INTERVISTË/ Fatmir Limaj: Isa Mustafa s’mund ta ndryshojë modelin e PDK-së!

Lideri i NISMËS për Kosovë, Fatmir Limaj, gjatë një interviste për portalin TeSheshi ka folur për qeverisjen e deritashme nga Isa Mustafa. Ai beson se kryeministrit të ri duhet t’i jepet kohë, ndërsa shprehet skeptik se mund ta ndryshojë “modelin qeverisës të PDK-së”. Prishja e Bllokut opozitar, sipas tij, ishte fatkeqësi për Kosovën që e ndihmuan shumë faktorë, veçanërisht Gjykata Kushtetuese e Kosovës

Nga Jeton Llapashtica

Prishtinë – Kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa, është në mes të dy zgjedhjeve: ta ruaj status quo-n qeverisëse të krijuar nga PDK-ja, që do të thotë, të vazhdojë keqqeverisja, kapja e institucioneve të pavarura dhe korrupsioni, apo ta ndërrojë këtë kurs të qeverisjes me qeverisje më të mirë. Zgjedhja e dytë është tejet e vështirë, për shkak se partner të koalicionit e ka një parti që e ka fundosur shtetin, por duhet t’i jepet kohë.

Kështu mendon lideri i NISMËS për Kosovë, Fatmir Limaj, i cili gjatë një interviste për portalin TeSheshi, ka theksuar se koalicioni qeverisës LDK – PDK përbëhet nga grupe të personave që s’kanë besim në njëri-tjetrin, s’kanë vullnet dhe as energji për të punuar.

“Çfarë ekipe kemi sot në qeverisjen në Kosovë? I kemi dy partner të cilët e kanë një mosbesim të thellë në njëri-tjetrin, e kanë një partneritet jo të natyrshëm, me probleme morale”, thotë Limaj.

“Unë e admirojë zotin Mustafa nëse arrin të bëjë diçka nga kjo (qeverisje ndryshe nga PDK).  Unë nuk do ta imagjinoja vetën në një situatë të tillë, sepse, është jashtëzakonisht vështirë nëse është qëllimi për ta ndryshuar vendin”, shprehet ai.

Limaj beson se LDK-ja ka gabuar rëndë kur ka vendosur t’i thotë “po” PDK-së, ngase, sipas tij, të gjitha pritjet e qytetarëve kanë qenë tek partia e dytë, si alternativë për ta ndryshuar qeverisjen.

“Blloku u prish nga egot personale të disa personave”, thotë ai, ndërsa beson se Gjykata Kushtetuese ishte kontrolluar nga pushteti i Hashim Thaçit, prandaj, solli vendime në favor të tij.

Fatmir Limaj beson se do të ketë raste të shumta kur Isa Mustafa do ta ketë të vështirë të tregohet “kryeministër i hekurt”, sepse nuk do të ketë mundësi t’i rrëzojë nga pozitat e caktuara personat e dëshmuar për keqmenaxhim të institucioneve të ndryshme, ngase, kështu do t’i prekë anëtarët e partisë me të cilën bashkëqeverisë.
TeSheshi: Zotëri Limaj, njëri nga miqtë tuaj më të afërt, personi i cili gjatë gjithë legjislaturës së kaluar iu patë mbështetur fuqishëm, madje duke hapur fronte gjithandej, Jakup Krasniqi, dha dorëheqje nga pozita e deputetit, që i bie nga politika aktive. Marrë parasysh faktin se NISMA ishte identifikuar me të dhe juve, a ishte kjo një goditje për Ju dhe partinë? Si e përjetuat në fakt këtë veprim të Krasniqit?

