Nga Bashkim Kastrati
Papunësia është një nga problemet më të mëdha me të cilën po përballet Kosova. Edhe pse ka pasur pretime të shumta dhe ka qenë gjoja prioritet i shumë qeverive krijimi i vendeve të reja të punës, kjo gjë në realitet nuk ka ndodhur.
Gjatë këtyre viteve ka pasur shifra të ndryshime dhe shpesh kontradiktore të numrit të të papunëve në Kosovë.
Se papunësia mbetet problemi kryesor më të cilën përballen qytetaret e Kosovës, thuhet edhe në një raport të publikuar nga Programi për Zhvillim i Kombeve të Bashkuara (UNDP), sipas të cilit 78 për qind e qytetarëve të Kosovës mendojnë se kushtet socio-ekonomike janë problemet më të mëdha me të cilat përballet Kosova.
Sipas të dhënave të hulumtimeve të ndryshme vendore dhe ndërkombëtare, të prekurit nga papunësia janë të rinjtë, ku edhe sipas anketës të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, 57.7 për qind e të papunëve i takon moshës 15-24 vjeç.
Në vitin e fundit thuhet se në Kosovë niveli i papunësisë ka shënuar rënie të lehtë. Sipas të dhënave të publikuara ditë më parë nga Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK), thuhet se shkalla e papunësisë në vitin 2015 ka qenë 32.9 për qind, kurse në vitin 2014 kjo vlerë ka qenë në 35 për qind.
Por, pavarësisht statistikave, përfaqësues të punëtorëve mbajnë qëndrimin e tyre se shkalla e papunësisë është mbi 50 për qind.
Kryetari i Bashkimit të Sindikatës se Pavarur të Kosovës, Haxhi Arifi, në vazhdimësi ka deklaruar se nevojitet një angazhim më i madh i institucioneve relevante për të krijuar vende të reja të punës, e rrjedhimisht kjo të ndikojë edhe në përmirësimin e përgjithshëm të gjendjes sociale në Kosovë. Ai ka thënë se përqindja e papunësisë është më e lartë se ajo që paraqitet në shifrat zyrtare.
Ja çka na tregojnë statistikat e viteve paraprake
Se përqindja e prezantuar e papunësisë është jo reale tregojnë edhe statistikat e viteve paraprake. Kj0 për faktin se në regjistrimin e popullsisë në vitin 2011, shkalla e papunësisë ka qenë rreth 45 për qind.
Duke marrë parasysh këto të dhëna, njohësit e fushës së ekonomisë thonë se Kosova nuk ka pasur një normë të lartë të zhvillimit ekonomik e cila ka mundur të ndikojë kaq shumë në rënien e papunësisë nga 45 për qind në rreth 33 për qind. Pra nuk ka pasur rritje të theksuara të investimeve, as rritje të madhe të bruto-prodhimit vendor për t’u rritur aq shumë numri i të punësuarve.
Ndryshe, ditëve të fundit, ka pasur një angazhim të autoriteteve kompetente për hapjen e vendeve të reja të punës nga investitorë të jashtëm.
Rreth 40 kompani kanë prezantuar qindra vende të reja të punës në Kosovë, por edhe në Gjermani, kryesisht për profesionet e ndërtimtarisë, të përpunimit të ushqimit, arkitekturës, enterierit, në fushën e mjekësisë dhe të tjera.
Por njohësit e çështjeve ekonomike thonë se për të pasur rritje të ndjeshme të numrit të të punësuarve, duhet që Qeveria e Kosovës të krijoi kushte të përshtatshme për tërheqjen e investimeve të huaja. Pasi që vetëm investimet e mëdha ndikojnë drejtpërdrejtë në hapjen e vendeve të reja të punës dhe në rritjen ekonomike të Kosovës.
Ndryshe, edhe në anketën e publikuar nga Agjencia e Statistikave të Kosovës, thuhet se prodhimi, tregtia arsimi dhe ndërtimtaria janë sektorët në të cilët është i punësuar numri më i madh i qytetarëve.
Kurse sa i përket të punësuarve rezulton se 28 për qind e personave të punësuar kanë kontratë të përhershme në punën e tyre kryesore, ndërkohë që 72 për qind kanë kontratë të përkohshme. /tesheshi.com/
