Një editorial në gazetën britanike The Guardian paralajmëroi se përdorimi i dronëve në konfliktet moderne ka marrë përmasa të paprecedentë dhe se humbjet njerëzore janë më të mëdha pasi dronët janë më të lirë.
The Guardian njoftoi se ish-presidenti amerikan Barack Obama, pas vetëm tre ditësh nga presidenca e tij, urdhëroi sulmet e para me dron. Gjatë tetë viteve pasuese, ai mbikëqyri zgjerimin masiv të programit të vrasjes së synuar të Amerikës duke përdorur drone. Qëllimi fillestar ishte që Shtetet e Bashkuara të mos rrezikonin jetën e njerëzve të tyre dhe të kryenin sulme pa tërhequr shumë vëmendje. Lufta me dron ka parë përparime të mëdha në vitet në vijim, me programin amerikan që mbështetet në dronët e shtrenjtë Predator, të cilët kushtojnë 12 milionë dollarë secili, sipas The Guardian.
Megjithatë, dronët shumë më të lirë – të cilët prodhohen në Turqi, Iran dhe Kinë – janë duke pasur sukses dhe kanë ndihmuar Etiopinë të zmbrapsë shpejt përparimin e Frontit Çlirimtar Popullor Tigray. Dronët komercialë në Ukrainë dhe Mianmar, të krijuar për hobistë ose fermerë dhe që kushtojnë vetëm disa qindra dollarë, mund të kryejnë sulme.
Dronët më të lirë
Dronët e lirë kanë lejuar gjithashtu Ukrainën të sulmojë objektiva thellë brenda territorit rus. Moska ka adoptuar teknologjitë ukrainase dhe ushtria amerikane gjithashtu dëshiron të investojë në një numër të madh dronësh me kosto të ulët, si dhe në dronët Reaper shumë milionë dollarësh.
The Guardian theksoi se rreziqet nga dronët e lirë po rriten me zhvillimin e teknologjisë. Një nga frikërat kryesore janë grupet e dronëve të fuqishëm me inteligjencë artificiale, të cilët komunikojnë me njëri-tjetrin pa ndërhyrjen e drejtpërdrejtë të njeriut. Përhapja e shpejtë e këtyre dronëve kërkon një debat serioz ndërkombëtar rreth përdorimit të tyre, në vend të rregullave të vetëm njërës palë, sipas The Guardian.
Guardian arrin në përfundimin se dronët amerikanë kanë treguar se si dronët e paarmatosur kanë çuar në fshehtësi më të madhe të misioneve ushtarake dhe ulje të përgjegjësisë, duke kërkuar rregullimin e përdorimit të tyre të duhur, duke përfshirë mbikëqyrjen njerëzore dhe rritjen e transparencës. /tesheshi.com/