Limaj: Vendimi i zotit Krasniqi për tu larguar nga Kuvendi është plotësisht vendim personal, edhe vijnë disa momente të caktuara në jetë që njeriu ka të drejtë, ka nevojë të marrë vendime personale dhe ne e kemi mbështetur vendimin e zotit Krasniqi dhe siç e thatë ju, natyrisht, mungesa e zotit Krasniqi në Parlamentin e Kosovës është e pazëvendësueshme, edhe për faktin e përvojës së tij, personaliteti i tij, për vetë faktin e peshës dhe krejt angazhimin e tij që e ka pasur në jetën politike dhe shoqërore në Kosovë. Dhe natyrisht, të qenit e zotit Krasniqi në Parlamentin  e Kosovës nuk ka qenë e nevojshme dhe dobishme vetëm për NISMËN, por ka qenë për Parlamentin e Kosovës. Mirëpo, siç e dini, zoti Krasniqi ka pasur një intensitet të madh të angazhimit të tij në dy mandate si kryetar i Parlamentit, dhe angazhimet e tij i ka tejkaluar përtej angazhimit formal si kryetar i Parlamentit dhe ka ardhur një moment kur ai ka kërkuar një pushim momental kisha me thënë, nga Parlamenti dhe ne e kemi mbështetur atë. Dhe zoti Krasniqi ka vendosur që gjithë angazhimi e tij ta drejtojë në angazhimin partiak, në zgjerimin e NISMËS për Kosovë, nga pozita e kryetarit të Këshillit Kombëtar. Atij sigurish ti ka munguar komunikimi në teren, me struktura, me njerëz edhe këtë është duke e bërë. Krejt energjitë e tij i ka orientuar në forcimin dhe zgjerimin e NISMËS dhe poashtu ai është shumë aktiv, siç e dini edhe ju, në zbërthimin, në dhënien e opinioneve dhe qëndrimeve, qoftë të tij, qoftë në emër të NISMËS për problemet me të cilat ballafaqohet qytetari i Kosovës. Kështu që duhet ta them një gjë, tërheqja e zotit Krasniqi nga pozita e deputetit, është një tërheqje momentale, ndërsa tërheqja intensiteti i zotit Krasniqi në politikën kosovare jo që nuk ka përfunduar, por ajo do të fuqizohet edhe më tepër.

TeSheshi: Partia që ju e drejtoni, siç po shihet, po e mbanë një vijë të veçantë të bërit opozitë. As nuk po bënë opozitë “agresive” as nuk po mbanë qëndrim të butë karshi qeverisë. Nga ky këndvështrim, si po e vlerësoni punën e deritashme të Qeverisë së Kosovës?

Limaj: Ne si NISMË e kemi alternativën tonë politike dhe vizionin tonë politik dhe konceptin tonë. Dhe ne pretendojmë që t’i qëndrojmë që t’i qëndrojmë besnik kësaj alternative dhe këtij konceptit tonë politik, që do të thotë natyrisht ne nga pozita e opozitës do vazhdojmë, do ta ngrisim zërin, nuk do të heshtim ndaj çdo fenomeni negativ, ndaj problemeve që ka shoqëria, do të ngrisim tema dhe do të kritikojmë qeverisjen për çdo veprim ose vendim të gabuar që mund ta merr edhe gjatë qeverisjes. Mirëpo, gjithmonë po flas për tema të cilat vërtetë janë të dëmshme, e të cilat meritojnë të kritikohen. Ky do të jetë zëri i NISMËS dhe me asgjë NISMA nuk do të ndalet për ta ngritur zërin ndaj këtyre fenomeneve. NISMA nuk është në Parlamentin e Kosovës për të bërë zhurmë, NISMA është në Parlament për të korrigjuar qeverisjen, për të ngritur zërin ndaj padrejtësive, pakënaqësive ndaj vendimeve të gabuara të Qeverisë. Dhe kështu ka filluar dhe kështu do të vazhdojë, por jo thjeshtë, mos prisni asnjëherë, NISMA nuk do të jetë ajo që për çdo gjë që bënë qeveria ajo ta ngrisë zërin e saj. Nëse është mirë, do ta ketë mbështetjen e NISMËS.

TeSheshi: Atëherë, si po e vlerësoni qeverisjen e deritashme, edhe pse nuk janë bërë njëqind ditë?

