna kronike e armatosur, pasurimi i paligjshëm i një grushti njerëzish në mes të mjerimit social në rritje, qeverisë së pafuqishme, mungesës së shërbimeve dhe shpërnguljeve, të gjitha po ndikojnë fuqimisht në përhapjen e problemeve psikologjike ndër libianë.
Të rinj që joshen nga milicitë
Rreth 120,000 civilë janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre në Tripoli për shkak të një përplasjeje të armatosur që vazhdon edhe sot e kësaj dite, me disa mijëra të vrarë ose të plagosur. Aviacioni i huaj çdo ditë bombe Aeroportin e Mitigës dhe objektivat ushtarake në periferi jugor të Tripolit.
Në Fakultetin Ekonomik të Universitetit të Tripolit, Mahmoud Ahmed Danaf, një profesor me arsim amerikan, përballet me sfidat e luftës çdo ditë. Numri i studentëve u ul me 20%, shpjegon ai, sepse disa studentë u bashkuan me grupe të armatosura, disa u bënë të pastrehë, disa u larguan nga vendi.
Profesorët marrin paga të ulëta, të cilat shpesh kanë muaj me vonesë dhe sindikata është e dobët. Ndërprerjet e energjisë janë të rregullta dhe shpesh nuk janë të arritshme për bibliotekat dhe projektet në internet, dhe klasave mësimore shpesh u mungojnë kushtet bazë, dërrasat e zeza dhe dyert.
Ka incidente siç janë rastet kur një student me armë i drejtohet një profesori duke i kërkuar një notë më të mirë.
Thotë Danaf: “Unë shoh shumë njerëz të mirë, por mendja e tyre është bosh. Ne përpiqemi t’i heqim ato nga rruga dhe larg milicive, por ndonjëherë ato janë joshur nga paratë dhe një ndjenjë e fuqisë. Ne përpiqemi t’i bindim se në vend të kësaj ata duhet të përpiqen të ndërtojnë një të ardhme më të mirë për veten e tyre”.
Psikiatria si vend i sigurt
Dr. Anëar Farjalla është psikiatër që punon që nga vitet ’80. Sot ai kryesisht trajton libianët e rinj në të njëzetat e tyre.
Një nga pacientët e tij, pasi u kurua me sukses nga një çrregullim psikiatrik, doli nga klinika por u dhunua nga një bandë. Pasi u torturua dhe u abuzua seksualisht, dhe pasi u la i lirë, ai erdhi sërish në klinikë duke e konsideruar atë një vend të sigurt.
Ndërsa konflikti në Libi vazhdon, shërbimet e psikologëve dhe psikiatërve po pranohen gjithnjë e më shumë në një kulturë ku sëmundja mendore shpesh stigmatizohet. /tesheshi.com/
