Mijëra studentë kanë dalë në protestë në rrugët e Budapestit pas disa ndryshimeve ligjore të parlamentit që synojnë të bllokojnë aktivitetin e një prej universiteteteve më të njohura në Europë, Central European University. Një studente shqiptare që po bën kryen studimet master pranë CEU-s shkruan se çfarë po ndodh atje dhe si po e përjetojnë studentët këtë presion të shtetit ndaj një institucioni arsimor.
Nga Buadapesti Adela Danaj, UET Alumni
Si një prej studenteve pranë Central European University, e kam gjetur veten të përfshirë në një klimë shqetësuese. CEU, është një universitet i cili operon në Hungari prej rreth 20 vitesh. I njohur për standardet e tij, i vlerësuar për performancën e tij, i rankuar në 50 universitetet lider në Europë që prej themelimit të tij, gjendet sot nën kërcënimin populist të qeverisë hungareze. Prej disa kohësh politikat e qeverisë në fjalë kanë dhënë sinjalet e para për një sistem politik që dominohet çdo ditë e më shumë nga mungesa e demokracisë, duke filluar me kontrollin e medias dhe shtypjen e fjalës së lirë e duke përfunduar tek sulmet kundrejt arsimit të lartë.
Më datë 28 Mars 2017, në parlamentin hungarez u propozua një ndryshim ligjor në lidhje me arsimin e lartë. Sipas propozimit në fjalë, Central European University duhet të mbyll aktivitetin e tij edukues duke qenë se ai përbën një “kërcënim” për shoqërinë hungareze si rezultat i promovimit të frymës liberale dhe parimeve demokratike. CEU është një institucion i arsimit të lartë, i vendosur në zemër të Budapestit për të promovuar shoqërinë e hapur dhe demokracinë, veçanërisht për shtetet që i përkasin ish Bllokut Sovjetik. Ai u themelua nga një grup intelektualësh të mbështetur financiarisht nga filantropisti George Soros dhe promovon ndër vite frymën ndërkombëtare dhe multi-kulturore midis 100 shtetve dhe 5 kontinenteve.
Sipas propozimeve të reja ligjore, CEU duhet të ndalojë së dhëni diploma të akredituara si në Shtetet e Bashkuara ashtu dhe në Hungari për sa kohë ai nuk ka një kampus universitar në SHBA. Ndaj, ligji propozon se CEU, duhet të ndryshojë emrin e tij, duhet të operojë me një kampus universitar në SHBA dhe duhet të mbyllë të gjitha kontratat që ka me punonjësit që vijnë nga jashtë Bashkimit Europian. Në këtë kontekts, qeverisë hungareze nuk do t’i duhet të pajisë me leje qëndrimi, punonjës në CEU. Aq sa duket qesharake, po aq është edhe shqetësues fenomeni në fjalë.
Sulmi ndaj CEU-t, nuk konsiderohet më si një luftë personale midis kryeministrit hungarez dhe financuesit filantropist Soros, por si një lëvizje drejt promovimit të politikave liberale. Ky është shqetësimi që ndajnë, jo vetëm akademikë e student, por dhe qytetarët hungarez, të cilët treguan solidaritetin e tyre në protestën e mbajtur më datë 2 prill. Ndaj, ky ligj nuk ka si qëllim vetëm mbylljen e CEU-t, por mbylljen e të gjitha rrugëve për të patur një shoqëri demokratike.
Për këtë arësye, CEU sot gëzon mbështetjen e komunitetit ndërkombëtarë, mbështetje e cila u manifestua me akte solidariteti si: firmosjen e një peticioni ku morrën pjesë akademikët më të shqyar botëror, fitues të cmimit Nobel, studenë, qytetarë, përfaqësues diplomatikë, etj. Hashtag-u #istandwithceu, u shndërrua kryefjala e komunitetit ndërkombëtarë në një kohë shumë të shkurtër. Protesta masive e datës 2 prill, mblodhi së bashku mbi 10.000 qytetarë si dhe mbi 50 media ndërkombëtre të cilat ju bashkuan protestës dhe shpërndanë lajmin në shtetet respektive, duke treguar mbështetjen ndaj CEU, ndaj lirisë së të shprehurit, ndaj edukimit të lirë.
Unë si studente dhe kërkuese në fushën e shkencave politike pranë CEU, ndjej detyrim moral po aq sa dhe profesional të jem në kundërshtim të plotë me ligjin e propozuar në parlamentin hungarez për sa kohë ai kërcenon arsimin e lartë dhe frymëm demokratike. Tentuativat për të ri- instaluar regjimin e vjetër dhe kërcënues për zhvillimin e shoqërisë janë shqetësimi im si pjesë e CEU dhe mbështetëse e frymës demokratike, por dhe i të gjithë ish-studentëve apo studentëve aktualë Shqiptarë që kanë besuar ndër vite në profesionalizmin e CEU. /tesheshi.com/