Limaj: Mirë e thatë, ende nuk janë bërë njëqind ditë, por fati i kësaj qeverisje është me probleme morale, është me probleme, mund të them të mentalitetit qeverisës. Kjo qeveri në vetë startin e saj e ka shumë problematikë. Së pari mënyra si është krijuar kjo qeverisje, partnerët që janë në këtë Qeveri, dhe logjika qeverisëse. Lidhja Demokratike e Kosovës është parti e dytë në Kosovë dhe për katër vite ka ndërtuar kauzën e ndryshimit të qeverisjes, për katër vite ka qenë zëri i ndryshimit, zëri i pakënaqësive, zëri i nevojës të krijimit të një mentaliteti tjetër qeverisës. Shumica e qytetarëve të Kosovës kanë shpresuar, me të drejtë, se është partia e dytë ajo e cila ka gjasa për ta ndryshuar qeverisjen. Dhe gjithkund është normale, është partia e dytë ajo që mund ta ndryshojë qeverisjen, dhe në fund kjo nuk ndodhur. Dhe në emër të krejt kësaj çfarë ka ndodhur, fatkeqësisht, kauzën që e ka ndërtuar Lidhja Demokratike e Kosovës për katër vite e ka zhbërë për një minutë, duke mbytur shpresën e gjithë atyre njerëzve, shpresën për ndryshim, dhe duke shkuar drejtë ndërtimit të një koalicioni me partinë e cila ka qenë në pushtet dhe kjo nënkupton vazhdimësi të qeverisjes. Kjo nënkupton e gjithë ajo kauzë që është ndërtuar për katër vite është hedhur për të vazhduar një shkollë, ose një mentalitet qeverisës që ka qenë deri më tani, e që shumica e qytetarëve të Kosovës kanë kërkuar të ndryshohet. Kjo është problemi moral, etik edhe politik i këtij koalicioni qeverisës.

E dyta, për mendimin tim është se ne kemi një vazhdimësi të qeverisjes në kontinuitet me këtë që e thash më herët. Do të jetë shumë vështirë për qeverinë aktuale që të bëjë ndryshime duke marrë parasysh që zoti Mustafa është në qeverisje me partinë e parë që ka marrë më së shumti vota në Kosovë, dhe nuk e ka të lehtë edhe po deshi të bëjë ndryshime të nevojshme, sepse, ne e kemi një parti politike e cila për shtatë vite e ka qeverisur vendin dhe pothuajse në të gjitha institucionet e mundshme në këtë vend e ka futur mentalitetin e vet qeverisës. Nuk ka institucion të ashtuquajtur të pavarur, të niveleve të ndryshme në të cilat nuk është instaluar ky mentalitet qeverisës. Dhe ju nuk mund ta ndryshoni këtë sepse e keni partnerin brenda për brenda aty dhe nuk do të jetë e lehtë të bëhen ndryshimet.

TeSheshi: Siç ishte rasti te PTK-ja, ku kryeministri Mustafa u pa që nuk u pajtua me zgjedhjen e drejtorit të ri…

Limaj: Po. Do të ketë edhe shumë raste të tjera. Ju do ta shihni në rrugë e sipër. Do të jetë shumë vështirë të ndryshohet mentaliteti, prandaj, edhe ky është problemi që do të ballafaqohet në të ardhmen kjo qeveri. E treta, është mosbesimi, që poashtu është shumë e rëndësishme. Shikoni, kur ju ndërtoni një qeveri, në një Kosovë të gjitha problemeve që i ka, të natyrave të ndryshme, është kaos në të gjitha drejtimet, minimumi që duhet bërë është që të kemi një qeveri e cila vjen me energji të reja. Një qeveri optimiste, me entuziazëm, me dëshirën për të ndryshuar, një ekip pune i cili ka harmoni brenda vetës, një ekip pune i cili e mbështet njëri-tjetrin, një ekip pune e cila e di çfarë donë, dhe është i gatshëm të merret me ballafaqimin e problemit. Çfarë ekipe kemi sot në qeverisjen në Kosovë? I kemi dy partner të cilët e kanë një mosbesim të thellë në njëri-tjetrin, e kanë një partneritet jo të natyrshëm, të domosdoshëm, siç thash me probleme morale.

TeSheshi: Kjo që po thoni, a u pa te zgjedhja e drejtorit të PTK-së?

