Në qytetin sllovak të Košice, po mbahet një forum i vendeve të Danubit si pjesë e Strategjisë së Bashkimit Evropian për Rajonin e Danubit, një kornizë për diskutime dhe bashkëpunim midis vendeve të asaj zone.
Ministrat e Jashtëm zhvilluan një takim të mbyllur për mediat, ku rreshtuan politikat e tyre për importin e gazit nga Rusia, vendi që pushtoi Ukrainën më 24 shkurt.
“Ne do të intensifikojmë përpjekjet për të reduktuar varësinë nga karburantet fosile ruse duke diversifikuar burimet e energjisë dhe rrugët e furnizimit”, thuhet në deklaratën e publikuar.
Ky tekst ligjërisht jo-detyrues u miratua nga anëtarët e BE-së Austria, Bullgaria, Kroacia, Republika Çeke, Gjermania, Hungaria, Rumania, Sllovakia dhe Sllovenia, si dhe pesë vende jashtë Bashkimit Europian – Bosnja, Serbia, Mali i Zi, Moldavia dhe Ukrainë.
Teksti është në përputhje me vendimin e mëparshëm të Bashkimit Evropian për braktisjen graduale të blerjeve të gazit nga Rusia.
BE importon 50 për qind të gazit të saj nga Rusia dhe shumë nga vendet e saj kanë frikë se Moska, në përgjigje të dërgimit të armëve në Ukrainë, mund të ndërpresë furnizimet këtë dimër. Kjo do të rriste më tej çmimin e gazit për familjet dhe industrinë.
Si pa gazin rus?
Komisioneri Evropian i Energjisë Kadri Simson tha më herët se blloku 27-vendesh “do të jetë gati të jetojë pa gazin rus” më së voni deri në vitin 2027.
Për të arritur këtë, javët e fundit janë ringjallur idetë e vjetra për ndërtimin e tubacioneve të gazit në Evropë. Përveç gazsjellësit Jon-Adriatik, në tavolinë është edhe projekti i Gazsjellësit Mesdhetar Lindor (EastMed), i cili do të dërgonte gaz nga detet e Izraelit dhe Qipros nëpërmjet një gazsjellësi përmes Greqisë në BE.
Këtë muaj, Spanja kërkoi ndërtimin e një gazsjellësi (MidCat) që do të shtrihej nga fushat e gazit në Algjeri përmes provincave të Andaluzisë dhe Katalonjës në jug të Francës, nga ku do të shkonte drejt Gjermanisë.
Por kush do t’i financonte ato tubacione gazi mbetet i panjohur. Vendet shpresojnë për para nga BE-ja, por Banka Evropiane e Investimeve (EIB), e cila investon në projekte me rëndësi strategjike për Bashkimin Europian, nuk dëshiron të financojë tubacionet për furnizimin e gazit natyror, sepse e konsideron atë të dëmshëm për mjedisin.
“Ne nuk e mbështesim më një strukturë të tillë vetëm me gaz,” thotë Monica Pena Sastre, këshilltare në departamentin e klimës dhe energjisë të EIB, “Por ne mbështesim një strukturë për hidrogjenin e gjelbër që rrjedh nga burimet e rinovueshme.”
Ithtarët e ndërtimit të tubacioneve evropiane të gazit pohojnë se gazi natyror fillimisht do të kalonte përmes tubacioneve, por më vonë energjia e marrë nga burimet e rinovueshme do të shpërndahej përmes tyre.
“Nuk e di. Nuk kam parë një propozim konkret për ndërtimin e atyre gazsjellësve, të paktën një propozim që do të na kërkonte ta financonim”, thotë Pena Sastre. /tesheshi.com/