Limaj: Do të shihet gjithkund, u pa nga dita e parë, është parë tek puna e Trepçës, është parë tek çështja e Jabllanoviçit, është parë te komunikimi për media, ju e dini nga godina e Qeverisë kur dalin për media për të dhënë qëndrim kryeministri dhe zëvendëskryeministri. Do të shihen edhe shumë e shumë efekte tjera. Do me thënë, në themel të këtij ekipe në vend të qëndrojë harmonia dhe entuziazmi, gatishmëria e vendosmëria për të punuar, në themelin e tyre qëndron mosbesimi i thellë dhe kontestimi dhe poashtu edhe dy mentalitete të ndryshme të qeverisjes. Unë nuk do të doja të isha, as nuk mund ta imagjinojë që dikush të jetë në krye të një ekipi të tillë, aq të polarizuar, aq mosbesues…

TeSheshi: Doni të thoni se nuk do të pranonit të ishit në lëkurën e Isa Mustafës?

Limaj: Unë me të thënë të drejtën, e admirojë zotin Mustafa nëse arrin të bëjë diçka nga kjo. Unë nuk do ta imagjinoja vetën në një situatë të tillë, sepse, është jashtëzakonisht vështirë nëse është qëllimi për ta ndryshuar vendin. Nëse është qëllimi për ta mbajtur status quo-n, po, është lehtë. Nëse është qëllimi që mos të ndryshohet asgjë, por për të kënaqur agjendat ditore dhe agjendat e ekipeve të caktuara duke e ruajtur status quo-n, duke mos marrë asnjë veprim për ndryshimin e mentalitetit qeverisës, atëherë do ta ketë shumë lehtë zoti Mustafa për ta ruajtur status quo-n.

TeSheshi: Dhe ju besoni se do ta ruaj status quo-n apo do ta bëjë të kundërtën, siç po thoni ju?   

Limaj: Është vështirë të paragjykojë. Ne duhet t’i japim kohë. Shiko, ne jemi duke folur për treguesit që i kemi. Në bazë të këtyre treguesve që aktualisht i kemi, po ia japim një analizë, një mendim edhe një qëndrim rreth qeverisjes. Çfarë do të ndodhë në të ardhmen nuk dua të paragjykojë. Treguesit e tanishëm tregojnë që do të jetë jashtëzakonisht vështirë. Si do të rrjedhin gjërat, ta shohim. Unë më tepër besojë nga këta tregues se do të vazhdojë një gjendje amullie, letargjie dhe status quo, sesa që do të shohim energji pozitive të fuqishme në ndryshimin e gjërave. Ta shohim, koha do të na tregon.

TeSheshi: Në kohën kur ishte formuar Blloku i opozitës, flitej se ju keni qenë personi kryesor që e patë ideuar atë, pra ideatori. Pse dështoi kjo përpjekje?

Limaj: Shikoni, nuk është lehtë rotacioni. Aq më tepër në një vend sikur në Kosovë, rotacioni qeverisës dhe politik nuk është i lehtë. Duhet të ballafaqohesh me sfida, ju po e shihni edhe procesi zgjedhor është problematik në vendet e rajonit, për faktin se ne nuk kemi një trup elektoral të mirëfilltë në plotkuptimin e fjalës, ku fitojnë idetë, ku ballafaqohen idetë, ku ballafaqohen argumentet. Për neve, fatkeqësi është në Kosovë, sidomos në këto vitet e fundit po shkojmë drejtë një elektorati klientelist, votë klienteliste. Dhe ky është rreziku më i madh që ia ka bërë qeverisja vendit tonë. E ka futur në Kosovë logjikën e botës klienteliste, që do të thotë, shërbej, rriti rrogat, krijo hapësira, punësojë, e të sigurt që do ta japin votën. Punëso, rrit rroga, krijo kushte, jep subvencione, jep donacione, financo komuna të cilat e ke të sigurt që do të votojnë ju. Dhe kjo është votë klienteliste, dhe lehet pak më hapësirë demokratike për të qarkulluar idetë dhe për të përfituar idetë. Prandaj vështirësohet rotacioni. Duke e parë këtë situatë në të cilën ishte në rrezik Kosova, atëherë vijnë në shprehje marrëveshjet politike. Marrëveshjet politike të cilat bëhen për t’i ikur këtij rreziku, për tu mbrojtur nga ky kërcënim, sepse, pushteti kthehet në një regjim. Shiko në Maqedoni çfarë është duke ndodhur. Një pushtet i pakufizuar në një demokraci të brishtë, me institucione të brishta, me një pushtet ku e kap mediet, bizneset, një pushtet ku çdo gjë që frymon e monopolizon, ai është i rrezikshëm më jovetëm për shoqërinë, por edhe për vetë ata të cilët në njërën mënyrë apo tjetrën e ushqejnë dhe kthehet, dhe duke e parë këtë rrezik, në situata të tilla, grupacionet politike, nga përvoja e së kaluarës, nuk e kemi shpikur ne, ndërtojnë koalicione, marrëveshje politike për t’i bërë ballë, sepse asnjëra veç e veç s’mund t’i bëjë ballë asaj situate, prandaj, ne e kemi ngritur një rotacion. Fatkeqësisht, siç thash, rotacionet në shoqëritë tona sikur në Kosovë nuk janë të lehta, janë të ballafaquara me shumë sfida edhe jo gjithherë mund të dalin me sukses, edhe në fund ai bllok për të cilin folët ju, me gjithë atë angazhim erdhi një moment kur nuk arriti ta qojë në fund misionin e tij, për arsye siç i thash edhe më herët, ishte i sulmuar nga të gjitha anët, ishte i sfiduar nga të gjitha anët, dhe në fund, fatkeqësisht, u krijua situata e tillë që thjesht në një moment për ego personale erdhi deri tek mosrealizimi, që për mua ishte përtej egove personale.

TeSheshi: Kur po thoni ego personale, çfarë po doni të thoni, zotëri Limaj?

 Limaj: E kam fjalën për ego personale kur njeriu s’mund ta tejkalojë vetveten, në emër të atij procesi.

TeSheshi: E keni fjalën për Isa Mustafën dhe Ramush Haradinajn?

Limaj: Unë e kam fjalën për kolegët e mi, pa folur në emra. Ishte një sfidë të cilën nuk munden ta kalojnë nga vetvetja. Pavarësisht kush e tek, e si. Megjithëse unë shoh diçka përtej saj. Ajo ka dalë në opinion si ego, por unë e shoh në këto rrethana të cilat kanë dërguar në atë drejtim.

TeSheshi: Pikërisht për këtë dua t’iu pyes. Gjatë atyre gjashtë muajve sa ka funksionuar Blloku, i patën dhënë fjalë dhe premtime të mëdha, por një moment LDK shkoi në “gjirin” e PDK-së. A u tradhtuat nga kjo parti, a ndjeheni i tradhtuar?

Limaj: Jo. Unë personalisht jo, unë i kuptoi hapat politik dhe nuk kam pse të ndjehem i tradhtuar. Ajo që mund të them është se një marrëveshje nuk është realizuar dhe është fatkeqësi për Kosovën. Nuk u realizua marrëveshja për rotacion, dhe këtu është dëmtuar dukshëm vendi ynë, sepse, e kishim një shans, është një shans e humbur e ndryshimit, një shans e cila do të jepte shpresë se në Kosovë do të fillojë një proces krejt ndryshe, dhe këtu ka humbur më së shumti Kosova. Zhvillimet e mëpasshme treguan që ka qenë një goditje ku ka prekur shpresën e qytetarëve, duke shpresuar që do të ndryshohet, dhe nuk ndodhi. Ndërsa, në aspektin se kush u tradhtua, së pari njerëzit duhet ta kuptojnë se a i kanë tradhtuar votuesit e tyre. Shiko, ne dolëm në vota për të marrë vota në emër të diçkaje për çka kërkohet vota dhe ju e keni obligim moral t’i qëndroni besnik, në emër të asaj që e keni marrë votën ta zbatoni. Por kjo mbetet që vetë votuesit ta vlerësojnë, t’i vlerësojnë veprimet e secilit grup politik.

TeSheshi: Dihet se gjatë asaj kohe Gjykata Kushtetuese, në një farë mënyre u patë radhitur në favor të PDK-së, gjë që pamundësojë vazhdimin e skenarit të Bllokut.  Më herët folët se si qeverisja e kaluar ka futur nën kontroll çdo institucion. A është futur nën kontroll edhe Gjykata Kushtetuese?

Limaj: Ajo që kjo qeverisje e ka kapur shtetin në çdo pore të saj, këtu s’ma më asnjë dilemë vetëm ata që nuk duan ta shohin. Kur thash që rotacioni nuk është i lehtë në shoqërinë në Kosovë, sepse ai sfidohet nga të gjitha anët, edhe një arsye të sfidimit të këtij rotacioni ia ka dhënë Gjykata Kushtetuese me veprimet dhe vendimet e saja. Ju e dini që ne i kemi pranuar ato vendime, por kjo nuk nda ndalon t’i japim mendimet, qëndrimet, opinionet tona rreth Gjykatës Kushtetuese.

TeSheshi: Por thuhet se kryetari i Gjykatës Kushtetuese është i afërt me kryetarin e PDK-së, Hashim Thaçi, dhe PDK-në në përgjithësi. A besoni se PDK-ja ka pasur ndikimi në Gjykatën Kushtetuese?

Limaj: Ajo që unë besojë është se vendimet e Gjykatës Kushtetuese me mënyrën e interpretimit kanë qenë absurde dhe i qëndrojë këtij mendimi. Tash, prapavija, e asaj, nuk dua të futem, por e di që Gjykata Kushtetuese nuk i ka kontribuar, më mirë me thënë, e ka ndalë rotacionin qeverisës. Që do me thënë, në një mënyrë apo tjetër e ka sfiduar krejt angazhimin drejt një rotacioni politik ose intelektual, një nga ato sfida që ka pasur ky koalicion. Si do që të jetë, atë që e thatë ju, po është e vërtetë, pushteti e ka kapur çdo institucion. Por, nëse kjo shoqëri nuk organizohet për t’i mbrojtur institucionet demokratike, do të ketë edhe më shumë probleme./TeSheshi/

• NË PJESËN E DYTË TË INTERVISTËS, E CILA DO TË PUBLIKOHET TË MARTËN, LIDERI I NISMËS PËR KOSOVË, FATMIR LIMAJ, FLET PËR THEMELIMIN E GJYKATËS SPECIALE, LISTAT E VETERANËVE DHE INVALIDËVE TË LUFTËS, VËREJTJET E TIJ NË KËTO DY PROCESE.

• NJËRI NGA KOMANDANTËT E DIKURSHËM TË USHTRISË ÇLIRIMTARE TË KOSOVËS, “KOMANDANT ÇELIKU”, FLET EDHE PËR  DEKLARATËN E ANALISTIT FATOS LUBONJA, I CILI KOHË MË PARË KA DEKLARUAR SE “ISH-KOMANDANTËT E UÇK-SË LUFTËN NUK E KANË BËRË PËR POPULL, POR PËR TË ARDHUR NË PUSHTET”.

• LIMAJ FLET EDHE PËR ARSYET QË BËNË QË PDK-JA T’I FITON ZGJEDHJET EDHE PAS THEMELIMIT TË NISMËS, RAPORTET ME ISH-BASHKËPARTIAKUN E TIJ, HASHIM THAÇI, OFERTAT QË KISHTE NISMA PËR TË BASHKËQEVERISUR ME PDK-NË, MBLEDHJET E PËRBASHKËTA TË QEVERISË SË KOSOVËS DHE ASAJ TË SHQIPËRISË, PUNËN QË NUK ËSHTË BËRË NË MES TË DY SHTETEVE.

• NË PJESËN E DYTË TË INTERVISTËS DO TË MUND TË LEXONI GJITHASHTU SE ÇFARË MENDON AI PËR PROBLEMIN QË KA KOSOVA ME MIELL, SI DHE OPINIONIN E TIJ PËR KOMPANINË PRIVATE TË VËLLEZËRVE DEVOLLI, E CILA PO CILËSOHET FAJTORE PËR MIELLIN JOCILËSOR.